تهران: حجت‌الاسلام زائری: تاکید بر حب وطن منافاتی با اسلام ندارد

به گزارش حلقه وصل، مراسم رونمایی از کتاب «از حدیث نبوی تا خلیج فارسی» نوشته نیما صفا درگیری عصر یکشنبه 10 اردیبهشت ماه با حضور احمد مرادی، پیروز مجتهدزاده، حجت‌الاسلام محمدرضا زائری و همایون امیرزاده در سرای کتاب خانه کتاب برگزار شد.

همایون امیرزاده در این نشست با بیان اینکه کتاب «از حدیث نبوی تا خلیج فارسی» می‌تواند در ادامه رنسانس پژوهشی در حوزه خلیج‌فارس باشد، گفت: البته پیش از نویسنده این کتاب، استادانی چون پیروز مجتهدزاده کارهای بزرگی در این حوزه انجام داده‌اند و زایش‌های زیادی تولید کردند و امروز به همین دلیل رنسانس پژوهشی در حوزه خلیج‌فارس می‌تواند دوره فترت ما را در این باره پایان دهد.

وی ادامه داد: تلاش و پیگیری نویسنده کتاب و نیز ارتباط او با 6 مرجع تقلید برای گرفتن تاییدیه حدیث این اثر نشان از دغدغه‌مندی مشخصی دارد که امروز بیش از پیش به آن نیازمند هستیم. اگرچه برای چاپ این کتاب برخی از ناشران با ما همکاری نکردند اما معتقدم در آینده غبطه خواهند خورد که چرا این اثر را منتشر نکرده‌اند. به‌هر حال این کتاب با مساعدت خانه‌ کتاب و انتشارات عطف منتشر شده است.

امیرزاده در پایان اظهار امیدواری کرد که ترجمه این کار هم انجام شود و این اثر بتواند طی سال‌های آینده منبع و مرجع محققان و پژوهشگران این حوزه قرار گیرد.

باید خودمان متن باشیم 

مجتهدزاده نیز در ادامه این نشست طی سخنانی گفت: اغلب ما ایرانی‌ها نمی‌دانیم که ایران در عصر باستان یک تمدن پیشرفته بوده و فکر می‌کنیم تنها تمدن پیشرفته آن زمان یونان بوده است به همین دلیل تمایل داریم که نام دریای خزر را کاسپین بگذاریم و این دقیقا به همان میزان اشتباه است که بر خلیج‌فارس نام دیگری بگذاریم.

وی ادامه داد: تمدن ایرانی همراه با تمدن یونانی پیشرفت داشته اما دستاوردهایش طی زمان از بین رفته است. در حدیث نبوی که صفادرگیری در کتاب خود به آن اشاره کرده نام خلیج‌فارس نیامده اما به دریای فارسی اشاره شده است چرا که کلمه خلیج واژه‌ای است که از 150 سال پیش طی ورود علوم جدید از غرب استفاده شده است.

این استاد دانشگاه همچنین به استفاده عبده ناصر از کلمه خلیج‌فارس در مقدمه یکی از کتاب‌هایش اشاره کرد و افزود: عبده ناصر در این کتاب بیان می‌کند که دنیای عرب از اقیانوس اطلس تا خلیج فارس است اما او 4 سال بعد طی تحولات سیاسی که رخ می‌دهد کلمه خلیج فارس را حذف کرده و به جای آن خلیج عرب را به کار می‌برد.

وی در بخش پایانی سخنانش با تاکید بر اینکه جوانان ایرانی باید به دنبال کشف ناگفته‌ها و نکات مبهم از متون مختلف باشند گفت: کتاب «از حدیث نبوی تا خلیج فارسی» یکی از این اکتشافات است که به علم ما افزوده و ما باید توجه داشته باشیم که نباید در حاشیه دیگران قرار بگیریم بلکه باید خودمان متن باشیم و از طریق تحقیق در کتب و متون به علوم خود بیفزاییم.

