پاسخ گستاخی انگلیس اقدام متقابل است نه احضار سفیر و توئیت

به گزارش حلقه وصل، بامداد پنج‌شنبه سیزدهم تیرماه، نیروی دریایی انگلیس به بهانه ممانعت از نقض تحریم‌های ضد سوری اتحادیه اروپا یک نفتکش حامل ۲ میلیون بشکه نفت ایران را در تنگه بین‌المللی جبل‌الطارق توقیف کرد. این در حالی بود که دولت اسپانیا که بر سر حاکمیت بر آب‌های اطراف جبل‌الطارق با لندن اختلاف دارد، در بیانیه‌ای تأکید کرد که انگلیس این اقدام را به درخواست آمریکا انجام داده است. در این شرایط توقیف نفتکش‌ها و شناورهای انگلیس در تنگه هرمز حق قانونی جمهوری اسلامی ایران در برابر اقدام خصمانه انگلیس است. چراکه براساس کنوانسیون ۱۹۵۸ ژنو «تشخیص بی‌ضرر بودن عبور کشتی‌ها از آبراه نیز برعهده کشور ساحلی است.» از این رو، در حالی که انگلیس با توقیف نفتکش ایرانی اقدامی تخاصمی و علیه منافع ملی ایران انجام داده، توقیف نفتکش‌های انگلیس حقی روشن و قانونی برای ایران است.

به‌ویژه اینکه توقیف نفتکش ایرانی تداوم استیصال آمریکا و انگلیس و هم‌پیماناش را در برابر اقتدار مثال‌زدنی ایران نشان می‌دهد. سلسله پیروزی‌های جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت در برابر جبهه شر از جمله به شکست کشاندن آمریکا، غرب و ارتجاع منطقه در عراق و سوریه و یمن، موضع مقتدرانه رهبر معظم انقلاب در برابر پیغام فریب‌کارانه ترامپ برای مذاکره و انهدام پهپاد جاسوسی فوق‌پیشرفته آمریکا، بدخواهان ایران اسلامی را در موقعیت ضعف قرار داده و توقیف نفتکش ایران ناشی از عصبانیت آنها از قرار گرفتن در وضعیت درماندگی است.

تعلل دولت در اقدام متقابل در شرایطی است که شبکه خبری بلومبرگ خبر داده که یک نفتکش متعلق به شرکت نفت بی‌پی با نام «بریتیش هریتیج» به دلیل نگرانی از آنچه توقیف احتمالی توسط ایران خوانده، از حرکت به سوی تنگه هرمز خودداری کرده و متوقف شده است! بلومبرگ نوشته مقام‌های ایرانی می‌گویند نفتکش حامل نفت ایران که توسط نیروی دریایی بریتانیا در جبل‌الطارق توقیف شده، «راهزنی دریایی» است و این اقدام بریتانیا «بدون پاسخ نخواهد ماند».

با این حال، واکنش دولت به اقدام گستاخانه انگلیس، تنها در احضار راب مک‌ایر، سفیر انگلیس و پاسخ توئیتری وزیر امور خارجه محدود شده است. سفیر انگلیس در تهران روز گذشته در پی توقیف نفتکش حامل نفت ایران برای سومین بار ظرف چند روز اخیر، در وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران حضور یافت.

در همین حال سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه در مصاحبه با خبرگزاری صداوسیما درخصوص حضور «رابرت مک‌ایر» سفیر انگلیس در وزارت امور خارجه گفت: حضور دیروز سفیر انگلیس در وزارت امور خارجه احضار نبوده و دلیل آن پیگیری وزارت امور خارجه در موضوع پیگیری نفتکش توقیف‌شده ایرانی در تنگه جبل‌الطارق و در چارچوب دیدارهای برنامه‌ریزی‌شده بوده است.

علاوه‌بر این، محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان روز گذشته به توقیف نفتکش حامل نفت ایران در تنگه جبل‌الطارق واکنش نشان داد و ضمن‌ اشاره تلویحی به اینکه تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه فقط شامل کشورهای اروپایی می‌شود، در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «ایران نه عضو اتحادیه اروپاست و نه مشمول تحریم فروش نفت اروپا (به سوریه) می‌شود.»

وی با لحنی کنایه‌آمیز درباره ادعای اتحادیه اروپا برای عدم اجرای تحریم‌های فرا سرزمینی، توضیح داد: «تا جایی‌که می‌دانستم اتحادیه اروپا ضد فراسرزمین‌گرایی بود.»

وزیر خارجه ایران با تأکید بر غیرقانونی بودن توقیف نفتکش حامل نفت ایران توسط نظامیان بریتانیایی در آب‌های سرزمینی اسپانیا، گفت: «(این اقدام) که به نیابت از تیم ب انجام شد، دزدی دریایی است.»

ظریف در پایان تأکید کرد این اقدام نظامیان انگلیس «یک بدعت خطرناک است که باید همین ‌الان پایان یابد.»

وی همچنین توئیتی از «کارل بیلت»، نخست‌وزیر پیشین سوئد را نقل قول کرد و نوشت: «دقیقاً»

به گزارش فارس، کارل بیلت نوشته بود: «منطق توقیف نفتکشی که عازم سوریه بود مرا قانع نمی‌کند. آنها به تحریم‌های اتحادیه اروپا ارجاع می‌دهند اما ایران عضو اتحادیه اروپا نیست و اروپا اصولاً نمی‌تواند تحریم‌های خود را به دیگران تحمیل کند. این دقیقاً همان کاری است که آمریکا می‌کند.»

