تهران: جشنواره مقاومت باید محفلی برای همۀ طیف‌ها و جریان‌ها باشد

به گزارش حلقه وصل، برنامه این هفته سینمامعیار با موضوع «بررسی چهاردهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت» با حضور بامروت‌نژاد، مهدی مافی، محمد خزایی، مرتضی اسماعیل‌دوست، مسعود نجفی  با اجرای سید امیر جاوید و حامد یامین‌پور، برگزار شد.

فیلم«خرس» علی رغم میل باطنی‌ام در جشنواره سی‌ام فیلم فجر پذیرفته شد

در بخش نقد و گفت‌و گوی برنامه محمد خزایی، دبیر چهاردهمین جشنواره فیلم مقاومت و پیش از ورود به بحث اصلی پیرامون یک حاشیه کهنه توضیحاتی داد و در مورد  حضور فیلم «خرس» در دوره سی‌ام جشنواره فیلم فجر که دبیری آن را بر عهده  داشت گفت: این فیلم در بخش مسابقه پذیرفته نشده بود و جمع‌بندیمان این بود که اشکالات مضمونی دارد، آقای نوروزبیگی اصرار داشتند که فیلم مورد تأیید متولیان دفاع مقدس هست و نامه‌ای هم رسماً آوردند که فیلم مشکلی ندارد و وقتی دیدیم متولیان تأیید کردند، علیرغم میل باطنی فیلم پذیرفته شد.

1600 اثر از سراسر داخلی و بین‌المللی متقاضی شرکت در جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت‌بودند

وی در ادامه، درباره تأثیرگذاری نقش خود به عنوان دبیر جشنواره فیلم مقاومت اظهار داشت: این چهارمین دوره‌ای هست که دبیر جشنواره هستم و هشت سال پیش اولین بار دبیر جشنواره بودم. واقعیت این است که تصمیم نهایی را شورای برگزاری و شورای همفکری می‌گرفته است و هستۀ اولیه این جشنواره در بنیاد فرهنگی روایت و انجمن سینمای دفاع مقدس شکل می‌گیرد و آنجا به جمع‌بندی نهایی می‌رسیم، و دبیر جشنواره پیشنهادها و راهکارهای خود را دارد و تلاش می‌کند با توجه به ظرفیتها کارنامۀ درخشانی داشته باشد.

وی ادامه داد: ما باید به نقطه‌ای برسیم که صرفاً از برگزاری جشنواره خارج شویم، یعنی جشنواره معنای خود را به معنی افتتاحیه و اختتامیه و نمایش‌دهندۀ فیلم‌ها داشته باشد و مأموریت‌های وسیعتری در دستور کارمان قرار بگیرد، مخصوصاً در حوزۀ بین‌الملل. وقتی در حوزه داخلی و بین‌المللی بحث گفتمان فرهنگی انقلاب را داریم و تغییر و تحولات منطقه را در عرصه سیاسی و نظامی و اجتماعی می‌بینیم در عرصه فرهنگی نمی‌توانیم از آن گذر کنیم و ماموریت‌های جدیدی برایمان تعریف می‌شود و جشنواره مقاومت باید در درازمدت یا کوتاه‌مدت محفلی برای بچه‌های انقلاب شود. امسال 1600 اثر از سراسر کشور و دنیا داشتیم که متقاضی شرکت در جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت بودند.

مرتضی اسماعیل‌دوست دیدگاه خود را درباره جشنواره مقاومت بیان کرد و گفت: جشنواره مقاومت به دلیل موضوع بسیارمهمی که دنبال می‌کند کاملاً متفاوت با جشنواره‌های دیگر است، خیلی از فیلم‌های این دوره در جشنواره فجر و... رونمایی شده بود و از این حیث چندان برای مخاطبان جدی سینمای ایران جذاب نیست، البته معضلاتی هست و تولیدات دفاع مقدس روال چندان درستی ندارد و دست مسئولان و مدیر جشنواره بسته است.