تقویت فضاهای علمی جدید با این اثر

حجت‌الاسلام محمدرضا زائری نیز در ادامه این نشست با بیان اینکه این کتاب می‌تواند در پژوهش‌هایی که درباره خلیج‌فارس انجام شده راهگشا باشد، گفت: این اثر می‌تواند فضاهای علمی جدیدی را تقویت کند و امروزه نیازمند چنین پژوهش‌هایی هستیم.

وی ادامه داد: اکنون آسیب‌های اجتماعی زیادی را در جامعه مشاهده می‌کنیم که نمی‌توانیم منکر آن شویم و اغلب آنها ریشه در احساس حقارت، ضعف و خودکم‌بینی دارد و اصلاح آن نیازمند تقویت باورهای قومی و ملی و نیز ایجاد اعتماد به نفس در مردم است.

حجت‌الاسلام زائری تاکید کرد: ایرانی باید بداند که ریشه‌دار و اصیل است. پس از انقلاب اسلامی جریانی راه افتاد که به‌دنبال فاصله‌گرفتن از جشن‌های دوهزار و 500 ساله به دلیل تنفر از طاغوت بود. در حالی که ما فراموش کردیم با فاصله گرفتن از این ایرانیت خود بخشی از داشته‌های خود را از دست می‌دهیم چراکه تاکید بر حب وطن منافاتی با اسلام ندارد و حتی می‌تواند موجب تقویت اسلام شود.

وی ادامه داد: ایرانیان همواره در شکل‌گیری تمدن اسلامی نقش به‌سزایی داشتند و جالب است که بدانید به سبب اینکه در شهر کوفه ایرانی‌های زیادی وجود داشتند حضرت علی (ع) از واژه‌های فارسی استفاده می‌کرده و شاید اغلب ما چنین موضوعی را ندانیم. چندی پیش یکی از آثار فرامرز رفیع‌پور را مطالعه می‌کردم و در آنجا خواندم که قبل از میلاد مسیح جهان یک کشور به نام ایران داشته اما امروز نهایت ژست جوانان ایرانی انگلیسی حرف زدن است.

به گفته زائری، ایرانیان دنبال نور بودند و اساس فلسفه ایرانی که در فلسفه سهروردی ریشه دارد به دنبال این است. ایرانیان در کردار، گفتار و پندار به دنبال نور بودند و پس از آنکه با مکتبی روبه‌رو شدند که نور را در هفده بعد می‌دانست به آن روی آوردند اما تبیین این موضوعات کار رسانه‌ای می‌خواهد تا بتوانیم در جامعه فضاهای لازم را برای پذیرش آن ایجاد کنیم.

وی تاکید کرد: باید پژوهش‌های تاریخی، آثار علمی و کتاب‌ها به سمت تبیین این موضوع بروند چرا که اکنون بسیاری از کتاب‌های قدیمی عرب به بهانه خلاصه‌نویسی تصحیح و چاپ مجدد بازسازی و تحریف می‌شود و چه‌بسا که در آینده کتاب «مسند ابی‌ یعلی الموصلي» نیز به همین سرنوشت دچار شود و اینجاست که ارزش کار افرادی چون صفادرگیری مشخص می‌شود چرا که باید این مستندات مکتوب شده و نگهداری شود.

حجت‌الاسلام زائری در پایان اظهار امیدواری کرد که این کتاب بتواند اتفاقات خوبی را رقم بزند و جوانان ما در آینده بیش از پیش به داشتن چنین آثاری افتخار کنند.

پژوهش در 400 کتاب اهل سنت

نیما صفادرگیری در این نشست توضیحاتی را درباره روند تدوین کتاب ارایه کرد و گفت: این کتاب نتیجه تحقیق و پژوهش من درباره اسناد نام خلیج‌فارس در کتب عربی و اهل‌سنت طی چند سال اخیر است. بیش از 6 دهه است که فتنه جعل نام خلیج فارس آغاز شده و از سوی دیگر مقالات و کتاب‌های بسیاری برای اثبات نام خلیج‌فارس از سوی ایرانیان نگاشته شده است.

