تهران: بالاترین لذت برای شیعه، رسیدن خدمت امام حسین(ع) است

به گزارش حلقه وصل، متن جلسه درس اخلاق اخیر آیت الله مظاهری برای علاقه مندان در پی می آید.

بحث ما دربارۀ معرفة‌النفس بود و بیست و دو فصل از این مسئله را عنوان کردم و بحث ما در فصل بیست و دوم یعنی ارتباط انسان با غیر خود بود. انسان یک ارتباط با درون خود و یک ارتباط با برون خود و یک ارتباط با خدا دارد که در این سه ارتباط مقداری صحبت کردم و بحث گذشته راجع به ارتباط انسان با ملائکه بود. یک بحث برای شهودی‌ها داشتم که انسان می‌تواند به جایی برسد که در همین دنیا مراوده با ملائکه داشته باشد:

«إِنَّ الَّذینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِکَةُ ...»[۱]

مسئلۀ دومش برای غیرشهودی‌ها و همه است و در این باره مقداری صحبت کردم. یکی ارتباط با ملائکۀ رقیب و عتید بود. آنهایی که حافظ اعمال ما هستند.

ارتباط دوم، آن ملائکه‌ای که محافظ ما هستند و ما را از بلاها و نقمت‌ها و شرور نجات می‌دهند. قرآن می‌فرماید اینها هم زیاد هستند:

«لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ ...» [۲]

در این باره هم مقداری صحبت کردم.

ارتباط بعد ارتباط ما در دم مرگ با ملائکه است. از قرآن فهمیده می‌شود علاوه بر ملک‌الموت یا کسی که قبض روح ما می‌کند ـ برای اینکه ملک‌الموت برای آدم‌های خاص است و غیر افراد خاص را ملکی می‌فرستد تا قبض روح او کند ـ علاوه بر این ملک، ملائکه‌ای برای بردن روح ما به عالم برزخ، حافظ می‌شوند. قرآن می‌فرماید این ملائکه دو دسته هستند. برای آدم‌های خوب با تلطّف خاصی و با احترام خاصی می‌آیند و قرآن می‌فرماید به اینها سلام می‌کنند:

«الَّذینَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِکَةُ طَیِّبینَ یَقُولُونَ سَلامٌ‌ عَلَیْکُمْ» [۳]

خوشا به حال تو و این بهشتی که می‌خواهیم تو را ببریم، یعنی بهشت در برزخ. و آن بهشت در برزخ مثل بهشت در آخرت است. به این معنا که هرچه بخواهد در آن بهشت هست. مونس‌های خوب، از نظر خوراک و پوشاک و مسکن و ازدواج در رفاه خوب و قرآن می‌فرماید آن ملائکۀ مقرب خدا درود بر آنها می‌فرستند: «الَّذینَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلائِکَةُ طَیِّبینَ یَقُولُونَ سَلامٌ‌ عَلَیْکُمْ». آن کسی که ملک‌الموت باشد یا وکیل او، جان این را خیلی آسان می‌گیرد. مثل گلی که بو کند. در روایت می‌خوانیم وقتی گلی را بو کنید، چقدر لذّت می‌برید؟ ملکی که قبض روح می‌کند، اینگونه روح را می‌گیرد[۴] و اینقدر از آن لذت می‌برید. به اندازه‌ای لذتبخش است که در سیر و سلوک می‌خوانیم که بعضی از سیر و سلوکی‌ها، اصلاً متوجّه نیستند که مرده‌اند و خیال می‌کنند شفای کامل پیدا کرده‌اند و خیال می‌کنند آنها را برده‌اند در باغ یا جایی که از نظر مسکن و خوراک و پوشاک در رفاهند.

قرآن می‌فرماید خیلی کم است. کسی آمد خدمت امام صادق(ع) و عرض کرد یابن رسول الله دو آیه در قرآن است و من نمی‌توانم بین این دو آیه را جمع کنم. یک آیه می‌گوید مدت قیامت پنجاه هزار سال است «مِقْدَارُهُ خَمْسِینَ أَلْفَ سَنَةٍ» [۷] و آیۀ دیگر می‌گوید هزار سال است «... مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ» [۸] . حال جمع بین این دو آیه چیست؟ فرمودند همان پنجاه هزار سال است و پنجاه موقف دارد و هر موقفی هزار سال است. این می‌گوید من وحشت کردم که من پنجاه هزار سال در روز قیامت معطّل شوم. آقا فرمودند اما برای شیعیان ما یک لحظه است. لذا برای آنها عالیست و روز قیامتش یک لحظه است و برزخش هم یک لحظه است. در خوشی و سرور و خدمت اهل‌بیت، ‌ و در آخرت هم بهشت برای او کوچک است و آنچه لذّت‌بخش است خدمت مولا امیرالمؤمنین(ع) بودن است. مسلّم است که بالاترین لذت برای شیعه، رسیدن به خدمت امام حسین(ع) است و اینکه خانم‌ها خدمت حضرت زهرا(س) برسند.

