به گزارش حلقه وصل، ترکیه در آوریل سال ۲۰۱۱ مرزهای خود را برای سوری ها باز کرد و هم اکنون بیش از سه میلیون نفر از سوری هایی که از جنگ داخلی سوریه فرار کرده اند، در این کشور زندگی می کنند.
ترکیه در مارس سال ۲۰۱۶ به توافقی با اتحادیه اروپا دست پیدا کرد که براساس آن، ترکیه می تواند در ازای دریافت وجوه برای کمک به پناهندگان ورود جریان مهاجران سوری به اروپا را کنترل کند. اما اردوغان کشورهای اروپایی را متهم می کند که به توافق سال ۲۰۱۶ پایبند نبوده و بارها آنکارا را تهدید کرده اند که از این توافق خارج خواهند شد.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه روز پنجشنبه خطاب به کشورهای اروپایی گفت: اگر طرح منطقه امن آنکارا در داخل سوریه از طرف کشورهای غربی حمایت نشود، مرزهای ترکیه برای ورود مهاجران سوری به اروپا باز خواهد شد.
رجب طیب اردوغان در سخنرانی در جمع مقامات حزب حاکم با انتقاد از کم کاری کشورهای اروپایی افزود: بار سنگین مهاجران سوری بیشتر بر عهده ترکیه قرار گرفته است. ترکیه مصمم است، منطقه امنی را در داخل سوریه، در امتداد مرز خود ایجاد کند، و اعلام کرده که در صورت عدم توافق با ایالات متحده آمریکا، آمادگی دارد که منطقه ای امن در داخل سوریه را تا پایان ماه جاری ایجاد کند.
اردوغان با اعتراض از نادیده گرفته شدن طرح منطقه امن ترکیه در سوریه توسط کشورهای غربی گفت: ما به تنهایی نمی توانیم بار سنگین مهاجران را برعهده بگیریم و اگر مجبور بشیم مرزهای خود را برای مهاجران سوری باز خواهیم کرد. ما پشتیبانی لازم را از جامعه بین الملل به ویژه اتحادیه اروپا دریافت نکردیم.
واکنش اتحادیه اروپا به مواضع اردوغان
این در حالی است که یکی از مقامات اتحادیه اروپا در واکنش به سخنان اردوغان گفت که تا به امروز ۵.۶ میلیارد یورو از ۶ میلیاردی که توافق شده بود، داده شده است.
این درحالی است که گزارش هایی از سوی منابع اروپایی طی روزهای گذشته منتشر شده بود که توافق ۲۰۱۶ میان ترکیه و اتحادیه اروپا به علت افزایش تعداد مهاجرانی که عازم اروپا شده اند و عدم توانایی آنکارا در کنترل مرزهایش در آستانه فروپاشی است.
روزنامه فرانکفورتر آلمان در گزارشی نوشت: «توافق در آستانه فروپاشی است و تعداد مهاجران و پناهجویانی که از ترکیه به سمت جزایر یونان می روند زیاد شده است و اردوغان به تعهدات خود عمل نمی کند».
مجلسه دیراشپیگل آلمان هم گزارش داد: «تعداد پناهجویان به سمت جزایر یونان از ترکیه در ژوئن گذشته به حدود ۳۱۰۰ نفر رسیده است».
به نظر می رسد که ترکیه در حال بازی با برگه پناهجویان و مهاجران در برابر اروپا برای گرفتن امتیازات مدنظرش است.
چرایی تهدید اردوغان علیه اتحادیه اروپا
روزنامه رای الیوم در مطلبی در این باره نوشته است: «اینکه رجب طیب اردوغان تهدید به گشودن مرزها در برابر آوارگان سوری کرده است تا به سوی اروپا سرازیر شوند در صورتی که کمک کافی به آنکارا نشود و حمایتی از منطقه امن در شمال سوریه از سوی اروپا و آمریکا به عمل نیاید، نمایانگر حجم فشارهای اقتصادی و سیاسی و امنیتی است که دولت وی تحمل می کند. بحران آوارگان سوری در ترکیه به یکی از نقاط ضعف بارز اردوغان و حزب عدالت و توسعه که اردوغان رهبری آنرا برعهده دارد، تبدیل شده است. به این علت محبوبیتش در حال کم شدن است و در مقابل پایگاه مردمی حزب رقیب به ویژه پس از پیروزی اکرم امام اوغلو در انتخابات شهرداری استانبول، به نحو چشمگیری در حال افزایش است.
