به گزارش حلقه وصل، ایران در دورهای مختلف مانند جنگ جهانی دوم از طریق دریا توسط نیروی دریایی ارتش کشورهای استکباری اشغال می‌شد اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و با توجه به تاکید فرماندهی معظم کل قوا بر اهمیت دریاها و لزوم توجه به این عرصه مهم و حیاتی، ایران با اتکا به توان داخل به سمت تقویت توان دریایی خود برآمد، به گونه‌ای که امروز به اعتراف همگان در مؤلفه‌های مختلف توان دریایی مانند تولید و به کار گیری انواع شناورهای سطحی و زیر سطحی، پیشرفت‌های قابل توجهی داشته‌ایم و ایران اسلامی به یک قدرت دریایی مقتدر تبدیل شده است.
برای آشنایی بیشتر با توانمندی‌های کشورمان در عرصه دریا با امیر دریادار امیر رستگاری رئیس سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع به گفتگو نشستیم. امیر رستگاری در خصوص توان دریایی ایران، نکته‌ای را یادآور شد؛ او با بیان اینکه «ما جز پنج کشور صاحب صنعت شناورهای تندرو در دنیا هستیم» در مقایسه توانمندی کشورمان با ایالات متحده در تولید این شناورها گفت: «در دنیا شناور تندرویی که بتواند با سرعت بیش از صد و سی کیلومتر در ساعت در دریا حرکت کند و با خود موشک و سامانه راداری نظامی حمل کند واقعاً نداریم. آمریکایی‌ها حداکثر تا سرعت شصت گره دریایی یعنی حدوداً صد و پنج کیلومتر در ساعت را دارند اما بحمد الله ما امروز از صد و سی کیلومتر عبور کردیم».
امیر رستگاری در بخش دیگری از سخنان خود به برنامه سازمان صنایع دریا برای ساخت شناورهای سنگین اشاره کرد و گفت: «سازمان صنایع دریایی یک پروژه‌ای تحت عنوان ناوشکن سنگین دارد؛ این یکی از پروژه‌های وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان صنایع دریایی است. این شناور نزدیک به شش هزار تن وزن دارد و یک پروژه‌ای است که دست بلند نیروی دریایی خواهد بود و بدنه‌اش تری ماران تقریباً سه تکه است. ان‌شاالله کار اجرایی ساختش سال بعد استارت می‌خورد؛ البته کار طراحی آن به طور کامل تمام شده است.»
متن کامل این گفتگو به شرح زیر است:
قبلاً مطرح شده بود که زیردریایی ارتش قرار است به سوخت هسته‌ای مجهز شود، آیا این موضوع در دستور کار شما قرار دارد؟
زیر دریایی عروس میدان‌های نبرد است و دانش تولید آن در لبه مرز دانش در سطح جهان قرار دارد که خوشبختانه ایران اسلامی به این دانش و توان دست یافته است. توان تجهیز زیردریایی‌ها به سوخت هسته‌ای در کشور وجود دارد و در برجام هم این مجوز به ایران داده شده و می‌شود این کار را هم انجام داد اما فعلاً دستوری در این خصوص به ما داده نشده است.
توان تجهیز زیردریایی‌ها به سوخت هسته‌ای در کشور وجود دارد و در برجام هم این مجوز به ایران داده شد می‌توان گفت قابلیت و توانمندی این کار در کشور وجود دارد اما هنوز دستوری که در این زمینه اقدام شود داده نشده است. با توجه به پتانسیل بسیار خوبی که کشورمان در حوزه اتمی پیدا کرده و به سوخت هسته‌ای و فناوری غنی سازی دست پیدا کردیم در این زمینه نقطه‌ضعف و نقطه ابهامی نداریم.
آیا با سازمان انرژی اتمی قراردادی در این زمینه دارید؟
خیر هنوز دستوری به ما داده نشده ولی این توانمندی در کشور وجود دارد.
