تهران: کتاب «نظریه سیاسی شهید سید محمدباقر صدر» منتشر شد

به گزارش حلقه وصل، کتاب «نظریه سیاسی شهید سید محمدباقر صدر» نوشته طالب حمدانی با ترجمه اسماء خواجه زاده از سوی انتشارات کتاب فردا منتشر شد.

اهمیت تحقیق درباره اندیشه های شهید صدر

متفکر شهید آیت الله سید محمدباقر صدر با ذهن دقیق و منسجم و جامع و نبوغی که داشتند آثاری را تولید کرده‌اند که از لحاظ اسلامی بسیار اصیل هستند و ارتباط محکمی با منابع و مجموعه مفاهیم دینی، دارند و از سوی دیگر نوآورانه ‌اند و در پی حل مشکلات امروز جهان اسلام هستند.

جامعیت،‌ اصالت و نوآوری آثار شهید صدر به نحوی کم‌ نظیر است که همواره نظرات اندیشمندان اسلامی را به سمت خود جلب کرده است. هنوز عمق و ویژگی ‌های آثار شهید صدر حتی در میان علاقمندان به ایشان هم به خوبی شناخته نشده است. البته در این میان مسأله زبان هم جدی است.

چون آثار شهید به زبان عربی معاصر و امروزی است و این باعث شده که برخی از متفکران دینی در ایران، اساتید دانشگاهها و حتی حوزویان که با زبان معاصر عربی آشنا نیستند به دریافت و اشراف درست و عمیق از آثار شهید صدر دست پیدا نکنند، در حالی‌که امروز در جهان عرب و در میان همه مسلمانان، آثار شهید صدر به عنوان منابعی کم‌ نظیر در قالب کتب درسی در بالاترین سطوح آموزش داده می‌ شود و اندیشه ‌های ایشان، محور پژوهش‌هایی در سطح دکتراست.

این کتاب جزو نخستین پایان نامه های دانشگاهی درباره شخصیت تأثیرگذار اسلامی به شمار می آید. این کتاب پایان نامه «طالب عزیز حمدانی» برای دریافت مدرک دکترای رشته فلسفه علوم سیاسی از دانشگاه یوتای ایالات متحده آمریکاست و ارائه نظریه سیاسی شهید صدر را محور اصلی خود قرار داده است و نویسنده در نگارش این پایان نامه از نظرات و راهنمایی های طالب الرفاعی، آیت الله عبدالهادی الفضلی، آیت الله سید کاظم حایری و آیت الله شهید سید محمدباقر حکیم بهره برده است. این پایان نامه ابتدا به زبان انگلیسی نوشته شده و در سال ۱۹۹۱ در قالب کتاب منتشر شده و پس از آن در سال ۲۰۰۶ به زبان عربی ترجمه و منتشر شده و سپس به قلم شیوا و روان خانم اسماء خواجه‌زاده به فارسی ترجمه شده است.

محتوای کتاب

«نظریه سیاسی شهید سید محمدباقر صدر» از جدیدترین آثار به زبان فارسی درباره اندیشه و سیره آیت ‌الله شهید صدر است. نویسنده در این کتاب از بررسی زندگی شخصی و زندگینامه او عبور کرده و فقط به حیات سیاسی او پرداخته است. نویسنده به این منظور ابتدا به معرفی مختصر شخصیت وی و پس از آن به موضوع اصلی می پردازد. در بخش دوم کتاب، ماهیت نظریه و مباحث مربوط به آن در علوم سیاسی تعریف و بررسی می شود.

با این هدف که مشترکات و نگره های متفاوت فلسفه و نظریه سیاسی و ایدئولوژیک تبیین شود؛ زیرا با آن که نظریه پردازان سیاسی کوشش کرده اند عینیت گرایی را شاخصه خود  قرار دهند و بدان شناخته شوند، چنین امری خواهان آن است که آنان تا حد امکان از تأثیرات ایدئولوژی های حاکم دور باشند تا بتوانند بنای باشکوه نظریات خود را بر پایه نتایج پژوهش های علمی یا فلسفی پی ریزی کنند؛ در بطن تمام نظریات آنها، رویکردهای ایدئولوژیکی خاصی به چشم می خورد و نظریه سیاسی شهید صدر هم از این قاعده، مستثنا نیست؛ نظریه ای که مبتنی بر اندیشه مذهبی و عقاید امامیه بوده و خواهان تشکیل یک نظام سیاسی اسلامی است.