وی ادامه داد: مجتهدزاده در دهه 40 کتابی را درباره این موضوع نگاشت و در آن به بیش از 38 کتاب مرجع ارجاع داده است که در آن از نویسندگان و تاریخ‌نگاران قدیمی نام برده شده که بر نام خلیج‌فارس صحه گذاشته‌اند. بنابراین از تاریخ باستان تاکنون کتیبه‌ها، نقشه‌ها و اسناد بسیاری موجود است که می‌تواند ثابت کند نام خلیج‌فارس وجود داشته است، اما تاکنون در این باره به حدیث پیامبر و منابع معتبر دینی استناد نشده است.

وی با اشاره به انگیزه خود از تدوین این اثر افزود: من در سال 89 سفری به مکه مکرمه داشتم و در آنجا مشاهده کردم که دانشجویان ایرانی را به بازدید موزه‌هایی می‌بردند که در آنها نام خلیج‌فارس در نقشه‌ها جعل شده بود. آن سال مراتب اعتراض خودم را به بعثه مقام معظم رهبری رساندم پس از آن در سال 90 طی سفری که به کربلا داشتم باز هم جعل خلیج‌فارس را در ساخت هتلی در این شهر دیدم و مصمم شدم که در منابع اهل‌سنت جستجو کنم تا بتوانم نام خلیج‌فارس را اثبات کنم.

صفا درگیری گفت: طی تحقیقاتی که در بیش از 400 کتاب اهل سنت انجام دادم این حدیث را در سه کتاب مشاهده کردم و پس از آن باهمکاری همایون امیرزاده در دبیرخانه جشنواره خلیج‌فارس به‌دنبال رونمایی از این سند و در نهایت چاپ آن رفتم.

این دکترای حقوق، در ادامه سخنانش به سه کتابی که در آنها به حدیثی از پیامبر درباره خلیج‌فارس اشاره شده است اظهار کرد: «مسند ابی‌ یعلی الموصلي» یکی از این کتب است که در آن پیامبر طی حدیثی می‌فرماید «دجال در دریای فارس و روم نیست» و سه بار بر این موضوع تاکید می‌کند. در کتاب «حدیث زهری» و «سنن ابی‌داوود» باز هم این حدیث با اندکی تغییرات بیان شده است البته همانگونه که می‌دانیم کتاب «سنن ابی‌داوود» جزء کتب صحاح سته است و بنابراین مورد قبول اهل‌سنت هم قرار گرفته است.

صفادرگیری در پایان بیان کرد: به‌هر حال در پژوهشی که روی کتاب اهل سنت داشتم رجال‌شناسی نیز روی احادیث انجام دادم و جالب است که بدانید برخی راویان این حدیث به تشیع‌ گرایش داشتند و با توجه به اینکه این حدیث در کتاب سنن ابی‌داوود آمده که از منابع مورد اعتماد اهل سنت است، می‌توان به توافق شیعه و سنی درباره این حدیث اشاره کرد.

توجه به مزیت‌های اقتصادی خلیج فارس

احمد مرادی هم در ادامه نشست با انتقاد از کم‌توجهی به مزیت‌های اقتصادی خلیج‌فارس گفت: طی 37 سال گذشته به این موضوع توجه کمی نشان داده‌ایم از سوی دیگر مشکلات اقتصادی شدیدی در مناطقی چون جزیره هرمز وجود دارد که نیازمند مدیریت صحیح است و باید تلاش کنیم که این موضوعات را دنبال کنیم تا مردم تاثیرگذاری آن را بیشتر ببینند.

بر اساس این گزارش، در پایان این نشست با حضور مدعوین از کتاب «از حدیث نبوی تا خلیج فارسی» نوشته نیما صفادرگیری رونمایی شد.