ای نفْسِ گرفتار، ای بنده دادار/ شد وقت گدایی «اَیْنَ الرَّجَبیّون»

سرویس معرفی: نسیم ماه رجب،‌ ماه استغفار و رحمت و فصل ریزش گناهان وزیدن گرفته و در آستانه ایامی هستیم که ما را به پیشواز بهترین روزهای خداوند کریم می‌برند.

اين ماه ماه بسيار شريفى است به اين جهت كه:
۱ - از ماه هاى حرام است.
۲ - از اوقات دعا است و حتى در زمان جاهليت به اين مطلب مشهور بوده و مردم آن زمان منتظر اين ماه بوده تا در آن دعا كنند.
۳ - اين ماه، ماه امير المؤمنين، عليه السّلام است، همانطور كه در بعضى از روايات آمده است چنانچه شعبان، ماه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و رمضان ماه خداى متعال مى‏ باشد.
۴ - شب اول آن يكى از چهار شبى است كه تأكيد به زنده نگهداشتن آن به عبادت شده است.
۵ - درباره روز نيمه آن آمده است كه محبوب ترين روزها نزد خداوند بوده و زمان انجام عمل «استفتاح» است.
۶ - روز بيست و هفتم اين ماه، مبعث پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم است.

به همین مناسبت و همچنین فرارسیدن ایام ولادت امام محمدباقر(ع) بسته «حلقه وصل» ویژه این ایام در ادامه آمده است:

* پوستر اعمال مشترکه و شب و روز ماه رجب

* اشعار
پیچید صدایی اَیْنَ الرَّجَبیّون
گل کرد ندایی اَیْنَ الرَّجَبیّون

پیچید چه زیبا از عالم بالا
بر بنده نوایی اَیْنَ الرَّجَبیّون

از درگه غفّار بر عبد گنه‌کار
گردید عطایی اَیْنَ الرَّجَبیّون

دل را بنوازد بر غیر بتازد
این صوت خدایی اَیْنَ الرَّجَبیّون

ای نفْسِ گرفتار، ای بنده دادار
شد وقت گدایی اَیْنَ الرَّجَبیّون

این پیکِ امید است از عرش نوید است
حق داده صلایی اَیْنَ الرَّجَبیّون

حق با همه مَجْدش بر شانه عبدش
انداخت ردایی، اَیْنَ الرَّجَبیّون

این ماه دل افروز آورده در امروز
بر درد شِفایی اَیْنَ الرَّجَبیّون

آید چو شهیدان بر گوش مریدان
با عِزّ و جلایی اَیْنَ الرَّجَبیّون

«یاسر» ز سماوات حق بهر عبادات
آورده صفایی، اَیْنَ الرَّجَبیّون
محمود تاری

 آمد ماه رجب که اول عبادت است
مقصود خلقت بشر از بهر طاعت است
زان شد بنام خیر که در سیزده از ان
میدان تولد شه ملک ولایت است
دیگر مرجب آمد و آنگه بود اصب
ماهی بخیر باشد و این در روایت است
ماه حرام چار بود ای عزیز من
اندر کتاب حق بنگر با صراحت است
توقل قتال را بنگر در چهار ماه
چون از سه فرد  گشته و این خوش عبارت است
یعنی سه زین چهار بود اشهر حرام
چون از سه ماه گشته رجب این حکایت است
ذیقعده است و حج و محرم سه ماه از آن
فردا است خود رجب ز سه مه شهر طاعت است
امر امام عصر علیه  السلام را
بنگر تو در دعا که شیرین روایت است
اول زماههای عبادت بود رجب
هر کس که شد موفق خود از سعادت است
بنیان خیر را برجب استوار کن
شعبان نگر که جانب جنت اشارت است
ماه خدا که ماه مبارک بود بنام
در سومش زماه رجب این کنایت است
آخر زماههای حرام است چون ماه رجب
اول زاین سه ماه برای عبادت است
(گودرزی) از وصف رجب ختم کن سخن
کافی برای مرد خرد یک اشارت است.

