استراتژی سکوت در انتخاب سرمربی تیم ملی

به گزارش حلقه وصل، وضعیت نیمکت تیم ملی والیبال ایران هنوز مشخص نیست. مدت زمان قرارداد ایگور کولاکوویچ، سرمربی تیم ملی والیبال ایران تا پایان بازی‌های المپیک 2020 توکیو بود و پس شیوع و گسترش ویروس کرونا و تغییر زمان برگزاری لیگ ملت‌ها و بازی‌های المپیک، فدراسیون والیبال به کولاکوویچ پیشنهاد اتمام همکاری داد.

به گفته فدراسیون والیبال این پیشنهاد از سوی سرمربی تیم ملی نیز پذیرفته شد و دو طرف برای پایان همکاری به توافق رسیدند و پرونده همکاری این مربی اهل مونته‌نگرو، از روز یکشنبه 31 فروردین (19 آوریل) به صورت رسمی به پایان رسید.

*سیاست سکوت

بعد از این اتفاق اظهارنظرهای مختلفی از سوی اهالی این رشته در رسانه‌ها مطرح شد. برخی‌ها اعتقاد به استفاده از مربی ایرانی داشتند و برخی دیگر هم مدعی هستند که والیبال ایران در ادامه راه هم نیاز به حضور یک مربی خارجی درجه یک دارد. مسئولان فدراسیون اما کمترین واکنش را به این موضوع داشتند و به نظر می رسد سیاست سکوت را در این زمینه در پیش گرفته اند تا در آرامش و بدون سر و صدا گزینه مورد نظر را انتخاب کنند. 

در شرایطی که برخی افراد که خود را از نزدیکان فدراسیون والیبال معرفی کرده بودند و در تلاش برای مذاکره با چند گزینه خارجی بودند، فدراسیون این اتفاق را تکذیب کرد و چند روز بعد هم دومین نشست مشورتی برای انتخاب سرمربی تیم ملی والیبال و رده‌های مختلف سنی، به ریاست محمدرضا داورزنی و با حضور وحید مرادی مشاور عالی، میلاد تقوی سرپرست دبیری، سعید درخشنده، منوچهر پورحسن، محمود افشاردوست، ناصر میرفخرایی و جمشید حمیدی برگزار شد.

*زمان داریم اما کافی نیست!

رسانه‌های داخلی و خارجی در این بین نام گزینه‌های مختلفی را مطرح کردند، اما بازهم فدراسیون در اقدامی تکراری همه را تکذیب کرد و مدعی شد که هنوز اتفاقی رخ نداده، با هیچ گزینه‌ای مذاکره نشده و زمان کافی برای انتخاب جانشین کولاکوویچ در اختیار دارد.

این اظهارات در شرایطی عنوان می‌شد که با توجه به فرآیند انتخاب سرمربی جدید و بحث عدم شناخت سکان‌دار آینده تیم ملی از اتمسفر و شرایط تیم ملی و بازیکنان و البته به طور متقابل عدم شناخت بازیکنان با سبک کاری او و تفکرات جدید، باید بپذیریم که زمان زیادی در اختیار فدراسیون نیست.

محمدرضا داورزنی، رئیس فدراسیون والیبال می‌گوید «شرایط حساسی است و خیلی‌ها علاقه‌مند هستند که هدایت تیم ملی ایران را بر عهده بگیرند زیرا هر کسی انتخاب شود، با این تیم به المپیک می‌رود که افتخار بزرگی برای او خواهد بود. من برای منافع ملی اهمیت زیادی قائل هستم و علاقه‌مندم که تیم ملی والیبال ایران بهترین نتیجه را در المپیک بگیرد و روی سکو برود.»

کارگروه انتخاب سرمربی تیم ملی والیبال ایران که نخستین جلسه خود را اواخر بهمن ماه سال ۹۸ یعنی پیش از برکناری کولاکوویچ برگزار کرده بود، در دومین جلسه خود هم در غیاب امیر خوش‌خبر، سرپرست تیم ملی که سال‌ها در کنار مربیان مختلف حضور داشت، به بررسی آخرین شرایط پرداخت.

