به گزارش حلقه وصل، اوقات فراغت یکی از مهمترین اوقاتی است که افراد برای هر چه بهتر گذراندن آن دغدغههای زیادی دارند. با این حال بهدلیل هزینههای بالای بسیاری از تفریحات، کافهها محلی هستند که برای گذراندن اوقات فراغت انتخاب میشوند؛ اما برای دختران تعداد کافههایی که بتوانند انتخاب کنند، محدودتر است و از بین این تعداد محدود مجبور به انتخاب یک میز در گوشه کافه هستند. در این میان، شهردخت محلی است که دختران میتوانند آزادانه حتی بدون داشتن حجاب هم در آن ساعات خود را سپری کنند و از امکانات آن بهرهمند شوند.
اوقات فراغت زمانی است که افراد براساس علایق خود و برای خود برنامهریزی میکنند؛ اما بسیاری از تفریحات نیازمند هزینههای بالا هستند. شاید همین دلیل هم باعث شده کافههای شهر پر از دختران و پسرانی باشند که برای گذراندن ساعاتی در کنار دوستان خود آنها را انتخاب میکنند. این روزها انتهای هر کوچه بنبست و آرامی یک کافه دنج و کوچک قرار گرفته است؛ کافههایی که پاتوق دختران و پسرانی است که برای دورهمیهای کوچک خود یا محلی برای مطالعه انتخاب میشوند. اما بیشتر این کافهها محیطهای مناسبی برای حضور دختران بهتنهایی نیست و شاید تعداد کافههایی که بتوانند انتخاب کنند، کم باشد یا از میان آن انتخابها هم مجبور باشند یک میز را در گوشه کافه انتخاب کنند تا از نگاه دیگران در آرامش به مطالعه و کارهای خود بپردازند.
در این میان پارکها و کافههایی مخصوص بانوان هم وجود دارد که دختران میتوانند با اطمینان خاطر در آن ساعاتی را بگذرانند. کافه «شهردخت» کافهای است که در خیابان کارگر شمالی، بنبست مهناز قرار دارد؛ کافهای که مخصوص خانمها و دختران است و محلی برای دورهمیهای کوچکشان که بسیار مورد توجه قرار گرفته است. آغاز یک تحول سال ۹۴ بود که شهردخت بهعنوان کافهای مختص دختران توسط «شهرداری تهران» با هدف ایجاد محیطهای مناسبی برای اوقات فراغت دختران با توجه به اینکه چنین محیطهایی در منطقه ۶ که یک محیط دانشجویی به شمار میآید، فراهم نیست، ایجاد شد. «شهردخت» در حقیقت محلی برای اوقات فراغت، تغییر ذائقه و محل قرار ملاقات دختران دانشجو است تا بتوانند قرارهای خود را در آن بگذرانند. محمدباقر قالیباف، شهردار اسبق تهران که در زمان مدیریت وی در بلدیه، شهردخت افتتاح شد، اعتقاد داشت این مجموعه با رویکرد اوقات فراغتی- فرهنگی و بهمنظور تغییر ذائقه دختران دانشجو راهاندازی شده است که به پاتوقی برای آنها تبدیل شود. همچنین این مرکز جنبههای آموزشی، فرهنگی و تفریحی خواهد داشت تا دختران از آسیبهای اجتماعی دیگر نقاط شهر مصون باشند. این مرکز به پیشنهاد اداره کل امور بانوان شهرداری راهاندازی شده است. فضایی برای آرامش شهردخت چهار طبقه برای تفریح و استراحت دختران دارد. در هر طبقه، خدمات متنوعی مانند استراحتگاه، کافیشاپ، آرایشگاه، سالن آمفی تئاتر و ورزش و گالری عکاسی به علاقهمندان خدمات ارائه میکنند. شاید در نگاه اول، شهردخت شبیه بسیاری از مراکز دیگر شهر باشد اما یک تفاوت عمده دارد، آنهم اینکه دختران آزادانه و بدون داشتن حجاب هم میتوانند در شهردخت حضور داشته باشند؛ البته اغلب دخترانی که پایشان به این مجموعه باز شده همه جزء طرفداران پر و پا قرص کافه شهردخت هستند؛ کافهای که با تمام کافههای شهر یک تفاوت بزرگ دارد، آن هم اینکه همه مشتریان و کارمندان آن دختر هستند و نیازی به رعایت حجاب نیست؛ به همین دلیل اینجا جای امنی برای دیدارها و قرارهای دخترانه است. طبقه همکف شهردخت استراحتگاه است. دور تا دور تخت و در میان تختها حوض آب کوچکی قرار دارد که دختران در آرامش میتوانند با یکدیگر صحبت کنند و به مطالعه بپردازند؛ اگرچه بسیاری از آنها معتقدند که باید فضای سبز بیشتری به این طبقه اختصاص داده شود چراکه بودن همین حوض کوچک و گلدانهای کنار آن فضای لذتبخشی را رقم زده است. رؤیا دختر دانشجویی است که در دانشگاه تهران مشغول تحصیل است. او در گفتوگو با خبرنگار «صبحنو» میگوید: پیش از اینکه با اینجا آشنا شوم برای مطالعه و داشتن ساعاتی که در آرامش بتوانم روی پایاننامهام کار کنم باید به کتابخانه محله خود میرفتم اما حالا میتوانم در کمال آرامش این کار را در شهردخت انجام دهم. اینجا بهنوعی حس میکنم که در خانه و اتاق خودم هستم. طبقه زیرین این استراحتگاه، باشگاه ورزشی است که دختران میتوانند در کنار اینکه به عمده فعالیتهای خود بپردازند به سلامتی خود هم توجه کنند. یکی از دختران که خود را نسترن معرفی میکند، میگوید: این خیلی خوب است که در یک مجموعه میتوانیم همزمان از امکانات مختلفی استفاده کنیم؛ بهطور مثال باشگاه ورزشی شهردخت در مقایسه با بسیاری از باشگاههای ورزشی هزینه بسیار مناسبی دارد.
