به گزارش حلقه وصل، «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران که به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد، ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران داخلی و خارجی پاسخ داد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در این نشست پیشاپیش فرارسیدن عید سعید فطر را تبریک گفت.
* دعوت از ظریف برای سفر به سوریه
خطیب‌زاده به گفت‌وگوی علی اصغر خاجی مشاور ارشد وزیر امور خارجه با نماینده سوئد در امور یمن و گفت‌وگوی تلفنی وزیر خارجه سوریه با ظریف اشاره کرد و گفت: دعوتی از وزیر خارجه ایران برای سفر به دمشق انجام شد که ظریف پذیرفته است.
* یادداشت اعتراضی ایران به سفارت عراق/ محکومیت تعرض به اماکن دیپلماتیک ایران در عراق
وی در پاسخ به سؤالی درباره اقدام شب گذشته در تعرض به سرکنسولگری ایران در کربلا خاطرنشان کرد: متاسفانه دیشب عده‌ای تعرضی به سرکنسولگری ایران در کربلا داشتند که از همان ابتدا با مراجع ذیربط در عراق توسط سرکنسولگری و همچنین سفارت ایران در بغداد ارتباط گرفته شد و نیروهای امنیتی و پلیس با عده‌ای که به صورت ناشناس تعرض کرده بودند، برخورد کردند.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران تعرض به اماکن دیپلماتیک خود در عراق را شدیدا محکوم می‌کند و در چارچوب کنوانسیون ۱۹۶۱ امیدوار است دولت عراق به تعهداتش در حفاظت و صیانت از اماکن دیپلماتیک ایران با کمال دقت عمل کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: وزارت امور خارجه دیشب یادداشت اعتراضی را به سفارت عراق در تهران تسلیم کرد و انتظار ما از دولت عراق این است که به وظایفش به احسن وجه عمل کند.
* مسئولیت جزایی و قضایی عاملان ترور سردار شهید قاسم سلیمانی
خطیب‌زاده همچنین درباره گزارش یاهونیوز درباره نحوه ترور شهید سلیمانی و دست داشتن رژیم صهیونیستی و کردستان عراق در این اقدام تروریستی نیز اظهار داشت: مسیر پیگیری‌های پرونده ترور شهید سلیمانی در قوه قضاییه، مجامع بین‌المللی و مسیرهایی که می‌شود پیگیری کرد و در گفت‌وگوهای دوجانبه سیاسی و امنیتی و حقوقی با دولت عراق پیگیری می‌شود. بسیاری از این گزارش‌ها بر ما پوشیده نیست. راستی آزمایی آن هم در مراجع خود یا انجام شده یا در حال انجام است.
وی افزود: موضع ما همان است، همه آنهایی که مستقیم یا غیرمستقیم در هر کشوری که در این ترور ناجوانمردانه و بزدلانه مشارکت داشته باشند، قطعا مسئولیت کیفری، جزایی و قضایی دارند و مراجع ذیربط در مسیرهای خودش برخوردهای لازم را در دستورکار دارند.
* عجله‌ای برای گفت‌وگوهای وین نداریم
خطیب‌زاده درباره اظهارات عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه درباره احتمال تمدید توافق با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: ما چون عجله‌ای برای گفت‌وگوهای وین نداریم نمی‌خواهیم هیچ تاریخی مانع از این شود که به صورت دقیق دستورالعمل‌های تهران برای تیم مذاکراتی عملیاتی شود.
* نگران برخی تحولات در افغانستان هستیم
وی درباره اقدام تروریستی اخیر در کابل نیز گفت: اتفاقات افغانستان را از نزدیک پیگیری می‌کنیم و نگران برخی تحولات هستیم. ضمن تسلیت به خانواده قربانیان این حمله وحشیانه به این مدرسه و همدردی با دولت و مردم افغانستان فکر می‌کنیم زمان آن رسیده که از فضای برادری استفاده شود و در مقابل این تفکر افراطی و گروهای داعشی و تکفیری همه متحد شوند و یکپارچه عمل کنند. برای افغانستان آینده باثبات آرزومندیم که از مسیر گفت‌وگوهای اصیل بین گروه‌های افغانستانی و دولت افغانستان اتفاق می‌افتد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: دولت بایدن باید تصمیم بگیرد که همچنان می‌خواهد دل در گرو میراث شکست خورده فشار حداکثری داشته باشد یا به تعهداتش ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام برگردد.
وی گفت:بازگشت آمریکا به برجام کاملا به خود آمریکا برمی‌گردد صد در صد آن براساس اراده و اقدام آمریکا خواهد بود. منتظریم این اقدام را ببینیم و راستی آزمایی کنیم.