*****

شعر هلال ماه رجب! نـاز کن بـه ماه تمام (درباره ماه رجب)
هلال ماه رجب! نـاز کن بـه ماه تمام
ز یازده مـه دیگر تو را سلام سلام
سلام بر تو که در دامن تـو می تـابد
فروغ حسن خدا از جمال چار امام
ولادت دو محـمد، ولادت دو عـلی
کدام ماه، چنینش سعادت است و مقام؟
چه ماه ‌روح فزایی که درنخستین شب
امـام پنـجم مـا شـد ولادتش اعـلام
خـدا به فاطمه بنـت حسن گلی بخشـید
که عطر باغِ حسینی از او رسد به مشام
امـام باقـر یعـنی محـمد دوم
امام باقر پنجم وصی خیرالانام
امـام باقـر یعـنی حقیقت قـرآن
امام باقـر یـعنی تـمامی اسلام
امام باقر یعنی بهشت هشت بهشت
امام باقر یعنی نظـامِ هفـت نظـام
امام باقر یعنی امام علم و عمـل
امام باقر یعنی رسول خون و قیام
مگـر امام چـهارم مـدد کـند، ورنـه
که‌ راست زهره که در مدح او کند اقدام؟
زجان ودل ملک و جن و انس و حور اینجا
نفس بـه دوسـتیِ او بـرآورنـد مـدام
اگر از او نستانند جام در صف حشر
می حلال بهشتی بـه انبیاست حرام
به زائران حریمش در آفتاب بقیع
پـر ملائکه گـردیـده حلّۀ احـرام
زتشنگی جگرم شعله می کشد ساقی
بیا شراب محبّت مرا بریـز به کـام
به غیر بغض عدویش ره نجاتی نیست
به جـز به دوستی اش دل نمی شود آرام
عجیب نیست اگر در تمـام حادثه ها
شود به امرغلامش سمند گردون، رام
به یک اشارۀ او عالمی «زراره» شوند
به یک نظارۀ او خلق، می شوند «هشام»
ستانده ‌روح، زگفتار روح بخشش، روح
گرفته علم، زلب های جانفزایش کـام
مگو درِحرمش بسته روز و شب،که زعرش
پی زیـارت قبـرش مـلک شـوند اعـزام
نگو چـراغ ندارد ببین که هر شب، ماه
چگونه از حرمش نـور می ستاند وام
کمال اوست بـه چرخ کمال، اوج کمال
کلام اوست بـه کلّ علوم، جان کـلام
پنـاه برده بـه درگاه او صغیر و کبـیر
شفا گرفته زخاک درش ‌خواص‌ و عوام
هنوز پـای بـه ملک وجـود ننهاده
سلام داده محمد بـه آن امـام همام
چهارساله خروشید آن چنان بـه یزید
که شد به دیده او «شام»، تیره تر از شام
بـه شاهی دو جهان ناز می کند "میثم"
اگـر غلامِ درش خوانـدش غلام غلام