اما طبقه بالایی شهردخت محیطی است برای برگزاری جشن تولدها و دورهمیهای دخترانه؛ در کافه شهردخت خبری از دود قلیان و سیگار نیست و دختران با هر نوع حجاب میتوانند در آن حضور داشته باشند. بسیاری از دخترانی که در باشگاه در حال ورزش هستند برای میانوعده خود به کافه میآیند و نوشیدنی مورد علاقه خود را سفارش داده و به استراحت میپردازند. کافه شهردخت منوی کاملی از انواع شیکها، آبمیوههای طبیعی و سنتی، چای سرد و چای میوهترش دارد. همچنین بشقابهای صبحانه متنوعی دارد که شما بهعنوان عصرانه هم میتوانید سفارش دهید و در مقایسه با دیگر کافههای شهر بسیار مقرون به صرفه است.
یکی از دختران که در گوشه کافه همراه با دوستانش مشغول بحث است، میگوید: «اگر در کنار کافه، پارک یا فضای سبزی هم مخصوص دختران بود که بتوانیم از فضای سبز و باز هم استفاده کنیم، خیلی خوب میشد.»
در همین حین با نگاهی به اطرافم متوجه میشوم با اینکه فضای کافه کوچک نیست اما به نظر میرسد فضای آن برای دانشجویان دانشگاههای اطراف کوچک باشد و گنجایش دختران شهر تهران را ندارد! اغلب دختران نیز بین حرفهای خود میگویند: روزهای آخر هفته کافه خیلی شلوغ است و گاه مجبوریم برای نشستن در کافه منتظر بمانیم. لیلا هم به این نکته اشاره میکند و میگوید: معمولا ظهرها کافه و استراحتگاه خلوت است اما عصرها و روزهای آخر هفته شلوغ است و ما نمیتوانیم مدت زمان زیادی را در این مکان بگذرانیم چرا که دیگران هم باید از این فضا استفاده کنند. او میگوید: «کاش فضای شهردخت بزرگتر بود چون اکثر دانشجویان طرفدار اینجا هستند.» فائزه دختر دیگری است که وقتی صحبتهای ما را میشنود خود را به بحث میرساند و میگوید: با همه اینها من بهعنوان یک دختر ۲۵ساله حاضرم حتی چند ساعت در صف بمانم و در شهردخت ساعات خود را بگذرانم چرا که در اینجا چیزی است که در کافههای دیگر شهر بهراحتی پیدا نمیشود و آن هم امنیت است. در شهردخت ما میتوانیم به دور از هر گونه نگاه و مزاحمت ساعاتی را در آرامش سپری کنیم. شهردخت فقط محل اقامت دختران مجرد نیست بلکه خانمهای متاهل هم با شناخت آن برای دورهمیهای خود آن را انتخاب میکنند. به طور مثال، خانم رضایی متاهل است و هرازگاهی برای دیدار با دوستانش و دورهمیشان به شهر دخت میآیند. او میگوید: «به دلیل اینکه همسرم سرکار است و من بیشتر اوقات در منزل تنها هستم با دوستانم به اینجا میآییم.» او همچنین ادامه میدهد: «زمانی که شوهرم از این موضوع اطلاع پیدا کرد نهتنها مخالف نبود بلکه بسیار خوشحال شد، آن هم به این دلیل که محیط اینجا دخترانه است و به همین علت از اینکه کسی مزاحم ما نمیشود اطمینان خاطر دارد و میتوان گفت در شهردخت همه چیز برای آرامشمان فراهم است.»
کسب درآمد برای دختران هنرمند یکی از طبقات شهردخت مخصوص برگزاری گالریهای مختلف است و اگر بخواهید هنر خود را در قالب یک نمایشگاه و گالری به فروش بگذارید، محل مناسبی است، اگرچه در حال حاضر در اختیار بهرهبردار است و شما برای برگزاری گالری خود باید هزینههایی را پرداخت کنید؛ اما اگر هنری دارید که میخواهید از آن کسب درآمد کنید، بازهم شهردخت محل مناسبی است و در این قسمت میتوانید بهعنوان مدرس در زمینه آموزش با شهردخت همکاری کنید و هزینههای آموزشی دورههای خود را بهعنوان مشارکتی با شهردخت تقسیم کنید و از این بابت شهردخت محلی برای کسب درآمد دختران هنرمند است.
«آرامش، صمیمیت، امنیت» صفاتی است که دختران از آن برای توصیف شهردخت استفاده میکنند. شهردخت محلی برای ورزش، مطالعه و دورهمیهای دخترانهشان است و بسیاری از دختران بیشتر روزهای هفته خود را در شهر دخت میگذرانند و معتقدند چنین مکانهایی در تهران و دیگر شهرها باید بیشتر باشد چرا که دختران هر مکانی را نمیتوانند برای پر کردن اوقات فراغت خود انتخاب کنند و وجود مکانهایی مثل شهردخت میتواند برای آنها بسیار مناسب باشد.
*صبحنو