به گزارش حلقه وصل: «علیرغم اینکه نتانیاهو مدام از دستیابی به پیروزی کامل صحبت میکند، واقعیت اقتصادی تصویر کاملاً متفاوتی را نشان میدهد، زیرا اسرائیل از رکود اقتصادی رنج میبرد که میتواند برای سالهای طولانی ادامه یابد»؛ این را هاآرتص دیروز در گزارشی از شکست اقتصاد اسرائیل پس از یک سال جنگ غزه آورده است.
کاهش رتبه اعتباری اسرائیل، رشد اقتصادی سالهای بعد را هم بدتر میکند
در این گزارش آمده که به دلیل تداوم جنگ در نوار غزه و سوءمدیریت سیاستهای مالی کابینه نتانیاهو، اسرائیل با خسارتهای اقتصادی هنگفتی مواجه است.
این روزنامه تأکید کرد که از آغاز جنگ، اقتصاد اسرائیل بر اساس برآوردهای رسمی 1.5 درصد کوچک شده است. این اعداد نشاندهنده ناتوانی اقتصاد در بهبودآسیبهایی است که درهفتههایی اول جنگ متحمل شده بود.
گزارش هاآرتص حاکی از آن است که جنگ باعث کاهش قابلتوجهه صادرات و سرمایهگذاری شده است که به طور مستقیم بر تولید ناخالص داخلی کشور تأثیر گذاشته است.
به نوشته این روزنامه عبری، علاوه بر این، همه آژانسهای رتبهبندی اعتباری بزرگ مودیز، استاندارد اند پورز و فیچ رتبه اعتباری اسرائیل را کاهش دادند که مسائل اقتصادی را پیچیدهتر کرد.
این گزارش میگوید که این کاهش متوالی رتبه اعتباری اسرائیل به دلیل نرخ بالای کسری بودجه و ادامه هزینههای کلان برای جنگ بوده است. استاندارد اند پورز هشدار داده که اقتصاد اسرائیل ممکن است در سال 2024 رشد صفر را ثبت کند،درحالیکهه انتظار دارد رشد ضعیف 2.2 درصدی در سال 2025 داشته باشد که اعداد بسیار کمتر از انتظارات قبلی است
هزینه سوخت جنگ و هزینه آتی بازسازی شهرکهای مورد حمله موشکی مقاومت سرسام آور است
به نوشته هاآرتص، یکی از قابلتوجهترین جنبههای اثرات اقتصادی جنگ، افزایش قابلتوجه هزینههای نظامی است. تخمین زده میشود که هزینه جنگ با هزینههای بالای خرید سوخت و تجهیزات نظامی بیش از میلیاردها دلار بوده است.
بهعنوانمثال، شرکت برق اسرائیل صدها میلیون شکل برای خرید گازوئیل برای تأمین منابع انرژی اضطراری هزینهکرد که به طور قابلتوجهی بر نتایج مالی آن تأثیر گذاشت(رتبه اعتباری شرکت برق اسرائیل هم هفته گذشته کاهش یافت). اگرچه این نشاندهنده اهمیت شرکت برق برای اقتصاد اسرائیل است، اما هزینههای بالا همچنان بر بودجه آن تا سالهای آینده فشار خواهد آورد.
این روزنامه عبری با اشاره به پیشبینی اسرائیل درباره هزینههای اضافی دررابطهبا بازسازی شهرکهای همجوار نوار غزه و تأمین امنیت در این منطقه آورده است، اگرچه ممکن است برخی از این هزینهها توسط کمکهای بینالمللی پوشش داده شود، اما بیشترین بار بر دوش اقتصاد آسیبدیده اسرائیل خواهد بود.
هاآرتص ادامه داد، با کاهش رتبه اعتباری، گرفتن وام با نرخ بهره مطلوب برای دولت اسرائیل دشوار شده است. این به طور مستقیم بر توانایی دولت برای تأمین مالی پروژههای بازسازی یا حتی پر کردن کسری بودجه روبهرشد تأثیر میگذارد.
