جنگل‌های زاگرس چطور ۴۵ درصد منابع آب ایران را تامین می‌کنند؟

یک کارشناس منابع طبیعی با اشاره به اینکه اصلی ترین رودخانه های ایران از جنگل های زاگرسی سرچشمه می گیرد، به تشریح اهمیت راهبردی این جنگل ها برای طبیعت ایران پرداخت.

به گزارش حلقه وصل، جنگلهای زاگرسی مدتی است درگیرآتش سوزی های متعدد شده است. در بحبوحه مقابله با آتش سوزی در این مناطق که عمدتاً کوهستانی و صعب العبور هستند گاهی می شنویم که باید از این جنگل ها که تامین کننده بخش عمده ای از منابع آبی کشور هستند، حفاظت ویژه ای کرد.

پهنه رویشی زاگرس شامل رشته‌کوه‌های زاگرس، وسیع‌ترین و اصلی‌ترین رویشگاه گونه‌های مختلف بلوط در ایران بوده و به همین دلیل این منطقه از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار است. جنگل‌های بلوط منطقه زاگرس از منتهی‌الیه شمال غربی ایران (استان آذربایجان غربی) آغاز و سپس غرب (استان‌های کرمانشاه، ایلام، چهارمحال و بختیاری، خوزستان و لرستان) و جنوب غرب ایران (استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و فارس) را طی می‌کند. این پهنه جنگلی چطور منابع آبی ما را تامین می‌کند؟ محمد درویش عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع به تشریح علت اهمیت استراتژیک جنگل های زاگرسی برای حیات طبیعی کشور و چگونگی تامین منابع آبی کشور پرداخت و گفت: اصلی ترین رودخانه‌های ایران از جمله کارون، دز، کرخه، مارون، سیروان، زاب، زاینده رود از زاگرس سرچشمه می گیرند.

۴۵ درصد از منابع آب شیرین ایران از زاگرس سرچشمه می گیرد

وی با بیان اینکه ۴۵ درصد آب شیرین ایران را رودخانه ها از این سرچشمه تامین می کنند، اظهار داشت: این رویشگاه با ۶ میلیون هکتار وسعت، ارزش های راهبردی منحصر به فردی رای کشور دارد.

این کارشناس منابع طبیعی به تشریح رابطه میان جنگل ها و تولید آب در کشور پرداخت و گفت: رویشگاههای جنگلی همانند یک کاتالیزور عمل کرده و باعث می شود پس از بارندگی قطرات به آرامی به سطح خاک وارد شود.

وی در ادامه توضیح داد: اگر سطح جنگل ها از بین رود، سرعت برخورد دانه های باران به خاک افزایش یافته و خاک دانه ها را از هم می پاشاند، این مساله باعث فرسایش خاک می شود و از طرفی چون خلل و فرج های خاک گرفته شده و امکان نفوذ آب به خاک از بین رفته و سیل های ویرانگر رخ می دهد. سیل‌های اخیر ناشی از آتش سوزی‌های گذشته درویش بخشی از سیل های سال گذشته را ناشی از تهی شدن سطح ارتفاعات از جنگل دانست و گفت: بسیاری از مناطقی که سال گذشته آتش گرفت، بیشترین خسارت را از سیل دیدند.

وی خاطر نشان کرد: فرسایش خاک یکی از مهمترین خطراتی است که بر اثر کشاورزی بی قاعده، به طور مستقیم بر روی جنگلهای زاگرس اثر می گذارد.

درویش در ادامه افزود: تنها در استان چهار محال و بختیاری و بنا بر آماری که مدیر کل این استان منتشر کرده سالانه هزار هکتار از جنگلهای این استان به ذغال تبدیل می شوند که این آمار واقعاً قابل توجه بوده و این در حالی است که ۹۸ هزار هکتار از جنگلهای زاگرس در اثر تغییر کاربری در طول چند دهه اخیر نابود شده اند.

این کارشناس منابع طبیعی خاطرنشان کرد: هرجایی که جنگل داشته باشد، امکان نفوذ آب در سطح خاک، سرچشمه ها و قنوات را افزایش می دهد به همین دلیل زاگرس از اهمیت بسیاری برخوردار است.

وی در پایان خاطر نشان ساخت: افزون بر این جنگل های زاگرسی به عنوان بانک خزانه ژنی گیاهی و جانوری ایران شناخته می شود و ارزش اکولوژیکی بالایی برخوردار است.

منبع: مهر