بعد از این نشست اعضای کارگروه هم اظهارات متفاوتی داشتند که نشان دهنده عدم جمع‌بندی دقیق اعضای در جلسه بود. به همین دلیل داورزنی گفت: این نشست‌ها در آینده نیز تشکیل می‌شود تا با استفاده از مشورت‌های کارشناسان، بهترین تصمیم را بگیریم که نه شعاری باشد و نه احساسی.

حالا سوال اینجاست که سرمربی آینده تیم ملی باید داخلی باشد یا خارجی و اینکه هر کدام از این گزینه‌ها چه شرایط و ویژگی‌هایی باید داشته باشند؟ بدون شک انتخاب هر کدام از گزینه‌ها مزایا و معایبی دارد که بهتر است اعضای کارگروه انتخاب سرمربی تیم ملی در نظر بگیرند. ضمن اینکه آقایان حاضر در این جلسه باید به خوبی بدانند که بعد از انتخاب سرمربی باید پاسخگوی افکار عمومی باشند و پای انتخاب خود هم بمانند.

*گزینه ایرانی؛ آشنا با چند پرسش جدی

اگر بخواهیم خیلی ساده شرایط را بررسی کنیم، انتخاب سرمربی ایرانی برای تیم ملی والیبال چند نکته مثبت دارد که از جمله آن می‌توان به آشنایی با والیبال ایران، شناخت کافی از بازیکنان، آگاهی از شرایط موجود، هزینه کم و قابل انعطاف بودن وی اشاره کرد، اما در مقابل بدون شک این انتخاب می‌تواند چند نکته منفی یا شاید دشوار هم داشته باشد. به عنوان مثال مدیریت تیمی که در رده هشتم رنکینگ فدراسیون جهانی قرار دارد و ستاره‌هایی که حالا هر کدامشان یکی از بهترین‌های پست خود در جهان هستند، کار ساده‌ای نخواهد بود. موضوع دانش فنی مربیان داخلی و اینکه تا چه حد می‌توانند تحت تاثیر اتفاقاتی بیرونی از جمله منتقدین و رسانه‌ها باشند از دیگر مواردی است که باید مدنظر قرارداد.

*گزینه خارجی؛ با کیفیت پردردسر

در این بین برای انتخاب مربی خارجی هم باید نکاتی را درنظر گرفت. اگر بنا به استفاده از مربی خارجی باشد، فدراسیون باید با گزینه‌ای مذاکره کرده و به توافق برسد که دانش فنی به مراتب بالاتری از مربیان داخلی داشته و کیفیت خود را در گذشته نشان داده باشد. نوع مدیریت وی در تیم‌های سابقش و اینکه در برخورد با ستاره‌ها چگونه بوده نیز بسیار حائز اهمیت است. ضمن اینکه والیبال ایران حالا یک برند در سطح جهان است و می‌طلبد که یک برند را در کنار خود به عنوان سرمربی داشته باشد.

از سوی دیگر قطعاً هیچکس نمی‌تواند مشکلات اقتصادی کشور و ورزش را نادیده بگیرد؛ حضور مربی درجه یک خارجی نیازمند بودجه‌ زیادی است که به نظر می‌رسد فدراسیون در این خصوص با مشکلاتی مواجه باشد، چراکه قرارداد اسپانسر کنونی فدراسیون تا پایان المپیک 2020 اعتبار دارد و به تعویق افتادن مسابقات همه چیز را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.

موضوع نحوه پرداخت حقوق به مربیان خارجی هم از دیگر موضوعات مهمی است که شاید در شرایط کنونی کمتر کسی به آن فکر کند؛ همان اتفاقی که موجب شد خیلی از مربیان خارجی در فوتبال ایران قید حضور در کشورمان را بزنند. ضمن اینکه ناآشنایی مربی خارجی جدید با فضای تیم و والیبال ایران هم موضوعی است که نباید به سادگی از کنار آن گذاشت. قطعاً برای رفع این معضل باید بیش از 6 ماه زمان به سرمربی خارجی داد.