* تایید مذاکرات ایران و عربستان
سخنگوی وزارت خارجه درباره اظهارات یک مقامات سعودی و تایید مذاکرات ایران و عربستان نیز بیان کرد: هدف گفت‌وگوها هم دوجانبه و هم منطقه‌ای بوده است. همواره از این گفت‌وگوها در هر شکل و سطحی استقبال کردیم اجازه دهید منتظر بمانیم و نتیجه گفت‌وگوها را ببینیم و براساس نتایج قضاوت کنیم.
وی در پاسخ به سؤالی در این باره بیان کرد: قطعا تنش زدایی به نفع دو کشور منطقه و منطقه است. امیدواریم با تغییر فضایی که می‌بینیم به مفاهمه معناداری برای روابط دوجانبه و تحولات منطقه‌ای برسیم و تمامی مساعی جمیله خود را در این زمینه به کار خواهیم گرفت.
* در وزارت خارجه هیچ منبع آگاهی نداریم
خطیب‌زاده همچنین گفت: ما در وزارت خارجه هیچ منبع آگاهی نداریم و در وزارت خارجه مواضع ما صریح و نشان دار است. البته بازی‌های رسانه‌ای را خود اهالی رسانه باید بپردازند. انتظار جدی ما از رسانه‌ها این است که همراه مردم باشند و هر چه دستورالعمل تیم مذاکراتی باشد ما در همان مسیر حرکت می‌کنیم. باید مدیریت انتظارات در حوزه هسته‌ای را دوستان داشته باشند که در فضای آرامش کار را جلو ببریم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره خبر منتشر شده مبنی بر توقیف یک کشتی حامل سلاح در دریای عرب و ادعای ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکایی مبنی بر اینکه این کشتی متعلق به ایران بوده است، گفت: ایران تنها حضور دیپلماتیک در یمن دارد و این گزارش‌ها به هیچ وجه تایید نمی‌شود.
وی در پاسخ به سوال درباره اظهارات عراقچی مبنی بر آمادگی آمریکایی‌ها برای رفع بخش بزرگی از تحریم‌ها و اینکه این کدام بخش از تحریم ها را شامل می‌شود؟ گفت: این سیالیت و جزییات اجازه نمی‌دهد در فضای عمومی وارد اعلان شویم چون گفت‌وگوها در حال جریان است و هر روز به نتیجه متفاوتی می‌رسد.
خطیب‌زاده ادامه داد: آمریکا در چارچوب تعهداتش بخش عمده‌ای از آن چیزی که باید انجام دهد و ما قطعا لازم و ضروری و الزام آور برای آمریکا می‌دانیم را قبول کرده و آنچه قبول نکرده گفته‌ایم آنهایی است که برای از بین بردن برجام و عدم انتفاع ایران از برجام بوده است و فارغ از بخشی و گروهی و بخشی از اشخاص و برچسب‌های مختلف بوده است.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: اختلافات جدی در این حوزه داریم و هم با کمیسیون مشترک برجام در حال گفت‌وگو هستیم و هم تهران در حال بررسی این موضوع است. گزارش‌ها در تهران بررسی و هر روز مواضع به اطلاع تیم مذاکراتی می‌رسد و آنها کارها را پیگیری می‌کنند.
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤال دیگر درباره اسدالله اسدی دیپلمات بازداشت شده ایران در بلژیک گفت: بازداشت ایشان از همان ابتدا غیرقانونی و نقض کنوانسیون وین برای مصونیت‌های دیپلماتیک بود. حکم صادره دادگاه از نظر ما هیچ مشروعیتی ندارد و به رسمیت شناخته نمی‌شود. هر چه زودتر آقای اسدی باید از حقوق دیپلماتیک خود برخوردار شود. اتفاق جدیدی نیفتاده و به جهت اینکه این حکم فاقد مشروعیت بوده اسدی و وکیلش اعتراضی به این حکم ندارد و دولت بلژیک موضع ایران را می‌داند
خطیب‌زاده در پاسخ به سوالی درباره اظهارات ذوالنوری رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در خصوص اینکه فایل صوتی ظریف باعث شده روسیه و چین هم پشت تیم مذاکره کننده ما را خراب و خالی کنند، نیز گفت: آقای ذوالنوری نظرات شخصی خود را بیان می‌کند و این نظرات زاویه جدی با آنچه در وین در جریان است، دارد.