 بخش سوم ـ اصل موضوع ـ در چند فصل (فصل های سوم تا هفتم) ضمن ارائه جنبه های مختلف نظریه سیاسی شهید صدر، نشان می دهد که وی در طول بیست سال تولید آثار فکری، نظریه سیاسی کاملی برای حرکت های اسلامی تدوین کرده است. این بخش از پنج عنوان اصلی تشکیل می شود که عبارتند از: ۱. حرکت تاریخ، که بیانگر تفسیر شهید صدر از تاریخ است، به سخنی دیگر به تبیین فلسفه شهید صدر درباره نقش اراده انسان (به عنوان یک مجموعه بشری و نه یک فرد) در بنای تاریخ بشر می پردازد. ۲. ماهیت انسان و شناخت حقیقت، ۳. مشکلات اجتماعی، نویسنده در این بخش به تبیین دیدگاه شهید صدر درباره مبارزات اجتماعی به عنوان نتیجه توزیع منابع قدرت در حیات سیاسی می پردازد. ۴. حیات سیاسی، که به برنامه سیاسی جنبش اسلامی از نگاه شهید صدر و تبیین اهداف و ابزارهای سیاسی او می پردازد و ۵. ساختار اقتصادی، از آنجا که شهید صدر عقیده داشت نظام اقتصادی اسلامی تنها در سایه نظام سیاسی اسلامی حاکم بر زندگی مردم می تواند هدف خود را محقق کند، تبیین نظریه اقتصادی شهید در خاتمه این مباحث قرار گرفته است.

در حقیقت این پژوهش بر آن است تا رابطه متقابل بخش اعظمِ دستاوردهای فکری شهید صدر را در طول بیست سال (اوایل دهه شصت میلادی تا زمان شهادت) تبیین نماید. البته آن بخش از مباحث فقهی شهید صدر با موضوع قانون گذاری و اصول فقه که در دایره موضوع این پژوهش و فرضیه آن نمی گنجد، جزء مباحث این پایان نامه نیست.

علاوه براین مباحث، با توجه به اینکه کتاب یک پایان نامه دانشگاهی است و نیازمند تبیین نقاط ضعف و قوت بنای نظریه سیاسی شهید صدر است در خاتمه به توضیح این جنبه از دیدگاه پژوهشگر پرداخته است.

بخشی از مقدمه کتاب

نویسنده در بخشی از درآمد کتاب خود که در سال ۱۹۹۱ در لس آنجلس نوشته است، می نویسد: «آثار شهید صدر طیفی گسترده از موضوعات علمی را دربرمی گیرد که این ویژگی او را در میان فعالان اسلامی خاورمیانه به شهرت می رساند... فکر می کنم نحوه نگارش و تحقیقات علمی او تا اواخر دهه پنجاه [میلادی] هنوز ناپخته بود؛ یعنی تا زمانی که او ترجمه عربی آثار اندیشمندان  بزرگ غرب  مانند مارکس، هگل، روسو، لاک و دیگران  را مطالعه کرد و از قصور دانشمندان و اندیشمندان اسلامی معاصر نسبت به مسائل سیاسی امت اسلام آگاه شد. وی از همانجا تصمیم گرفت تا این خلأ را پر کند؛ شهید صدر در پی این تصمیم، نظریه سیاسی اسلامی استواری مبتنی بر اصول فکری صحیح به مکتب اسلام و کسانی که تحت تاثیر اندیشه های سیاسی غرب قرار گرفته بودند ارائه کرد و از رهگذر رویکرد پژوهشی و ژرفنای اندیشه خود، نظریات سیاسی غرب را به چالش کشید.»

مشخصات

چاپ اول کتاب «نظریه سیاسی شهید سید محمدباقر صدر» در ۴۰۸ صفحه، تیراژ ۱۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۶۰۰۰ تومان از سوی انتشارات کتاب فردا منتشر شده است.

انتشارات کتاب فردا از ناشران تخصصی در حوزه علوم انسانی است که در سال ۱۳۹۲ ناشر برگزیده کتاب سال حوزه شده است که «مردم ­شناسی تحول در علوم انسانی» (ابراهیم فیاض)، «روش شناسی انتقادی حکمت صدرایی»، «انواع و ادوار روشنفکری»، «اخلاق و عرفان» و «نماد و اسطوره» (حمید پارسانیا)، «مهندسی تمدن اسلامی؛ موانع و الزامات» (عبدالعلی رضایی)، «بینش تمدنی؛ بر اساس درس های محمدمهدی میرباقری»، «نظریه سیاسی شهید صدر» (طالب همدانی)، «تحول حوزه علمیه و روحانیت» (علیرضا پیروزمند)، «جستارهایی در فقه حکومتی» (عباسعلی مشکانی سبزواری)، «تأملاتی در فلسفه اسلامی» (سید یدالله یزدان ­پناه)، «هویت ما» (حسین کچویان)، «جهاد کبیر؛ مبانی دیپلماسی انقلابی در قرآن» (عباس عبداللهی)، «کتاب کتاب؛ منظومه فکری رهبر معظم انقلاب درباره کتاب» (مجید تقی زاده)، «کالبدشناسی فرهنگی فتنه ۸۸» (سید محمدمهدی میرباقری)، «آسیب شناسی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی» (حسین ایزدی) و «واکاوی بنیان­ های ایدئولوژیک سند ۲۰۳۰» (رضا حبیبی) از آن جمله محصولات این ناشر است.

برای تهیه این کتاب و دیگر محصولات انتشارات کتاب فردا، با شماره ۰۲۵۳۷۷۴۶۹۹۲ یا سایت اینترنتی Bookroom.ir  می توانید تماس بگیرید. فروشگاه های معتبر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و فروشگاه های پاتوق کتاب در سراسر کشور (دفتر مرکزی ۰۲۵۳۷۷۴۰۰۰۴) نیز محل عرضه آثار این ناشر هستند.