دوسالانه بودن جریان‌سازی را از جشنواره مقاومت گرفته است

خزایی با تأیید صحبتهای وی، خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات جشنواره مقاومت که کمتر می‌تواند در مباحث داخلی جریان‌ساز باشد به خاطر دوسالانه بودنش است و از تولیداتی استفاده می‌کند که قبلاً نمایش داده شده و چیز جدیدی را نمی‌تواند سیاستگذاری کند، جشنواره‌ها وقتی موفق می‌شوند که خودشان سیاستگذار باشند و خط دهی کنند. جشنواره فیلم مقاومت باید سالانه برگزار شود، تولیدات منحصر به فرد خود را داشته باشد و از لحاظ سیاستگذاری و برنامه‌ریزی به سطحی برسد که دوستان دغدغه این را نداشته باشند که در جشنواره مقاومت شرکت کنند یا جشنواره فجر.

او در ادامه اضافه کرد: بیشترین آثار را در تولیدات ما مؤسسه اوج داشته و در کنارش انجمن سینمای دفاع مقدس و بسیج تولید کردند.

جشنواره مقاومت باید محفلی برای همۀ طیف‌ها و جریانها باشد

اسماعیل‌دوست عدم رغبت مسئولین فرهنگ و هنر، و سرمایه‌گذاران و تهیه‌کنندگان سینمایی برای تولید و عرضه آثار دفاع مقدس را در شرایط امروز سینمای ایران مسلّم دانست و بیان داشت: به خاطر قصور بخشهای دیگر جشنواره باید بتواند به سمتی برود که به سینمای دفاع مقدس جهت‌دهی بدهد که سینمای مهجوری در سالهای اخیر است و باید سفارش تولید آثاری بدهند که کیفیت بالایی داشته باشند، جشنواره مقاومت باید محفلی برای همۀ طیف‌ها و جریانها باشد و مخاطب خاصی نداشته باشد.

او در ارتباط با آثار بین‌المللی اظهار داشت: به نظرم در سالهای اخیر مستندهای خوبی در مورد جنبش‌ها و انقلابهایی که صورت گرفته داشتیم و برای مخاطب ما هم جذابیت داشته باشد، نسبت به اینکه بخواهیم آثاری تکراری را اکران کنیم و با توجه به بسترها و محدودیتهایی که در سینمای کشور داریم می‌توانیم یکسری آثار بین‌المللی مقاومت که مطرح هستند در این جشنواره قرار دهیم. ضمن اینکه خیلی از جشنواره‌ها فقط می‌خواهند لیست پر کنند، در صورتی که یک جشنواره می‌تواند با تعداد فیلم‌های کم و پرثمرتر صورت بگیرد.

امسال 100 اثر در جشنواره به نمایش درمی‌آید

خزایی با ذکر این نکته که حمایت از تولید آثار در شرح وظایفشان نیامده است، بیان داشت: خیلی از کارهایی که انجام می‌دهیم وظایف دبیر جشنواره نیست و واقعیت این است که صرفاً برگزاری جشنواره را داریم ولی سعی می‌کنیم در کنار برگزاری جشنواره، کارهایی کنیم که حتی گفتمان‌سازی، کارهای پژوهشی، علمی و جذب نیروها باشد چرا که حس خلأ در این زمینه‌ها داریم و وارد عمل می‌شویم. در جشنواره مقاومت 1400 اثر آمده و مجموعاً 100 اثر را نمایش می‌دهیم، واقعاً فیلمسازان شاکی هستند و حق هم دارند و گفتم همه آثار ارزشمند است امّا ظرفیت این جشنواره نیست. فیلمسازان تماس می‌گیرند و می‌گویند اگر جشنواره شما فیلم ما را در عرصه مقاومت نپذیرد کجا بپذیرد؟ حرف درستی می‌زنند و این به سیاستگذاری برمی‌گردد که باید مراکز انقلابی برای نمایش اینها انجام دهند، کاش گروهی از اول انقلاب ایجاد می‌شد که از چنین فیلم‌هایی مثل گروه هنر و تجربه حمایت می‌کرد.