چندی پیش فرمانده نیروی دریایی در مورد ساخت ناوشکنی که بالای دو هزار تن و بدنه سه تکه صحبت کردند، این پروژه در چه مرحله‌ای است؟
ساخت ناوشکن شش هزار تنی از امسال آغاز می‌شود
سازمان صنایع دریایی یک پروژه‌ای تحت عنوان ناوشکن سنگین دارد؛ این یکی از پروژه‌های وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان صنایع دریایی است. البته پروژه‌ای که ما داریم کار می‌کنیم نزدیک به شش هزار تن وزن دارد و یک پروژه‌ای است که دست بلند نیروی دریایی خواهد بود و بدنه‌اش تری ماران تقریباً سه تکه است. ان‌شاالله کار اجرایی ساختش سال ۹۹ استارت می‌خورد؛ البته کار طراحی آن به طور کامل تمام شده است.
نیروی دریایی یک درخواستی دارد که از همین کلاس موج که در حدود هزار و پانصد تن هست یک ناوشکن کلاس دوهزار تنی با بدنه سه تکه در دستور کار قرار گیرد، امیدواریم این ناوشکن مد نظر نیروی دریایی ارتش را هم اجرا کنیم، اما پروژه وزارت دفاع، ساخت ناوشکن سنگین است که حدود شش هزار تن وزن دارد و دارای قابلیت‌های بسیار ویژه‌ای است. این ناوشکن دست بلند نیروی دریایی ایران برای حضور طولانی‌تر در اقیانوس‌ها با قابلیت‌های آفندی و پدافندی بسیار ویژه خواهد بود تا بتواند نقش راهبردی نیروی دریایی را به طور کامل ایفا کند.
مدت زمان ماندگاری آن در دریا مشخص است؟
بله، تا فورس حدود هشت می‌تواند عملیات انجام بدهد، تا فورس ده قابلیت ماندگاری دارد و می‌تواند در عرصه طوفانی اقیانوس حضور پیدا کند و ماندگاری بیش از دو ماه دارد به گونه‌ای که بدون پهلوگیری برای گرفتن آذوقه حداقل دو ماه را در پهنه اقیانوس مأموریت هایش را انجام بدهد.
آیا ناوشکن‌هایی که در حال ساخت هستند به سامانه دفاع نقطه‌ای مجهز می‌شوند؟ تجهیز ناوها به سامانه دفاع نقطه‌ای (کمند) در چه مرحله‌ای است؟
تمامی ناوشکن‌های نیروی دریایی ارتش به سامانه دفاع نقطه‌ای مجهز می‌شوند
همه ناوشکن‌ها می‌بایست به سامانه دفاع نقطه‌ای مجهز شوند و این اقدام توسط نیروی دریایی ارتش با همکاری وزارت دفاع آغاز شده است و تا کنون چند شناور در حال تجهیز به این سامانه است. همچنین ناوهای که در حال ساخت هستند نیز به سامانه دفاع نقطه‌ای مجهز می‌شوند.
تمام ناوشکن‌های نیروی دریایی به این سامانه تجهیز خواهند شد و در دستورکار است، چون راهی جز استفاده از سامانه دفاع نقطه‌ای برای مقابله با موشک‌هایی که به سمت ناوشکن‌ها شلیک می‌شود وجود ندارد.
قایق‌های پرنده یا دومنظوره یکی از پروژه‌های است که در دستورکار سازمان صنایع دریایی است؛ در این خصوص به چه پیشرفت‌هایی دست یافته‌اید؟
تیپ‌های جدید قایق‌های پرنده به زودی رونمایی و تولید انبوه خواهد شد
قایق‌های پرنده فعلاً در ستاد رزم نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تعریف‌شده و تعداد زیادی در اختیارشان است که کار می‌کنند.
در سازمان صنایع دریایی نیز روی این قضیه کار می‌شود و داریم بر روی قایق‌های پرنده جدید کار می‌کنیم که قابلیت‌های بسیار خوبی دارد و می‌تواند هم در باند فرودگاه بنشیند و پرواز کند، هم می‌تواند از ساحل‌های شنی به داخل آب بیاید و بلند شود و پرواز کند.
