تهران: ارتباط عمیق‌ در بین سینماگران جهان‌ اسلام نیاز به «زمان» دارد

به گزارش حلقه وصل، جشنواره‌های بین المللیِ سینمایی، همواره می‌تواند بستر خوبی برای ارتباط سینما گران جهان، باشد. ارتباطی که می‌تواند دستاوردهای بسیاری داشته باشد و به اندیشه یا تولیدات ارزشمند منجر شود و همچنین شرایطی را برای ارتباط فیلمسازان «مسلمان» جهان فراهم کند، تا منتج به تولید آثار سینمایی با موضوعات برگرفته از دین، شود. البته نباید فراموش کرد که آثار سینمایی زیادی تاکنون در کشورهای اسلامی توسط فیلمسازان مسلمان جهان، ساخته شده است. اما می بینیم اکثرشان فقط در همان کشور و جامعه خودشان، یا نهایتا منطقه خودشان با موفقیت و اسقبال مواجه می شوند، و در واقع نسخه‌ای برای همان کشور یا جامعه است. یعنی آن فیلمساز و گروه صاحب اثر، صرفا با شناخت نیازهایِ دینی-بومی خود و دغدغه‌های محیط خودشان، آن اثر را می‌سازند.

اما اگر یک گروه فیلم‌سازی از جهان اسلام و متشکل از چندین کشور، گرد هم ‌آیند و هرکدام با تحلیل از نیازهای مسلمانان کشور خودشان، به بحث بپردازند و به اثری برسند که رفع نیاز از یک دغدغة جهان اسلام باشد. چه اتفاقی می افتد؟ طبیعتا چون نسخه‌ای، «فرامرزی» است با تاثیر بیشتر و استقبال و فروش چند برابری مواجه خواهد شد و همچنین به نزدیکی و اتحاد جهان اسلام هم بیش از پیش کمک می‌کند.

نادر طالب زاده مجری و کارشناس برنامه تلوزیونی «راز» هم در یکی از برنامه‌های خود به همین مسئله اشاره کرده است. وی معتقد است فیلمسازان، هنرمندان و صاحب نظرانِ جهانِ اسلام باید ارتباط عمیق‌تری باهم داشته باشند. طالب زاده که دارای مدرک کارشناسی ارشد کارگردانی سینما از دانشگاه کلمبیا است، به واسطه تحصیلات و سالهای متمادی زندگی در خارج از کشور، شناخت جامعی از سینمای جهان دارد. گفتگوهایش هم با سینماگران و کارشناسان صاحب نظر، از سینمای ایران و جهان در سری برنامه‌های گفتگو محورِ «عصر» و «راز» که از شبکه چهار پخش می‌شد، ناظر بر همین آگاهی بود.

نادر طالب زاده به راهکار‌های شکل‌گیری «ارتباط وسیع‌تر فیلمسازان جهانِ اسلام» پرداخت و گفت: همانطور که می‌بینیم گاهی اوقات بین چند کشور در موضوعاتی، تفاهمی صورت می‌گیرد و به تولید مشترکی می‌رسند که نه تنها در یک کشور بلکه در کشورهای مختلف امکان عرضه و ارائه آن وجود دارد.

وی با اشاره به این الگو افزود: متاسفانه در بین فیلمسازان جهان اسلام، این اتفاق هنوز رخ نداده است.

طالب زاده خود بینی، حسادت و تضعیف کردن یکدیگر را یکی از دلایل عدم شکل گیری این جریان دانست و گفت: در جامعه هنری دنیا، افرادی که اهل تواضع باشند تا بتوانند در کنار هم کاری انجام دهند، تعدادشان کم است و همین عامل منجر به عدم تولید آثار مشترک می‌شود.

وی البته معتقد است یکی از راه‌های برون رفت از این حالت، گردهمایی فیلم‌سازان جهان اسلام در جشنواره‌هایی مانند جشنواره جهانی فیلم فجر است.

طالب‌زاده با اشاره به نقش چنین جشنواره‌هایی در ارتباط بیشتر فیلم سازان با یکدیگر، گفت: ببینید مثلا دو کارگردان غربی که معترض به سیاستهای آمریکا هستند، پس از مدتها یکدیگر را در چنین جشنواره‌هایی می بینند. مسافت بین‌ شان شاید «هفت ساعت» بیشتر نباشد، اما فرصت ملاقات و صحبت با یکدیگر را پیدا نمی‌کنند اما این اتفاق اینجا می‌افتد و این ارزشمند است.

وی اضافه کرد: به عنوان مثال در جشنواره بین‌المللی فیلم فجر امسال فیلمسازان بزرگی همچون مگاتون (فیلمساز بزرگ فرانسوی)، الیور استون (فیلمساز مطرح آمریکا) و بسیاری از شخصیت‌های بزرگ سینمایی دنیا، در عرصه تصویر برداری، موسیقی، تدوین و ... حضور داشتند و جلسات و کارگاه‌های متعددی را برگزار کردند.

طالب‌زاده تاکید کرد: همین پاتوقها و دورهم‌نشستن‌ها می‌تواند زمینه شکل‌گیری ایده‌های بسیار بزرگی را فراهم کند.

وی در پاسخ به این سؤال، که «چرا با وجود اینکه برخی از هنرمندان و فلیمسازان مطرح جهان از جمله «کارِن شاه نظرُف» مایل به همکاری با سینمای ایران هستند، ولی هنوز این اتفاق رخ نداده»، گفت: همه چیز به آن مسئولانی که در رأس نشسته‌اند بر می‌گردد. اگر این افراد بتوانند خط‌دهی درستی کنند و افراد را متناسب با تخصص خود در پست‌ها قرار دهند، می‌توانیم شاهد ارتباط عمیق‌تری میان‌ سینماگران جهان اسلام باشیم.

طالب‌زاده افزود: البته آثاری که به صورت مشترک با کشورهای دیگر باشد، تاکنون چند مورد ساخته شده است اما بیشتر اوقات به خاطر عجله‌ای که سازندگان دارند یا فشاری که تهیه‌کننده، وارد می‌کند، نتوانسته‌اند موفقیت چشم‌گیری بدست آورند.

وی با اشاره به اینکه ارتباط عمیق‌ سینماگران جهان‌ اسلام نیاز به «زمان» دارد، خاطرنشان کرد: درست است که هنوز به این نقطه حساس نرسیده‌ایم اما به نظرم این روز، زیاد دور نیست و من بسیار خوش‌بینم هستم که به زودی این تعامل مشترک اتفاق می‌افتد.