تهران: انتخابات آمریکا نشان‌دهنده عمق بحران در نظام سرمایه‌داری جهانی است

به گزارش حلقه وصل، برنامه «ثریا» شب گذشته با حضور شهریار زرشناس، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی؛ ابوالقاسم طالبی، کارگردان و سیدمهدی کرباسی، کارگردان مستند «شب نامه» با موضوع نفوذ فرهنگی غرب و آمریکا روی آنتن شبکه اول رفت.

انتخابات آمریکا نشان‌دهنده عمق بحران در نظام سرمایه‌داری جهانی است

زرشناس در ابتدای برنامه با اشاره به برنده شدن ترامپ در انتخابات آمریکا گفت: انتخابات امروز از نظر معنایی بسیار مهم است و نشان دهنده چند مسئله است؛ اول مسئله عمق بحران نظام سرمایه داری جهان است و اینکه این نظام آنچنان دچار بحران شده که در عمق این نظام شاهد ایجاد دوقطبی شدن مردم هستیم تا جایی که اکران آمریکا متزلزل می شود.

وی ادامه داد: هرگاه که نظام سرمایه داری دچار بحران جدی شده، گروه هایی بروز کرده اند که یا نگاه های سوسیالیستی داشته و یا نگاه های خرد سرمایه داری که امروز شاهد این مسئله در آمریکا هستیم. بحران آمریکا تا جایی پیش رفته که هیلاری کلینتون که از خود سیستم آمریکا بیرون آمده، از سیستم موجود ناامید می شود؛ البته ترامپ هم جزو امپریالیسم آمریکا محسوب می شود ولی کلینتون فرماندهی بیشتری بر روی نظام سرمایه داری داشت که شاهد نتایج انتخابات هستیم.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: در دهه 1920 نظام سرمایه داری با بحران جدیدی مواجه شد تا جایی که این نظام به سمت سوسیال – دموکراسی حرکت کرد ولی این مدل هم با مشکل افت سرمایه در کشورها مواجه و ناچارا نظام سرمایه داری به سمت لیبرال – دموکراسی پیش رفت؛ با این حال از دهه 1995 کل نظام سرمایه داری با بحران مواجه شده است و این مهم را در می توانیم در بحران های مالی سال 2008 کشورهای اروپایی و آمریکایی مشاهده کنیم.

آمریکا از دهه 1990 با بحران مواجه است و همین مهم باعث پیروزی ترامپ در انتخابات شد

زرشناس ادامه داد: آمریکا از دهه 1990 با بحران مواجه شده است و همین مهم باعث شد تا ترامپ بتواند مجموعه ای از گروه های متعدد آمریکا را از جمله نئولیبرالیسم ها را که در 2 دهه اخیر توسط نظام سرمایه داری نادیده گرفته شده بودند به همراه قشر ورشکسته آمریکا و همچنین سرمایه داران بزرگ آمریکای که در تجارت های جهانی راه پیدا نکردند را با خود همراه کند؛ البته این گروه ها تصور می کنند که ترامپ جز سیستم آمریکا نبوده و می تواند شرایط را عوض کند، در حالی که اینگونه نیست و آنها دچار توهم شده اند.

وی اظهار داشت: در ایران نئولیبرال ها می گویند که مردم به شخص، شعار و وعده ها رای می دهند در حالی که امروزه در آمریکا که دارای سنت 200 ساله انتخابات حزبی است، کسی پیروز انتخابات شده که حتی خود حزب هم آن را قبول ندارد و این مهم نشان دهنده سرخوردگی مردم آمریکا از سنت انتخابات در این کشور است، به عبارت دیگر مردم آمریکا به جایی رسیده اند که دیگر به سیستم رایج لیبرال – دموکراسی اعتماد نداشته و شخصی را بر سر کار می آورند که به حزبی تعلق نارد.

ابوالقاسم طالبی نماد سینمای متعهد و انقلابی‌ترین فیلمساز کشور است

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه ابوالقاسم طالبی انقلابی ترین فیلمساز کشور به شمار می رود و نماد سینمای متعهد است، گفت: زمانی که انقلاب اسلامی به پیروزی رسید، نظام سرمایه داری جهانی در چند بعد احساس خطر کرد، یکی از آنها بعد جهانی بود و دیگری خروج ایران از نظام موجود جهانی و حرکت ما به سوی مسیر عزت ملی و اندیشه های بومی؛ از این رو برای نظام سرمایه داری قابل پذیرش نبود که ایران و هیچ کشور دیگری بخواهد از این مسیر خارج شود و به هیمن دلیل در همان ماه های آغازین پیروزی انقلاب، فعالیت های فرهنگی آنها علیه کشور ما آغاز شد و هر چه جلوتر آمدیم این فعالیت ها گسترده تر و پیچیده تر شده است.

زرشناس بیان داشت: نفوذ فرهنگی در دهه 60 قصد داشت پشیمانی از انقلاب اسلامی را به مردم القا کند، همچنین هدفش این بود که درجامعه ما این مهم را نهادینه کند که انقلاب ها به استبداد منجر می شوند ودرصدد بود تا رویکرد فردی و آرمان گریزی را در بین مردم جا بیندازد و به همین دلیل مجموعه ای از آثار توسط روشنفکران در کشور ترجمه شد و وزارت ارشاد آن زمان هم میدان را برای این جریان باز گذاشته و حتی از دل وزارت ارشاد کسانی بیرون آمدند که به این جریان باور داشتند.