توقیف نفتکش ایرانی در شرایطی است که اروپایی‌ها خرید نفت از ایران و تسهیل روابط بانکی را تعهد کرده بودند. از این رو، اقدام خصمانه دزدان دریایی انگلیس، نقض آشکار برجام نیز به حساب می‌آید. انتظار افکار عمومی از دولت این است که در برابر گستاخی انگلیس، اقدام متقابل انجام دهد و عکس‌العملی عبرت‌آموز و پشیمان‌کننده داشته باشد. این اقدام متقابل، مطالبه مردم و مسئولان است.

آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه، دیروز در جلسه مسئولان عالی قضایی با اشاره به اقدام نیروی دریایی انگلستان به نیابت از آمریکا در توقیف نفتکش ایرانی در جبل‌الطارق، این امر را نقض همه قوانین و مقررات بین‌المللی دانست و خاطرنشان کرد: چطور زمانی که گروه تروریستی داعش، نفت سوریه و عراق را ظالمانه تصاحب کرده بود و در همین آبراه‌ها به راحتی حضور می‌یافت و جلوی چشم همین کشورها نفت قاچاق را به‌صورت غیرقانونی انتقال می‌داد، صدایی از این کشورها شنیده نشد، اما امروز که نفتکش جمهوری اسلامی در یک اقدام قانونی و با رعایت همه قوانین بین‌المللی، در جبل‌الطارق تردد می‌کند، از سوی انگلستان توقیف می‌شود؟

وی گفت: به نظر می‌رسد که انگلیسی‌ها و اروپایی‌ها به خوبی از دسترسی‌ها و ظرفیت‌های جمهوری اسلامی با خبر هستند و بر این اساس به نفع خودشان است که هر چه زودتر نسبت به رفع توقیف این نفتکش اقدام کنند وگرنه باید منتظر عواقب این کار باشند.

ایرنا نیز گزارش داد، امیر سرتیپ امیر حاتمی، وزیر دفاع روز دوشنبه در مراسم تحویل شناورهای کلاس حیدر به ناوگان شناوری مرزبانی ناجا در بندرعباس ضمن تأکید بر نقش خطیر و حساس نیروی انتظامی در برقراری نظم و امنیت، گفت: توقیف نفتکش ایرانی توسط نیروی دریایی ارتش انگلیس در جبل‌الطارق این اقدام خلاف موازین بین‌المللی بوده و یک نوع راهزنی دریایی است و جمهوری اسلامی که همواره با راهزنی دریایی قاطعانه مبارزه کرده، این نوع راهزنی دریایی را تحمل نخواهد کرد و بی‌پاسخ نخواهد گذارد.

همچنین، الهام امین‌زاده معاون حقوقی سابق رئیس‌جمهور در گفت‌وگو با مهر، در واکنش به توقیف نفتکش ایرانی توسط انگلیس، گفت: به دلیل تأخیر انتقال محموله نفتی خسارت‌های مالی به ایران وارد شده که براساس ماده ۳۶ باید پرداخت خسارت‌های لازم به ایران و کشورهای مربوطه انجام شود...[همچنین] بر اساس ماده ۳۷ طرح مسئولیت باید رسماً از ایران عذرخواهی کنند.

وی گفت: مردم کشورهای مقصد و مبدأ در موضوع توقیف نفتکش ایرانی از درآمدهای نفتی منتفع می‌شدند اما با اقدام انگلیس، این ملت‌ها آسیب دیدند و حرکت انگلیس نقض حقوق بشر ملت‌ها است.

امین‌زاده افزود: اقدام انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی کاملاً خلاف حقوق بین‌الملل است و ایران می‌تواند از طریق مجامع بین‌المللی شکایت کند؛ حتی کشورهایی که در این محموله نفتی هم ذی‌نفع هستند می‌توانند شکایت کنند.

معاون حقوقی سابق رئیس‌جمهور در پاسخ به این سؤال «اگر سازمان ملل کوتاهی کرد و اقدامات لازم را انجام نداد از لحاظ حقوقی ایران چگونه می‌تواند پیگیری‌های خود را ادامه دهد؟»، تأکید کرد: اگر سازمان ملل کوتاهی کند و یا درخواست خود را مطرح اما بریتانیا آن را انجام ندهد تنها کاری که ما می‌توانیم بر اساس ماده ۴۹ طرح مسئولیت‌های بین‌المللی دولت‌ها انجام دهیم، «اقدام متقابل» است.امین‌زاده اضافه کرد: در این صورت، اقدام متقابل ایران برای کشتی‌هایی که نفت انگلیس را به سمت خارج از تنگه هرمز حمل می‌کنند جایز است.

وی درباره اینکه این موضوع در کدام‌ یک از قواعد بین‌الملل لحاظ شده است؟ گفت: بر اساس مواد ۴۹ تا ۵۳ طرح مسئولیت می‌توان «اقدام متقابل» انجام داد. البته در اینجا باید تعریفی هم از «اقدام متقابل» ارائه دهیم.