وی درباره سفر ظریف به امارات نیز بیان کرد: با امارات روابط دیپلماتیک داریم و یکی از شرکای اصلی تجاری ما در منطقه است و در یک سال گذشته گفت‌وگوهای متعددی بین دو کشور برقرار بوده و سفر ظریف در دستورکار بوده و موقعی فضا مهیا شود این سفر را انجام خواهد داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسشی عنوان کرد: حضور چندین میلیون تبعه افغان در ایران و تلاش‌های ایران برای صلح و ثبات در افغانستان زمینه این است که کنشگر فعال باشیم از همه ظرفیت خود برای تسهیل گفت‌وگوهای بین الافغانی استفاده کردیم. هنوز تنها راه یک افغانستان با ثبات دائمی یک دولت فراگیر با خواست مردم افغانستان است.
خطیب‌زاده ادامه داد: نماینده ویژه ایران به طور دائم با مقامات افغانستان و دیگر کشورها در تماس است و امیدواریم از بحران دیگر در افغانستان با کمک گروه‌های افغانستانی جلوگیری کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه درباره تجاوزات اخیر رژیم صهیونیستی اظهار داشت: با دقت در حال پیگیری اتفاقات در سرزمین‌های اشغالی هستیم.
وی همچنین گفت: ما برجام پلاس را نمی‌پذیریم. اینکه دولت آمریکا در سیاست داخلی خود از چه مسیری رفع موثر تحریم‌ها را انجام می‌دهد موضوع ما نیست. موضوع ما این است که رفع موثر تحریم‌ها را ببینیم و راستی آزمایی کنیم و بعد ما اقدامات جبرانی خود را متوقف خواهیم کرد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه مشکل اصلی که در حال حاضر در مذاکرات وین است و مانع از رسیدن به توافق است، چیست؟ اظهار داشت: آمریکا باید تصمیمی را در واشنگتن بگیرد و یک تصمیم سیاسی است که دولت بایدن باید بگیرد که به برجام متعهد باشد یا از میراث تحریم‌های ترامپ دفاع کند. این تصمیم سیاسی است و منتظر هستیم دولت بایدن بگیرد و تعهد خود را اعلام کند. در حوزه‌های فنی چون باید دقیق باشیم گفت‌وگوها از سختی خاص خود برخوردار است.
وی افزود: مسیر بسیار قابل توجهی در تفاهم و توافق برداشته شده و از نظر ما آنچه باقی مانده هم می‌تواند سهل یا سخت باشد. سخت خواهد بود اگر آمریکا تصمیم سیاسی خود را در واشنگتن نگیرد.
خطیب‌زاده در پاسخ به سؤالی درباره اینکه آیا ظریف برنامه‌ای برای حضور در انتخابات دارد؟ اظهار داشت: من سخنگوی وزارت خراجه هستم و ظریف در موضوعات شخصی خود اظهارنظر می‌کند. ایشان اظهارنظر کرده و همه هم شنیده‌اند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره نشست روز گذشته کمیسیون امنیت ملی با ظریف و اظهارات برخی نمایندگان درباره استیضاح ظریف نیز گفت: جلسه دیروز مبتنی بر سؤالات نمایندگان درباره فایل صوتی و مذاکرات وین بود و ظریف نیز پاسخ داد. بیش از این گمانه‌زنی‌هایی است که عنوان می‌شود و مجلس از همه حقوق خود برخوردار است.
وی درباره مذاکرات ایران و عربستان و تداوم آن بیان کرد: هدف این گفت‌وگوها هم مسائل دوجانبه و هم منطقه‌ای است و درباره جزییات آن در فضای عمومی صحبت نمی‌شود. باید منتظر نتیجه باشیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره گزارش منتشر شده مبنی بر اینکه منطقه کردستان عراق اقدام به سدسازی در رودخانه زاب کرده است، گفت: موضوع آب بیش از اینکه به موضوع منازعه در منطقه ما شود باید به موضوع همکاری تبدیل شود.
وی افزود: در موضوع عراق دولت مرکزی عراق طرف حساب ایران است و همواره گفت‌وگوهایی شده است و درباره همکاری‌های آبی گفت‌وگوهای جدی داشتیم و گفت‌وگوهای جدی با همه کشورهای همسایه بوده و همچنان ادامه دارد و البته مسئولیت مستقیمی را وزارت نیروی ایران دارد و درگیر این موضوعات هستند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اخبار منتشر شده مبنی بر حمل بار از ایران به قره باغ و واکنش‌های صورت گرفته در جمهوری آذربایجان نیز اظهار داشت: همه را دعوت می‌کنم در فضای همکاری پس از جنگ و توافقات انجام شده کمک کنند فضا حفظ شود و از هر گونه گزارش‌های تایید نشده اجتناب کنند.