مسئولان فرهنگی ما در اکثر دوره‌ها خواسته یا ناخواسته با پروژه نفوذ همراهی کردند

وی در همین زمینه افزود: ازاواخر دهه 60 شاهد رشد و حرکت سریع این جریان بودیم تا جایی که تلاش کردند تا شبهه هایی را در احکام اسلامی ایجاد کرده و به مقابله با اخلاق اسلامی بپردازند و همین مسائل باعث شد که بحث شبیه خون فرهنگی و جنگ نرم در کشور مطرح شود و واقعیت این است که اکثر مسئولان فرهنگی و وزارت ارشاد در اکثر دوره ها، خواسته یا ناخواسته این جریان را پوشش داده اند، در حالی که وظیفه وزارت ارشاد و سایر نهادهای فرهنگی این است که از حوزه فرهنگی کشور حراست کرده و به گونه ای مدیریت کنند که توازن قدرت به نفع نیروهای انقلابی باشد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: همه حکومت های سیاسی در دنیا از جمله آمریکا بودجه و امکانات فرهنگی اش را در اختیار نیروهای خودی اش قرار می دهد و هیچ حکومتی در دنیا تمام امکانات و بودجه های خود را در اختیار نیروهای معاند خود نمی گذارد؛ ولی هرگز این اتفاق از سوی وزارت ارشاد و وزارت علوم نیفتاد که همه امکانات را در اختیار نیروهای خودی بگدارند و حتی شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز یک بار نقشه ای را در حوزه فرهنگی ترسیم نکرد تا در اختیار نهادهای فرهنگی قرار بگیرد؛ متاسفانه ما به جای انجام چنین کارهایی به جریان های روشنفکر از جمله نویسندگان و سینماگران این حوزه فضایی را دادیم که بتوانند خودشان را مطرح کنند، از سوی دیگر ما امکانات دولتی را در اختیار ناشری گذاشتیم که در جهت سکولاریزه کردن جامعه حرکت می کند و نتیجه علمی سیاست های فرهنگی مان را امروز می بینیم.

زرشناس اظهار داشت: زمانی که یک جامعه ای انقلاب می کند، قدرت های جهانی برای کنترل آن باید روندهای انقلابی گری را تغییر دهند و به همین دلیل دست به نفوذ فرهنگی می زنند؛ در حقیقت هدف از نفوذ فرهنگی استحاله است و باید تحول در انقلاب را به صورت تدریجی و تغییر در ارزش ها و باورهای انقلابی  و همچنین سبک زندگی مردم ایجاد کرد و طبیعی است که نفوذ فرهنگی نیازمند زمان و بستر خاص به خود است که یکی از بسترهای مهم برای نفوذ فرهنگی حوزه کتاب، سینما، ادبیات نمایشی و تئاتر و مطبوعات است؛ البته مسئله نفوذ تنها مختص کشور ما نیست چرا که بعد از جنگ جهانی دوم و یک سال بعد از ایجاد ناتو، شاهد ناتوی فرهنگی هستیم که متشکل از انبوه تشکل ها و دارای صدها نشریه، مجموعه های دانشگاهی، لشکری از نویسندگان و آثار سفارشی است.

ایران اسیر طیف گسترده‌ای از مترجمان ناتوی فرهنگی شده است

وی با بیان اینکه محتوای همه آثاری که توسط ناتوی فرهنگی منتشر می شد، این بود که کشورها انقلاب نکنند، ادامه داد: در حقیقت آنها با آثار سفارشی شان این مهم را به مخاطب القا می کردند که انقلاب اثرات بدتر از نظام های قبلی، خشونت طلبی، بی عقلی و استبداد را به همراه می آورد و اینگونه القا می کردند که انسان آرمان گرا، انسان خشونت طلبی خواهد بود.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: ناتوی فرهنگی توانست با انبوهی از نویسندگان در حوزه های مختلف روزنامه نگاری، اقتصاددان، جامعه شناس، رمان نویس و.... بزرگ ترین ضربه را به شوروی سابق بزند و ما نیز در ایران اسیر طیف گسترده ای از ترجمه گران ناتوی فرهنگی هستیم که دست به انتشار آثار می زنند. به عبارت دیگر ما از اوایل دهه 60 با مسئله نفوذ روبه رو بودیم و بخشی از مدیران ما در آن دهه فریب خورده و باورهایشان تغییر پیدا کرد و متاسفانه وزارت ارشاد و وزارت علوم را به گونه ای نهادینه کردند که مسئله نفوذ را بپذیرد.

زرشناس بیان داشت: در بازار کتاب مان اکثرا آثار مربوط به مترجمان ناتوی فرهنگی است و یا آثار نویسندگانی منتشر می شود که در همان جریان نفوذ و ناتوی فرهنگی حرکت می کنند و متاسفانه اینگونه آثار هم چاپ و هم در دانشگاه هایمان تدریس می شود.

برای مقابله با حقوق‌های نجومی باید به مقابله با پروژه نفوذ فرهنگی بپردازیم

وی افزود: کتاب آموزش دانش سیاسی از حسین بشیریه که روشنفکر مارکیستی بود و در دوره اصلاحات به شدت مورد توجه قرار گیرد از جمله آثاری است که نه تنها در بازار نشر ما موجود است بلکه تدریس هم می شود؛ در حالی که بسیاری از تئوریسن های اصلاح طلب از شاگردان وی بوده اند و بشیریه از تئوریسن های فکری فتنه 88 به شمار می رود که در سال 85 از کشور خارج شد، آثار محمدعلی همایون کاتوزیان هم که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی از سوسیالیست ها به شمار می رفت در کشور ما منتشر می شود.

وی خاطر نشان کرد: جریانی که امروز پروژه نفوذ را مدیریت می کند، بحث اشرافی گری در کشور را هم مدیریت می کند و اگر می خواهیم با حقوق های نجومی مبارزه کنیم باید در ابتدا با پروژه نفوذ فرهنگی مقابله داشته باشیم، چرا که این دو یک جریان هستند.