به گزارش هاآرتص، پیشبینیهای کسری بودجه برای سال ۲۰۲۵ به دلیل هزینههای نظامی و کمکهای بشردوستانه به رکوردهایی رسیده است.(برخی آن را تا بیست و دو درصد تولید ناخالص داخلی پیشبینی کردند)
بانک مرکزی اسرائیل تخمین میزند که کل هزینه ممکن است تا پایان سال ۲۰۲۵ به ۲۵۰ میلیارد شکل (۶۶ میلیارد دلار) برسد؛ اما این تخمین قبل از تجاوز نظامی اسرائیل به لبنان برای مقابله با حزبالله یا محاسبه رویارویی با ایران انجام شده است که در این صورت هزینه کل را افزایش میدهد.
بااینحال برخی مراکز پژوهشی اقتصادی در اسرائیل هزینههای جنگ غزه را با احتساب هزینههای غیرمستقیم تا ۱۲۰ میلیارد دلار تخمین زدند.مرکز امنیت و امور خارجه بیتالمقدس(در فلسطین اشغالی) نیز هفته گذشته گزارش داده که «نتانیاهو در ۱۲ ماه فقط برای اهداف جنگطلبانه ۱۱۲ میلیارد دلار از خزانه اسرائیل برداشت کرد». این رقم معادل همه مخارج یکساله اسرائیل پیش از جنگ است.
اسرائیل به ایران حمله کند نفت 13 دلار گران میشود
هاآرتص با اشاره به سوءمدیریت جنگ توسط دولت نتانیاهو با طولانی کردن آن تأکید کرد، اگر دولت تصمیمات بهتری می گرفت، جنگ میتوانست هزینه کمتری داشته باشد. کارشناسان اقتصادی میگویند که اگر اهداف نظامی واقعبینانه تری نظیر تضعیف حماس و نه نابودی آن تعیین میشد، میتوانست جنگ را کوتاه کند.
دررابطهبا اقتصاد جهانی، گزارش حاکی از آن است که تأثیر جنگ اسرائیل تاکنون بر اقتصاد جهانی محدود بوده است، بهاستثنای برخی از کشورهای همسایه مانند مصر و اردن.
اما هاآرتص هشدار داد که تشدید تنش با ایران میتواند وضعیت را به طور اساسی تغییر دهد. به نوشته این روزنامه، اگر اسرائیل تصمیم بگیرد تأسیسات نفتی ایران را هدف قرار دهد، تزریق حدود 4 میلیون بشکه نفت در روز به بازار را متوقف میکند که این امر میتواند به افزایش 13 دلاری قیمت جهانی نفت در هر بشکه منجر شود.
بر اساس این گزارش، این افزایش قیمت نفت ممکن است بدتر شود اگر ایران یا متحدانش مانند جنبش حوثی یمن تصمیم بگیرند تأسیسات نفتی در عربستان سعودی یا امارات را هدف قرار دهند یا حتی تنگه هرمز را که حدود یکپنجم تولید جهانی نفت از آن عبور میکند، ببندند.
چالشهای اقتصادی به مدت طولانی باقی میماند
به گزارش هاآرتص، با وجود این امید که جنگ بهزودی پایان یابد، چالشهای اقتصادی برای مدت طولانی باقی خواهند ماند. استانداردند پورز انتظار دارد که تولید ناخالص داخلی سرانه اسرائیل در سال جاری 0.2 درصد کاهش یابد که نشاندهنده رو به وخامت رفتن استاندارد زندگی در اسرائیل است. تورم نیز همچنان در حال افزایش است و فشار بر خانوادههای اسرائیلی را افزایش میدهد.
این روزنامه افزود، درحالیکه نتانیاهو ممکن است به دنبال اعلام پیروزی کامل در غزه باشد، واقعیتهای اقتصادی نشان میدهد که چنین پیروزی ممکن است بسیار پرهزینه باشد. چالشهای اقتصادی پیشروی اسرائیل تا سالهای آینده بر این کشور تأثیر میگذارد و دستیابی به ثبات اقتصادی را در شرایط کنونی دشوار میکند.