*****

اوّل ماه رجب شد جلوه گر ماهی تمام
کامد از هفت آسمان و مهر گردونش سلام
اختر چار آسمان و آسمان هفت مهر
یوسف دو فاطمه نور دل خیر الانام
نسل در نسلش همه خیر الورا خیر البشر
خود امام ابن امام ابن امام ابن امام
مشعل بزم معارف باقر کلّ علوم
کعبه ی دل، قبله ی جان، رهنمای خاص و عام
عالم هستی که چون لب بر تکلّم وا کند
از دمش جوشد کلیم و از لبش خیزد کلام
شهریار ملک امکان کز تمام ممکنات
ذکر او خیزد هماره فیض او جوشد مدام
در وجود حضرتش کلّ محمّد (ص) جلوه گر
پیشتر از خلقت نورش محمّد (ص) داشت نام
گه به نخلستان ورا بیل کشاورزی به دوش
گه به بام آسمان خورشید را گیرد زمام
بی ولای او همه رفتار عالم نادرست
بی وجود او همه طاعات خلقت ناتمام
این عجب نبود که مولانا علیّ بن الحسین
گیرد از او همچو پیغمبر ززهرا احترام
با ثواب خلق اگر زاهد ندارد مهر او
دوزخش بادا حلال و جنّتش بادا حرام
علم، پای کرسی تدریس او دارد جلوس
معرفت در پیش پای جابرش کرده قیام
تا بود روشن چراغ علم او در سینه اش
روز دشمن شام گردد چون به نطق آید هشام
مکتب من باقریّ و مذهب من جعفریست
نیست جز آنم طریق و نیست جز اینم مرام
مهر فرزندانم او مانند جان در سینه ها
نطق شاگردان او چون تیغ برّان در نیام
ای سلاطین را به سوی آستانت التجا
وی خلایق را به دیوار بقیعت ازدحام
باقر آل محمّد نجل زین العابدین
جدّ و باب و مادر و آباء و اجدادت کرام
رهروان فرش را مهر تو در دل روز و شب
ساکنان عرش را مدح تو بر لب صبح و شام
جابر جعفی که بحر دانشش در سینه بود
بود از دریای علمت قطره ای او را به جام
سائل کوی تو تا صبح قیامت مرد و زن
تابع حکم تو تا پایان هستی خاص و عام
گر چه قبر بی چراغت می درخشد در بقیع
چون خدا در قلب مردان خدا داری مقام
این عجب نبود که در بازار علم و حکمتت
راه پیمایی کند یوسف به عنوان غلام
می فروشد ناز، مؤمن بر گلستان بهشت
آیدش بویی گر از خاک بقیعت بر مشام
نی عجب ای کعبه ی دل در همه دوران سال
گر طواف آرد به گرد کعبه ات بیت الحرام
شخص پیغمبر تو را از سوی حقّ گوید درود
جابر از ختم رسل بر حضرتت آرد سلام
چار سالت بود با تیغ بیان و تیر علم
شام را کردی به چشم پور بوسفیان چو شام
با بیان زنده ات در قصر بیداد یزید
یافت زخم سینه ی آل محمّد التیام
تا بگویی نیست جایز در بر ظالم سکوت
بر تمام نسل ها از کودکی دادی پیام
از تو گشته آفتاب علم و ایمان جلوه گر
وز تو باشد مکتب قرآن و عترت را قوام
در کتاب نخل «میثم» سطر سطر و بند بند
وصف تو حسن شروع و مدح تو حسن ختام

****

ماه رجب آمد، دل این پیر جوان کرد
در گوش من اسرار در اسرار بیان کرد
از شوق چنان مست شدم زینهمه مستی
صاحب کرم و ساقی و باده، نگران کرد
دستی ز نوازش، به سر من چو کشیدند
در اوج و عروجش دل من سیرچنان کرد
آنجا رجبیون همه آسوده و خوشحال
نازم به کسی که، به من آن صحنه عیان کرد
من لایق آن صحنه نبودم، که نشان داد
او از کرم اش، این دل شوریده نشان کرد
هرگاه بریدم من از این، عالم خاکی
از خاک به افلاک، روانم طیران کرد
خودسازی و خودسوزی من دید، حبیبم
آغاز رجب، وارد شهر رمضان کرد

* پوستر | دعای روزانه ماه رجب

* کتاب | «المراقبات» میرزا جواد آقا ملکی تبریزی(ماه رجب)
کتاب شریف المراقبات، تألیف عالم ربّانی و عارف گرانقدر مرحوم آیت الله میرزا جواد آقا ملکی تبریزی است. این عالم بزرگوار در تبریز زاده شد و برای پیمودن راه علم و کمال به نجف اشرف مهاجرت کرد. آن‌جا علاوه بر کسب درجه اجتهاد در علوم حوزوى، در اخلاق و عرفان نیز تحت تربیت نادرة دوران و عارف عظیم الشأن آیت الله ملاحسینقلی همدانی درجات عالی را طی کرد که نوشتار او گوشه‌ای از این روحیه لطیف معنوی‌اش را به نمایش می‌گذارد. آن عارف بزرگوار، تألیفات متعددی در اخلاق و عرفان دارد که از جمله کتاب شریف المراقبات است.

دانلود کتاب «المراقبات» میرزا جواد آقا ملکی تبریزی(ماه رجب)

این کتاب که به منظور مراقبت از اوقات شریف و قابل‌استفاده در طول سال نوشته شده است، همراه نکات مفید دیگر و تذکرات اخلاقی مؤلف که از ضمیر روشن و پاک او برمی‌خیزد، حلاوتی به کام خواننده می‌چشاند که در سایر کتب، کمتر تجربه می‌کند. مرحوم مؤلف، پس از مقدمه‌اى، در دوازده فصل به هر کدام از ماه‌های قمری (از محرم تا ذی‌حجه) می‌پردازد و در خاتمه با تذکراتی اخلاقی کتاب را به پایان می‌برد.