۳ دلیل خشم رئیس جمهور ترکیه از اروپا
این روزنامه آورده است: دولت ترکیه اقداماتی برای کاستن از بحران آوارگان سوری انجام داد اما این اقدامات سبب کاهش خشم احزاب و گروههای ترکیه ای نشد. آنچه اسباب نگرانی اردوغان و حزب حاکم را فراهم کرده سه علت دارد؛
نخست، ترس از سرازیر شدن دو میلیون آواره سوری و غیر سوری از ادلب به مرزهای ترکیه با توجه به تصمیم روسی-سوری مشترک برای آزادسازی ادلب و غلبه بر گروههای تروریستی که بازخورد اقتصادی، امنیتی و اجتماعی آن برای دولت ترکیه است به ویژه که برخی از تروریستها ممکن است به همراه آوارگان به ترکیه برسند و مشکل ساز شوند.
دوم، تعلل آمریکا در اجرای توافق من امن در داخل سوریه است که همه طرحهای رئیس جمهور ترکیه برای اسکان آوارگان سوری در آنرا بر باد می دهد.
سوم، مخالفت اتحادیه اروپا با کمک های مالی جدید به دولت ترکیه برای کاستن از بار آوارگان قدیم و جدید است به طوری یک مقام اتحادیه اروپا اعلام کرده است که از کمکهای جدید خبری نیست.
رای الیوم در ادامه نوشت: گشودن مرزهای ترکیه به سوی آوارگان برای رفتن به ترکیه به بحرانی شدن روابط ترکیه و اروپا منجر می شود و اروپایی ها چه بسا اقدامات سختی در قبال این تهدید انجام دهد از جمله تحریم های اقتصادی و بستن کامل مرزها، مشابه آنچه دولت ترکیه با بستن مرزهای در منطقه و گذرگاه باب الهوی کرده و مانع عبور سوری های جدید از این مرز به داخل ترکیه شده است.
گشودن مرزهای ترکیه به سوی آوارگان برای رفتن به ترکیه به بحرانی شدن روابط ترکیه و اروپا منجر می شود و اروپایی ها چه بسا اقدامات سختی در قبال این تهدید انجام دهد از جمله تحریم های اقتصادی و بستن کامل مرزها
این رسانه عرب زبان در ادامه می افزاید: راههای جایگزین دیگری هم هست اما اردوغان تمایلی به آنها ندارد زیرا کوتاه ترین راه گفتگو با طرف سوری و دست یابی به توافقات برای اسکان آوارگان در شهرها و روستاهای این آوارگان در سوریه و ورود به عملیات بازسازی سوریه است. تا زمانی که اردوغان موضعش را تغییر دهد و کانال ارتباطی با دمشق از طریق روسیه باز کند؛ بحران آوارگان سوری در ترکیه وخیم تر و خطرناکتر می شود و شاید شانس های حزب عدالت و توسعه در قدرت را کم کند. ایجاد منطقه امن در شمال سوریه مشکل آوارگان را حل نخواهد کرد بلکه آنرا پیچیده تر خواهد کرد و امنیت ملی ترکیه را با خطرات بزرگی روبرو می کند زیرا سوریه و روسیه آنرا نخواهند پذیرفت و در برابر آن به عنوان نقض کننده حاکمیت سوریه مقاومت خواهند کرد. احیای توافق سال ۱۹۹۸ اضنه میان سوریه و ترکیه بهترین راه حل برای مشکلات امنیتی ترکیه است».