وی ادامه داد: 100 فیلم در سال تولید می‌کنیم و کف تولید ماست، در جشنواره فجر چند فیلم درباره موضوع انقلاب است؟ ده درصد هم نمی‌شود! از ابتدای انقلاب 3000 فیلم تولید کردیم، چند فیلم درباره شکل‌گیری انقلاب ماست؟ بیشتر از 20، 30 فیلم نیست! ما حتی می‌توانیم فیلم کمدی انقلابی، فیلم کودک انقلابی، فیلم اجتماعی مقاومت و انقلابی داشته باشیم، البته بعضی از دوستان هم در این سالها آثار ضعیفی را تولید کردند. البته رویش‌های بسیار خوبی در عرصه سینمای انقلاب در حال رخ دادن است و فکر می‌کنم در 8-7 سال آینده یک مقدار موازنه جریان سینمای ایران عوض خواهد شد و نیروهای تازه‌ای در عرصه تولید و... وارد خواهند شد.

نجفی: سرمایه‌های زیادی در بخش صنعت قابلیت حضور در سینما دارد

مسعود نجفی دبیر جشنواره فیلم صنعتی در ارتباط با هدف این جشنواره گفت: جشنواره فیلم‌های صنعتی و فناوری تنها پل ارتباطی بین صنعتگران و سینماگران هست، در چند سال اخیر تولید فیلم‌های صنعتی جهت معرفی محصولات کارخانه‌ها و مراکز مرتبط خیلی زیاد شده است. غالب اینها سفارشاتی است که از شرکتها و کارخانه‌ها می‌گیرند و کیفیت آنچنانی ندارد، یکی از کارکرد این جشنواره این است که این آثار به رقابت می‌پردازند و سطح کیفی‌شان را ارتقا می‌دهند، ضمن اینکه به استانداردهای لازم می‌رسد.

وی اضافه کرد: سرمایه زیادی در بخش صنعت داریم که زیاد به سمت فیلمسازی و فعالیتهای فرهنگی سوق نیافته و یکی از کارکردهای این جشنواره این است که می‌تواند سرمایه‌داران را در بخش خصوصی و صنعتی ترغیب کند که برای فیلم سرمایه‌گذاری کنند. سه دوره این جشنواره به عنوان جشنواره فیلم‌های صنعتی برگزار شده، از دوره گذشته با توجه به اینکه یکی از حامیان جشنواره معاونت علمی رئیس‌جمهور شد بخش فن‌آوری خیلی پررنگ شد.

چهارم تا هفتم دی ماه، جشنواره فیلم صنعتی برگزار خواهد شد

نجفی دربارۀ زمان و مکان برگزاری این جشنواره گفت: امسال یکی از اولویت‌هایمان حضور دانشجوها و برنامه‌هایمان در دانشگاهها است که زمانی که با وزارت ارشاد هماهنگ کردیم از 4 تا 7 دی ماه سال جاری است و مخاطبان، عموم خواهند بود اما همچنان دنبال این هستیم که جشنواره را از تهران بیرون ببریم.

خزایی در ارتباط با حضور آثار در بخش بین‌الملل جشنواره مقاومت توضیح داد و گفت: در جشنواره مقاومت همه دوستانی که قرار است حضور داشته باشند درخواست حضور می‌دهند، مگر معدود آثاری که از قبل شناسایی کردیم و فراخوان می‌فرستیم. جوایز جشنواره بالا نیست ولی جنس فیلم‌هایی که در دنیا دنبال آن هستیم رو به افزایش است، فیلمسازان مستقل در دنیا به شدت فعالیت دارند و دیگر نظام سلطۀ سینمایی به معنای دوره‌های قبل در حال فروپاشی است.