* احادیث مربوط به ماه رجب

* فضیلت روزه ماه رجب در مفاتیح الجنان
بدان‏كه اين ماه و ماه شعبان و ماه رمضان در شرافت، كامل و تمامند و روايات بسيارى در فضيلت آنها وارد شده است‏ بلكه از رسول خدا صلى اللّه عليه و آله روايت شده است كه رجب ماه بزرگ خدا است و ماهى در احترام و فضيلت به آن نمى‏ رسد و در اين ماه جنگ‏ با كافران حرام است! و رجب ماه خدا و شعبان ماه من و رمضان ماه امّت من است، كسى‏ كه يك روز از ماه رجب را روزه‏ بدارد، مستحقّ خشنودى بزرگ خدا مى شود و خشم حق از او دور مى ‏گردد و درى از درهاى دوزخ به رويش بسته مى‏ شود. و از حضرت موسى بن جعفر عليهما السلام روايت شده است: هر كه يك روز از ماه رجب را روزه بدارد بهشت بر او واجب مى‏ شود. و نيز فرمود: رجب نام نهرى در بهشت كه از شير سپيدتر و از عسل شيرين‏ تر است، هر كه يك روز از رجب را روزه بدارد به يقين از آن نهر بياشامد. و از امام صادق عليه السّلام نقل شده است كه رسول خدا صلى اللّه عليه و آله فرمود: ماه رجب ماه استغفار امّت من است پس در اين ماه بسيار طلب آمرزش كنيد كه خدا آمرزگار و مهربان است و رجب را«اصبّ» [يعنى فروريزنده ‏تر] مى‏ گويند، زيرا رحمت خدا در اين ماه بر امّت‏ من بسيار ريخته مى ‏شود، پس بسيار بگوييد: اَستَغفِرُ اللّهَ وَ اَساَلُهُ التَّوبَةَ

ابن بابويه به سند معتبر از سالم روايت نموده كه گفت: در اواخر ماه رجب كه چند روزى از آن مانده بود به خدمت امام صادق عليه السّلام‏ رفتم. چون نظر مبارك آن حضرت بر من افتاد، فرمود: آيا در اين ماه روزه گرفته‏ اى؟ گفتم: نه به خدا اى پسر رسول خدا. فرمود: آنقدر ثواب از تو فوت شده كه اندازه آن را جز خدا كسى نمى ‏داند، به يقين اين ماهى است كه خدا آن را بر ماه هاى ديگر فضيلت داده و احترام آن را عظيم نموده و گرامى داشتن روزه ‏داران اين ماه را بر خود واجب كرده!! گفتم: يابن رسول اللّه، اگر در باقيمانده‏ اين ماه روزه بدارم آيا به بخشى از ثواب روزه‏ داران آن نايل مى ‏شودم؟ فرمود: اى سالم هركه يك روز از آخر اين ماه را روزه بدارد، خدا او را از سختى سكرات مرگ و از هراس پس از مرگ و از عذاب قبر ايمن مى‏ كند، و هركه دو روز آخر اين ماه را روزه بدارد، به آسانى از صراط مى‏ گذرد، و هركه سه روز آخر اين ماه را روزه بدارد از وحشت بزرگ روز قيامت، و از سختيها و هول هاى آن روز ايمن مى‏ شود، و برات آزادى از آتش دوزخ را به او عطا مى ‏كنند. در هر صورت براى روزه ماه رجب فضيلت بسيار وارد شده و در روايت آمده: اگر كسى قدرت بر روزه ماه رجب را ندارد، هر روز اين تسبيحات را صد بار بخواند، تا ثواب روزه ماه رجب را دريابد:

سُبْحَانَ الْإِلَهِ الْجَلِيلِ سُبْحَانَ مَنْ لا يَنْبَغِي التَّسْبِيحُ إِلا لَهُ
منزّه است خداى بزرگ، منزّه است آن‏كه تسبيح جز براى او سزاوار نيست،

سُبْحَانَ الْأَعَزِّ الْأَكْرَمِ سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ هُوَ لَهُ أَهْلٌ
منزّه است خداى عزيزتر و گرامى‏تر، منزّه است آن‏كه جامه عزّت در پوشيد كه تنها او براى ان‏جامش شايسته است.

* پوستر | ثواب روزه داری در ماه رجب

* عکس‌نوشت | فرازهایی از ادعیه ماه رجب