کارخانه: بستر برای حضور مربی ایرانی در والیبال فراهم نیست

مصطفی کارخانه سرمربی سابق تیم ملی والیبال ایران درباره انتخاب سرمربی تیم ملی اظهار داشت: من از زحمات کولاکوویچ تشکر می‌کنم. بازیکنان از نظر شخصیتی او را قبول داشتند. هر کسی سرمربی تیم ملی باشد کارش سخت است، جامعه ما انتطار بالایی از والیبال دارد. بعد از ولاسکو مربیانی آوردیم که در کوچینگ ضعیف بودند. ما در این چند سال در کوچ کردن ضعیف بودیم.

وی اعتقاد دارد شرایط برای حضور مربی ایرانی روی نیمکت تیم ملی والیبال مهیا نیست: درباره مربی ایرانی هم باید بگویم اول باید بستر آماده باشد که به نظرم بستر فراهم نیست. از طرفی باید حمایت شود. ما قهرمانی‌های زیادی که اولین بار رخ داد با مربیان ایرانی کسب کردیم. این کارشناس والیبال یادآور شد: ما مربیان نسبت بهم سوءتفاهم و کینه داریم که این خودش ترمز است. وقتی راهی در پیش است همه باید رو به جلو حرکت کنیم. به نظرم هنوز بستر فراهم نیست. من زمانی که مربی بودم روزی ۳۰ هزار تومان می‌گرفتم که یک کارگر افغانی از من بیشتر می‌گرفت. کارخانه با اشاره به گذشته و نام بردن از علی دایی گفت: مهره ها را نباید بسوزانیم. آن زمان که من جوان بودم هدایت تیم ملی را برعهده گرفتم حالا که من در اوج تجربه هستم باید کنار بکشم. علی دایی را در اوج جوانی مربی کردیم و سوزاندیم و حالا اینطور است. مربی که سردی و گرمی چشیده باشد می تواند کمک کند. کسی که انتخاب می کنیم باید تجربه داشته باشد.

*لقمه آماده برای موفقیت

خیلی از کارشناسان اعتقاد دارند که اگر قرار است فدراسیون والیبال از مربی خارجی درجه دو استفاده کند، بهتر است کار را به مربیان داخلی بسپارد. برخی‌ها پیشنهاد می‌کنند که ایران هم مانند تیم ملی والیبال ژاپن از یک سرمربی داخلی استفاده کند و در کنار وی یک مربی یا مدیرفنی درجه یک خارجی قرار دهد.

والیبال ایران حالا همچون لقمه‌ای آماده است، چراکه بلیت توکیو را در جیب دارد و فقط باید به فکر درخشش در سرزمین آفتاب تابان باشد. والیبال ایران باید برای حضور در میدان بزرگی به نام المپیک تا دندان مسلح شود. قطعاً تیم ملی زمانی می‌تواند مچ تیم‌های بزرگی مانند لهستان، فرانسه، برزیل، آمریکا و ... را بخواباند که مربیانی همسطح با هینن، تیلیه، دال‌زاتو، اسپراو و... را روی نیمکت خود داشته باشد.

فدراسیون والیبال این روزها باید از فدراسیون و برخی تیم‌های فوتبالی درس بگیرد تا سرنوشت مربیان همچون ویلموتس، استراماچونی، برانکو، شفر، کالدرون و ... برای سرمربی آینده‌اش رخ ندهد. بدون شک هر انتخاب بد و اشتباه می‌تواند فرجام خیلی تلخی برای والیبال ایران داشته باشد، دقیقا مشابه همان اتفاقی که در فوتبال شاهد آن هستیم؛ فدراسیون و باشگاه‌ها مدت زیادی درگیر شکایت‌ها و پرداخت بدهی‌ها هستند.

المپیک توکیو شاید آخرین تورنمنت بزرگ ستاره‌های نسل طلایی والیبال ایران باشد و این امر حساسیت انتخاب سرمربی آینده تیم ملی را بیشتر می‌کند. عقیده بسیاری از کارشناسان این است که تیم ملی ایران در شرایط کنونی بیشتر از اینکه نیازمند مربی باشد، یک مدیر می‌خواهد تا بتواند ستاره‌ها را مدیریت کند. حالا همه در انتظار فدراسیون والیبال هستند تا از سرمربی آینده ستاره‌های ایران در المپیک رونمایی کند.