امسال اختصاص اکران مردمی‌مان با موضوع مدافعین حرم خواهد بود

او در پاسخ به پرسشی مبنی بر آثار شاخص در عرصۀ بین‌الملل، اظهار داشت: در بخش سینما هم فیلم های ویژه‌ای در ارتباط با داعش را داریم که اکران خواهد شد. البته در حوزه سینما هنوز در دنیا دچار مشکلیم و 50 درصد فیلم‌ها با موضوع مقاومت به معنای عام هستند نه مقاومت به معنای خاص که دنبال آن هستیم. امسال اختصاص اکران مردمی‌مان با موضوع مدافعین حرم خواهد بود اما فیلم‌های بین‌الملل ما در طول سال با اجازه تهیه‌کننده‌ و حق رایت می‌تواند نمایش‌هایی در سینما اکران و... داشته باشد که دوستان استفاده کنند. ضمن اینکه در حال ایجاد یک فضای اینترنتی هستیم تا همه مردم که امکان نمایش فیلم‌های خاص را در سراسر دنیا دارند وارد شبکه خودمان ‌کنیم.

اسماعیل‌دوست در صحبتهای پایانی خود خاطرنشان کرد: امیدوارم متمایز بودن جشنواره مقاومت این فرصت را بدهد تا در دوره‌های آتی خود فیلمسازان بزرگ شرکت کنند و آثار خیلی خوبی داشته باشیم.

در بخش ابتدایی برنامه، حامد یامین‌پور به گفتگو با بامروت‌نژاد عضو هیئت منتخب جشنواره مقاومت پرداخت. بامروت‌نژاد به تفاوت جشنواره مقاومت با جشنواره‌های دیگر اشاره داشت و گفت: فرق جشنواره مقاومت با جشنواره‌های دیگر حوزه‌های مقاومت، همین رویکرد انقلابی‌اش است که به آثاری توجه می‌کند که آرمان‌های انقلابی را در حوزه اجتماعی – اقتصادی داخلی و بین‌المللی به پیش ببرند.

وی در پاسخ به این سؤال که: «معیارها از دبیرخانه می‌رسد یا جمع نظرات تماشاگران فیلم؟» اظهار داشت: دبیرخانه معیارهایی را اعلام می‌کند، ولی جشنواره مقاومت برای هیئت انتخاب مشخص بود و می‌دانستیم باید چه آثاری را بررسی و انتخاب کنیم.

او ادامه داد: بنده در هیئت انتخاب به دنبال آثاری بودم که حرف روز انقلاب اسلامی را بزند و در فضای بین‌المللی دردی را درمان کند که هم به موضوعات سلبی و هم موضوعات ایجابی برمی‌گردد، ضمن اینکه نسبت این فیلم‌ها با نیازهای جامعه امروز و ارزش‌هایمان مهم است.

بامروت‌نژاد درباره موضوعیت داشتن تکنیک در جشنواره مقاومت بیان داشت: وقتی محتوای فیلم را عبور می‌دهیم بقیه رقابت‌ها بر سر فرم است که چه کسی بیان بهتری داشته است.

نقش جهت‌دهی و اولویت‌دهی فرهنگی و موضوعی بسیار مهم است

وی در ارتباط با پیشرفت جشنواره مقاومت و آیندۀ مستندهای این حوزه یادآور شد: هم خوشحال و هم ناراحت و نگرانیم، خوشحال از این جهت که با حجم زیاد آثار و خلاقیت فرمی و روایتی روبرو هستیم و نگران از این که آثاری را که با دغدغه ساخته شده قرار است چه کسی ببیند؟ باید روی دید شدن این آثار نیز فکر کنیم، ما به عنوان متولیان فرهنگی چقدر پیشینی و چقدر پسینی عمل کردیم؟ عموم جشنواره‌ها پسینی عمل می‌شود، یعنی مستندساز با دغدغه‌های خود فیلم می‌سازد و جشنواره بعد از ساخت آن اثر را می‌گیرد و می‌بیند. نقش جهت‌دهی و اولویت‌دهی فرهنگی و موضوعی بسیار مهم است و باید در این رابطه فکر کرد.

برنامه رادیویی سینمامعیار پنجشنبه‌ها ساعت 14:30 از رادیو گفت و‌گو پخش می‌شود، برنامه‌ای با اجرای سید امیر جاوید و تهیه‌کنندگی و سردبیری محمدجواد طالبی که سعی دارد ضمن پرداختن به مسائل اساسی سینمای ایران سطح آگاهی مخاطب از فیلم‌های روی پرده را بالا ببرد.