به گزارش حلقه وصل، نخستین ویژهبرنامه «خنیاگران سرزمین مادری» روزهای پنجم و ششم مهرماه با هدف شناسایی موسیقی لرستان در فرهنگسرای ارسباران تهران برگزار میشود. در شب نخست این برنامه علیاکبر شکارچی نشست معرفی موسیقی مناطق کمتر شناخته شده لرستان را برگزار میکند. همچنین در همین شب اجرای تنبور نوازی و چند اجرای تکنوازی و گروه نوازی هنرمندان پیشکسوت منطقه لرستان و تقدیر از فرج علیپور و علی اکبر شکارچی بخشهای دیگری از برنامه شب اول خواهد بود.
دومین شب این برنامه به سخنرانی فریدون شهبازیان درباره موسیقی منطقه لرستان اختصاص دارد، ضمن اینکه اجرای تک نوازی تنبور لرستان به همراه تجلیل از ایرج رحمانپور و درویش رضا منظمی دو هنرمند پیشکسوت موسیقی لرستان نیز از جمله برنامههای روز دوم همایش خواهد بود.
قبل از انقلاب کاباره روی موسیقی سایه افکنده بود
علی اکبرشکارچی پیشکسوت موسیقی منطقه لرستان در نشست رسانهای «خنیاگران سرزمین مادری» گفت: جای خرسندی است که قوم لر با حمایت هنرمندان این استان توانسته به سطحی برسد که بتواند موسیقی خود را در کشور ارائه کند. موسیقی استان لرستان تاریخ و پیشینهای طولانی دارد. اگر چه قبل از انقلاب این موسیقی به رسمیت شناخته نشده بود اما اکنون به رسمیت شناخته شده و مورد توجه قرار گرفته است. پیش از انقلاب موسیقی کاباره سایه سنگینی بر روی موسیقی ما انداخته بود، درهای انقلاب که باز شد همه به سمت موسیقی اصیلی ایرانی آمدند.
وی افزود: در این استان دو نوع موسیقی وجود دارد، نخست آن موسیقی که پیشکسوتان اجرا میکنند و دوم موسیقی نسل جدید است. موسیقی محلی وسنتی به دو خانواده میمانند که در کنار هم قرار گرفتهاند وبدون هم نمیتوانند ادامه دهند. این جشنواره اتفاق مبارکی برای قوم لر است. در این استان موسیقی مانند زبان مادری سینه به سینه منتقل میشود؛ یعنی تمام کسانی که در این عرصه فعالیت میکنند از کودکی با موسیقی همراه بودند. پس میتوان گفت موسیقی این استان قدمت طولانی دارد.
این آهنگساز موسیقی ایرانی درباره بقای موسیقی لرستان و امکان از بین رفتن این موسیقی گفت: موسیقی در میان اقوام شفاهی است، همانطور که زبان مادری را یاد میگیرند، همانطور هم موسیقی را میآموزند. همیشه به ماندگاری این موسیقی امیدوار بودهام و معتقدم موسیقی محلی تا زمانی که انسان زنده است به حیاتش ادامه خواهد داد.
وی ادامه داد: این موسیقی از طریق شنیدن حفظ و توسعه مییابد. در جشنواره موسیقی جوان که توسط حدود 70 موسیقیدان بزرگ داوری شد، چند کودکِ نوازنده حیرت همه ما را برانگیختند. کودکی هشتساله از سنندج یکی از دشوارترین قطعههای زندهیاد مشکاتیان را به خوبی نواخت و پسربچهای از لرستان با شور عجیبی سُرنا مینواخت. وقتی شاهمیرزا مرادی فوت کرد همه گفتند سرنا نوازی مُرد ولی شک نکنید که موسیقی این استان همچنان به حیات خود ادامه میدهند و موسیقی هم همچنان پابرجاست. درطول تاریخ ایران مردم نگاه خاصی به موسیقی محلی داشتهاند؛ بنابراین مردمی که حافظ ومولانا دارند غیر ممکن است که دنبال موسیقی محلی نباشند. عامه مردم فراتر از همه پژوهشگران و فراتر از همه ما به موسیقی میپردازند.
شکارچی تاکید کرد: در تاریخ سابقه نداشته که مردم به موسیقی مناطق خودشان و البته موسیقی ایرانی اینچنین روی آورده باشند. امروز هزاران ساز ساخته میشود و هزاران کودک موسیقی میآموزند و هزاران زن ساز مینوازند. نمونهی جشنوارهی جوان در کمتر کشوری برگزار شده است. من دست هر دولتمردی که مسبب برگزاری این جشنواره بوده است را میبوسم.
این نوازنده کمانچه درباره تکیه نوازنده بر نُت گفت: موسیقی نواحی اساسش بر شنیدن و یادگیریاش به صورت سینه به سینه بوده و هست. در این موسیقی خیلی نمیتوان به نُت تکیه کرد، همانطور که در دیگر موسیقیها هم نُت تا حدی میتواند به نوازنده کمک کند. هابیل علیاف میگفت «نت تا یه جایی دوست نوازنده است و از جایی به بعد دشمن نوازنده میشود». این یعنی نوازنده بعد از یک مرحلهای باید نُت را کنار بگذارد و به ندای درونیاش گوش دهد.
معرفی ساز «بلوئور» در برنامه «خنیاگران سرزمین مادری»
رضا پرویززاده کارشناس موسیقی و مسئول برگزاری ویژهبرنامه «خنیاگران سرزمین مادری» درباره موسیقی لرستان گفت: موسیقی مرز جغرافیایی ندارد. در لرستان لکها از کردها تاثیر میپذیرند، لرها و لکها آنچنان با هم پیوند دارند که جدایی ناپذیر هستند. یکی از ویژگیهای این همایش این است که به اصالت وقدمت موسیقی استان لرستان میپردازد، این ویژه برنامه کمک میکند تا نوازندگان این استان پیشینه موسیقی استان لرستان را معرفی کنند.
وی گفت : معمولا موسیقی بخش مرکزی استان لرستان شناخته شده است، اما در ویژه برنامه «خنیاگران سرزمین مادری» موسیقی دو منطقه دیگر از این استان را خواهیم شنید. به عنوان نمونه ساز بلوئور یکی از ساز های معروف استان لرستان است که ناشناخته باقی مانده در این ویژه برنامهها برای مخاطبان معرفی میشود. همچنین تنبورنوازی در منطقه کوهدشت و نورآباد قدمت دیرینه دارد اما در این سالها کمتر از آن شنیده شده است. در این برنامه تنبورنوازی این دو شهر هم معرفی میشود.