با توجه به سرعت بسیار خوب و قابلیت تسلیحاتی بالایی که دارد قطعاً در سازمان رزم نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تأثیرگذار است. نیروی دریایی ارتش هم متقاضی این قضیه است و جز پروژه‌های جاری سازمان است که ان‌شاءالله به زودی از تیپ‌های جدید قایق‌های پرنده رونمایی خواهد شد و به محض تولید انبوه و تحویل به نیرو طی مراسمی رونمایی خواهیم کرد و به اطلاع ملت عزیزمان خواهد رسید.
با توجه به اینکه یکی از مسئولیت سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع، پشتیبانی و تأمین نیازهای نیروهای دریایی سپاه، ارتش و دریابانی نیروی انتظامی است. در حال حاضر چه پروژه‌های مشترکی را در این حوزه در دست تولید دارید؟
ایران جزو پنج کشور صاحب صنعت شناورهای تندرو در دنیا است
مسئولیت سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع، پشتیبانی و تأمین نیازهای دریایی نیروهای دریایی جمهوری‌اسلامی ایران و دریابانی نیروی انتظامی است، یعنی ما در حال‌حاضر برای هر سه سازمان ارتش، سپاه و نیروی انتظامی در حال طراحی و تولید شناور هستیم.
شما دیدید که ما تعداد هفت فروند شناور گشتی را به مرزبانی نیروی انتظامی تحویل دادیم. در مورد نیروی دریایی سپاه هم به همین صورت است، بخش اعظمی از مسئولیت سازمان صنایع دریایی تأمین شناورهای تندرو و شناورهای مورد نیاز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که امروز به جرأت می‌توان گفت ما جز پنج کشور صاحب صنعت شناورهای تندرو در دنیا هستیم.
شناورهای تندروی مسابقه‌ای ساخته شده که با سرعت صد گره دریایی تولید و آماده می‌شود برای مسابقه‌ای حدوداً بیست دقیقه‌ای که خط سرعت را طی کنند تولید می‌شود. در دنیا شناور تندرویی که بتواند با سرعت بیش از صد و سی کیلومتر در ساعت در دریا حرکت کند و با خود موشک و سامانه راداری نظامی حمل کند واقعاً نداریم.
آمریکایی‌ها حداکثر تا سرعت شصت گره دریایی یعنی حدوداً صد و پنج کیلومتر در ساعت را دارند اما با خواست خداوند متعال ما امروز از صد و سی کیلومتر عبور کردیم. امروز درباره شناور نود نات صحبت می‌کنیم که حدوداً صد و هفتاد کیلومتر در ساعت حرکت می‌کند و تست‌های آن در حال انجام است.
حوزه شناور تندرو بسیار پیچیده است و لایه‌ای مرزی است؛ یعنی باید در سطح آب حرکت کند و نباید از سطح آب بلند شود، زیرا اگر بلند شود پروازی محسوب می‌شود. وقتی شناور سرعت می‌گیرد و به سطح آب می‌آید با کانال هوا مواجه می‌شود و باید به گونه‌ای مرکز ثقل طراحی شود که به هیچ وجه از سطح آب جدا نشود لذا طراحی شناورهای تندرو مقوله بسیار حساسی است و کار در لایه اثر سطح و سطح است؛ اثر سطح شامل هواناو و قایق پرنده و سطح هم شامل شناور تندرو است، لذا طراحی خیلی پیچیده‌ای دارد و به موتور و بدنه‌ای نیاز دارد که به سرعت اسکی برسد. امروز تمامی این موارد توسط متخصصین ما در سازمان صنایع دریایی انجام می‌شود که تماماً از دانش بومی برخوردار است.
ما دو سال گذشته به هفتاد گره دریایی ۱۳۰ کیلومتر رسیدیم و امروز در حال تست شناور نود گره دریایی هستیم و این قابلیت کاملاً بومی شده و تعداد زیادی شناور را برای نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طراحی و تولید کرده‌ایم که از انواع شناورهای موشک‌انداز، شناورهای راکت انداز، شناورهای نفربر و شناورهای مین‌ریز با مأموریت‌های مختلف است.
طی یک مراسم در کنار تعداد شناورهای تندرویی که به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحویل می‌دهیم، شناورهای گشتی را هم رونمایی خواهیم کرد. ان‌شاالله با حضور فرمانده محترم نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و امیر محترم وزیر دفاع از این دستاوردها رونمایی خواهیم کرد.
