مشکل اصلی، فقدان مدیر و کادر فرهنگی است

لطفا خودتان را معرفی بفرمایید.

دکتر شکرالله خاک‌رند هستم، استاد دانشگاه شیراز در رشته‌ی تاریخ اسلام و تاریخ معاصر. مسئولیت‌های مختلفی در طول سال‌های فعالیت خود داشته‌ام، از جمله معاونت فرهنگی در دانشگاه یا عضویت در شورای فرهنگ عمومی استان فارس. غیر از این‌ها ارتباطاتی با تشکل‌های دانشجویی نیز دارم، در زمینه برنامه‌ریزی، هدایت و تدبیر.

به نظر شما مهم‌ترین ضعف مجموعه‌های فرهنگی چیست؟

به نظر من کسانی که در حوزه‌ی فرهنگ کار ‌می‌کنند، باید از لحاظ مبانی نظری و معرفتی تقویت شوند. ضمن این که باید ابزارها و روش‌های جدیدی را که در حوزه‌ی فعالیت‌های فرهنگی در دسترس است، بشناسند و استفاده کنند. نیروهای فرهنگی باید از لحاظ تکنیک و روش به‌روز باشند.

سومین نکته این است که فعالان باید در زمینه‌ی حفظ اخلاق و حریم اخلاقی و حرمت افراد و به طور کلی در زمینه‌ی تهذیب نفس، کوشش کنند. تهذیب نفس یکی از اصول فعالیت فرهنگی است که قدرت اثرگذاری فعالیت فرهنگی به آن بر ‌می‌گردد. بنابراین سه حوزه وجود دارد که باید در آن فعالیت بیشتری صورت گیرد: اول، مبانی فکری و اعتقادی، دوم، استفاده از روش‌های جدید، سوم، تزکیه و تقوا.

به نظر شما وجود چنین خلأهایی از چه چیزهایی نشأت ‌می‌گیرد؟

بخشی از این آسیب‌ها به ساختارهایی که متولی هستند بر ‌می‌گردد. یعنی خود وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات یا دیگر نهادهایی که باید فعالان فرهنگی را هدایت کنند و مثلا دوره‌های آموزشی برگزار کنند و آموزش بدهند، ضعیف هستند. حتی کسانی که در بخش خصوصی ‌می‌توانند چنین آموزش‌هایی را اجرا کنند حمایت خاصی نمی شوند. البته با این وجود، باز هم در شهرهای مختلف کارهایی انجام ‌می‌شود، منتها جوابگوی نیاز فعالان فرهنگی نیست.

چند موسسه و مجموعه‌ای را که از نظر شما در سال 93 فعالیت‌های برجسته تری داشته‌اند نام ‌می‌برید؟

«جبهه‌ی فرهنگی انقلاب اسلامی» در تهران و شهرستان‌ها فعالیت‌های خوبی از خود نشان داد. در شهر شیراز تشکلی به نام «رهپویان وصال» فعالیت‌های قابل توجهی دارد.

از نظر شما یک موسسه‌ی فرهنگی خوب باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟

یک تشکل خوب باید کادر قوی داشته باشد. یکی از بزرگ‌ترین خلاهای امروز، فقدان مدیران کارآمد است. بدنه‌ی تشکل فرهنگی نیز باید هم از لحاظ عملی و هم از لحاظ فکری، نیروهای زبده و کارآزموده داشته باشد. در کنار این‌ها موسسات باید از نظر مالی، دستشان باز باشد و نگرانی نداشته باشند.

در سال 94 موسسات و مجموعه‌های فرهنگی باید به چه جهتی حرکت کنند؟

به نظر من عمیق‌ترین فرد در حوزه‌ی فرهنگ که اشراف کاملی در این زمینه دارند، مقام معظم رهبری هستند. تشکل‌های فرهنگی باید فرمایشات ایشان را نصب‌العین قرار دهند، روی آن فکر کنند و تحلیل ارائه دهند و مطابق آن برنامه‌ریزی کنند.

به نظر شما بهترین حرکت فرهنگی که در سال 93 رخ داد چه بود؟

بزرگ‌ترین حرکتی که از سوی مردم انجام شد، حضور در مراسم پیاده‌روی اربعین بود. این حرکت در ذات خود تاثیرات عمیق روحی، فرهنگی و اخلاقی دارد. به نظر من اگر چنین حرکتی در مناسبت‌های مختلف در کشور تکثیر شود، هم‌بستگی ایجاد ‌می‌کند و اتصال با اهل بیت(ع)، به عنوان منابع اصلی معارف شیعی را در بر خواهد داشت.

در سال اقتصاد و فرهنگ با مدیریت جهادی و عزم ملی، شما چه فعالیت‌هایی را در این راستا انجام دادید؟

طبیعتا حوزه‌های اقتصادی بیشتر در اختیار دولت است، دولت باید به سمت اقتصاد مقاومتی حرکت کند که البته در این زمینه نقاط ضعف حساسی از خود نشان داد. امثال بنده، در مجامع دانشگاهی در حدی که از دست ما بر ‌می‌آمد، سعی کردیم این دغدغه را مطرح کنیم.

فکر ‌می‌کنید در سال 94 مهم‌ترین وظیفه‌ی تشکل‌های فرهنگی چه باید باشد؟

نامه‌ای که مقام معظم رهبری خطاب به جوانان ارسال کردند، به نظر من این طور معنی ‌می‌دهد که باید از روش‌های غیررسمی و با مخاطب قرار دادن جوانان، با دنیای خارج ارتباط برقرار کرد و فرهنگ خالص اسلامی را از منابع اصلی آن انتقال داد. به نظر من تشکل‌های فرهنگی باید این راهبرد را هم در سطح داخلی و هم در سطح بین‌المللی دنبال کنند و رویکرد آن‌ها این باشد که از طریق ابزارهایی مثل شبکه‌های اجتماعی، با مخاطب جوان داخل و خارج از کشور ارتباط بگیرند.