امّا آدم‌های بد خیلی وضعشان سخت است. در روایات می‌خوانیم آدم‌های ناباب و آدم‌هایی که گناه روی گناه زندگی او را تباه کرده است دم مرگ ملائکه با تازیانه‌های آتشین برای گرفتن روح او می‌آیند:

«... یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبَارَهُمْ...»[۹]

ملائکه در همان جا به اینها می‌گویند چرا چنین است و چرا شیعۀ حسابی نشدید!؟ عذر می‌آورد و می‌گوید نمی‌توانستم. ملائکه خطاب می‌کنند که آیا نمی‌توانستی از رفقای بدت جدا شوی؟

«... أَ لَمْ تَکُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فیها» [۱۰]

آیا نمی‌توانستی دست از رفقای بدت و از موبایل‌بازی و بدحجابی برداری. لذا عذر او تمام می‌شود. قرآن می‌فرماید اگر کسی به راستی نتواند، مستضعف و جاهل قاصر می‌شود. اما این کم است و مسلّم است که همۀ ما می‌توانیم تابع علی باشیم یا می‌توانیم تابع هوی و هوس و شیطان باشیم. اختیار دست خود ماست. اگر ما بگوییم مجبوریم تابع شیطان و تابع هوی و هوس باشیم، نمی‌پذیرند. قرآن می‌فرماید آن ملائکه نمی‌پذیرند و با تازیانه به سر تا پایش می‌زنند و روح او را می‌گیرند. قرآن می‌فرماید به اندازه‌ای مشکل است مثل اینکه از آسمان به زمین بیفتد و له شود. برای شیعۀ خالص و مطیع علی مثل گلی است که بو کند و برای شیعه شیطان و شیعه هوی و هوس مثل اینست که از آسمان به زمین بیفتد و او را می‌برند در جهنم برزخی و در جهنم برزخی مثل همان جهنم قیامت سوزان است و این باید بسوزد تا روز قیامت.

روایاتی هست که می‌گوید شفاعت در برزخ نیست. ان‌شاء‌الله اینطور نیست و امیدواریم همه جا مورد شفاعت اهل‌بیت (ع) واقع شویم. اگر لیاقت شفاعت داشته باشیم، شفاعت می‌کنند و در همان عالم برزخ راحت و آسوده می‌شویم. کاری کنید که متابعت از اهل‌بیت موجب شود که لیاقت شفاعت پیدا کنیم و اگر چیزی باشد، اهل‌بیت (ع) شفاعت شما را بکنند و با شفاعت اهل‌بیت از عذاب راحت شوید.

بحث امروز این شد که ما در دم مرگ سر و کار با ملائکه داریم و در عالم برزخ نیز سر و کار با ملائکه داریم. اگر آدم‌های خوبی باشیم، از هر نظر خوب و بانشاط هستیم. از نظر روحی و جسمی و جا و مکان و ازدواج و از همه نظر به قول قرآن «فَرَوْحٌ‌ وَ رَیْحانٌ‌ وَ جَنَّةُ نَعیمٍ» [۱۱] . اگر آدم‌های بد باشیم، وضعمان خیلی بد است. برای او یک شب اول قبرش به اندازۀ چندین میلیون سال است. به اندازه‌ای شب اول قبر برایش مشکل است که به اندازۀ‌یک میلیون سال است. همۀ اینها قرآن و روایت است و همۀ اینها گفته شده برای اینکه ما آدم‌های خوبی شویم. متابعت از حضرت علی(ع) به ما سعادت دنیا و آخرت می‌دهد و العیاذبالله متابعت از شیطان درون و شیطان برون، ما را گرفتار در وقت مرگ و شب اول قبر و عالم برزخ می‌کند و مشکل است و فریادرسی نداریم. ان‌شاء‌الله هیچکدام از شما از این دستۀ دوم نیستید و همه ان‌شاءالله دستۀ اوّل هستید و دم مرگ امام حسین(ع) به فریاد همۀ شما می‌رسند.

نسئلک اللّهم و ندعوک باسمک العظیم الأعظم الأعز الأجل الأکرم

بحق الحسین و اصحابه، بحق الحسین و عیاله، یا الله

یا الله یا رحمن یا رحیم یا مقلب القلوب ثبت قلوبنا علی دینک

..............................

پب نوشتها؛

[۱] . فصلت، ۳۰: «در حقیقت، کسانی که گفتند: پروردگار ما خداست؛ سپس ایستادگی کردند، فرشتگان بر آنان فرود می‌آیند ...»

[۲] . الرعد، ۱۱: «برای او فرشتگانی است که پی در پی او را به فرمان خدا از پیش رو و از پشت سرش پاسداری می‌کنند.»

[۳] . النحل، ۳۲: «همان کسانی که فرشتگان جانشان را -در حالی که پاکند- می‌ستانند [و به آنان] می‌گویند: درود بر شما باد.»

[۴] . ر. ک: الاختصاص، ۳۴۵.

[۵] . مجموعه آثار شهید مطهری، کتاب عدل الهی، ج ۱، ص ۲۳۶.

[۶] . النساء، ۵۹: «ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیای امر خود را [نیز] اطاعت کنید.»

[۷] . المعارج، ۴: «مقدارش پنجاه هزار سال است.»

[۸] . السجده، ۵: «مقدارش هزار سال است.»

[۹] . الأنفال، ۵۰: «بر چهره و پشت آنان می‌زنند.»

[۱۰] . النساء، ۹۷: «مگر زمین خدا وسیع نبود تا در آن مهاجرت کنید؟»

[۱۱] . الواقعة، ۸۹: «[در] آسایش و راحت و بهشت پر نعمت [خواهد بود].»