پروژه شناورهای مین شکار در چه مرحله‌ای است؟
این پروژه جزو پروژه‌های جاری سازمان است. ما بر روی اولین شناور مین‌شکار تمام کامپوزیت کار می‌کنیم که طول آن حدوداً سی متر است و تاکنون در این ابعاد کار نشده بود.
همچنین یک مرکز توسعه فناوری کامپوزیت بسیار خوبی در سازمان صنایع دریایی داریم و کامپوزیتی که با روش ساندویچ پنل تولید می‌کنیم با ضخامت حدوداً سیزده میلی‌متر از نظر استحکام با فولادی با ضخامت ده میلی‌متر برابری می‌کند و انگار ما یک بدنه فولادی با ضخامت ده میلی‌متر تولید کرده‌ایم که استحکام بسیار بالایی دارد ولی برای فرم دادن بسیار راحت‌تر و از نظر وزن سبک‌تر است.
شناور «مین شکار» ساخته شده و اکنون در حال نصب تجهیزات است و به زودی به نیروی دریایی ارتش تحویل داده می‌شود
این توانمندی امروز در سازمان صنایع دریایی بومی شده و این شناور مین‌شکار شناوری است که تمام بدنه‌اش کامپوزیت است. شناورهای مین‌روب و مین‌شکار نباید بدنه فلزی داشته باشند، زیرا زمانی که در میدان مغناطیسی مین قرار می‌گیرند، فلز در میدان مغناطیسی واکنش نشان می‌دهد و به همین دلیل بدنه باید کامپوزیت باشد. این شناور ساخته شده و اکنون در حال نصب تجهیزات است و به زودی به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تحویل داده می‌شود.
ناوشکن دنا که قرار است در بهمن‌ماه به نیروی دریایی ملحق شود، چه قابلیت‌هایی دارد؟
ناوشکن دنا دارای سامانه موشک‌های سطح به سطح، سطح به هوا و به صورت VLS است و سیستم راداری آرایه فازی برایش پیش بینی کردیم که نسبت به رادارهای قدیمی تفاوت پیدا کرده، سامانه‌های رانش که به لحاظ قدرت و نوع عملکرد مکانیزم پروانه‌ها و شفت تغییر عمده‌ای پیدا کرده، سامانه مخابراتی بسیار ویژه برای این شناور دیده‌ایم، سامانه اپتیکی بسیار خوب که می‌توان در یک رزم بدون انتشار مورد استفاده قرار گیرد که جز ویژگی‌های منحصر به فرد ناوشکن دناست و سامانه‌های داخلی که برای افزایش مدت ماندگاری ناوشکن در دریاست به این ناوشکن اضافه شده و ان‌شاالله تحویل نیروی دریایی خواهیم شد.
توانمندی صنایع دریایی در حوزه ناوبری و جنگ الکترونیک چگونه است؟
امروز تمامی تجهیزات ناوبری و کمک ناوبری شامل رادار، دوربین‌ها، سیستم‌های اپتیکی، جی پی اس و سامانه‌های میز و نقشه‌های الکترونیکی که برای ناوبری استفاده می‌شود همگی این تجهیزات بومی شده و ما از هیچ‌گونه تجهیزات خارجی در این حوزه استفاده نمی‌کنیم.
تمامی سامانه‌های ناوبری و کمک ناوبری ساخت داخل است
رادارهایی که امروز توسط صنایع الکترونیک وزارت دفاع تولید می‌شود، مجهز به سامانه‌های رهگیری خودکار است که بیش از ده‌ها فروند شناور را می‌توانند رهگیری کند. راه، سرعت، جهت، فاصله و با نواحی که بر روی رادار تعریف می‌شود که اگر شناوری از رینگ مدنظر شما وارد شد هشدار می‌دهد و تیمی که در پل فرماندهی مستقر هستند متوجه می‌شود که یک شناور در حال نزدیک شدن است تا از تصادم جلوگیری کنند، عمده این تصادم‌ها بیشتر خطای کاربری و نیروی انسانی است.
امروز تمامی سامانه‌های ناوبری و کمک ناوبری که بر روی شناورها استفاده می‌شود همگی ساخت داخل و مجهز به این مواردی است که در ابتدا عرض کردم و سعی می‌کنیم خطای انسانی را به حداقل برسانیم.
در اخبار داشتیم که هواناوها به موشک مجهز شده‌اند آیا این پروژه را وزارت دفاع برعهده دارد؟
در حال ساخت هواناو «پیروزان» هستیم
بله، ما در حال حاضر در حال ساخت هواناو «پیروزان» برای نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران هستیم که این هواناو به تسلیحات موشک سطح به سطح و تسلیحات اژدرهای ضد زیر سطح مجهز خواهد شد.
هواناو به دلیل قابلیت امکان حضور در آب مرداب خاک و دریا یک محصول ویژه است که به عنوان یک نیروی واکنش سریع می‌تواند استفاده شود، ما از هر نقطه ساحل با سرعت بالا می‌توانیم وارد دریا بشویم و به همین دلیل این شناور مجهز به این سامانه‌ها خواهد شد و به زودی اولین فروند آنکه قابلیت حمل موشک سطح به سطح و قابلیت حمل اژدر ضد زیر سطح را دارد تحویل نیروی دریایی خواهد شد.
بخشی از فعالیت‌های سازمان صنایع دریایی صنعتی، تجاری، تفریحی و ماهی‌گیری است؛ در این حوزه طرح تحول صنعت دریایی را استارت زدید؟ کار به کجا رسیده و چه پروژه‌هایی در این حوزه دارید؟
شناورهای استیجاری یکی از معضلات حوزه غیر نظامی است
یکی از معضلات حوزه غیر نظامی استفاده از شناورهای استیجاری است، سال‌هاست که کشورمان از این بابت متضرر است ما سالانه بیش از دویست میلیون دلار هزینه شناورهای استیجاری را می‌دهیم خصوصاً در حوزه خدمات سکوهای فراساحل و اکتشاف نفت.
در نهمین جلسه شورای عالی صنایع دریایی که با حضور آقای جهانگیری برگزار شد این بحث مطرح شد و پیشنهاد شد سازمان بنادر و دریانوردی و وزارت نفت به جای استفاده از شناورهای استیجاری اجازه دهند صنعتگران داخلی ورود پیدا کنند و مصوب شد صد و هفتاد فروند شناور توسط چهار سازنده دریایی کشور یعنی سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع، شرکت ایزوایکو، اروندان و صدرا تولید شود و حدود هفتاد شناور به سازمان صنایع دریایی محول شد که چهل و چهار مورد مربوط به سازمان بنادر و دریانوردی و سی مورد مربوط به وزارت نفت هست و این قراردادها منعقد شد، ما ساخت دو فروند شناور جستجو و نجات، دو فروند شناور پی اس جی را برای سازمان بنادر آغاز کرده‌ایم و در حال کار بر روی مفاد قراردادی مابقی پروژه‌ها هستیم و منتظریم اعتبارات به سازمان داده شود تا شروع به کار کنیم.
در حوزه کشتی‌سازی غیر نظامی کشورمان توانمندی‌های بالایی دارد و به هیچ وجه نباید نیازمان را به خارج از کشور ببریم
چهل و چهار فروند که شامل خدمات بندری دریایی پایلوت‌بر، یدک‌کش، جستجو و نجات، شناور آتش‌خوار را در طرح تحول برای سازمان بنادر در دستور کار خواهیم داشت که در یک بازه سه ساله انجام خواهد شد.
برای سازمان شیلات جمهوری اسلامی ایران هم از یک سال و نیم پیش وارد مذاکره شدیم و بیست و چهار فروند شناور تندرو تحویلشان داده‌ایم و تا پایان سال حدود چهارده فروند دیگر هم به این سازمان تحویل خواهیم داد.
امروز به جرأت می‌توان گفت در حوزه کشتی‌سازی غیر نظامی کشورمان توانمندی‌های بالایی دارد و به هیچ وجه نباید نیازمان را به خارج از کشور ببریم. امروز سطح تخصصی در طراحی و تولید شناورهای بومی شده است چه نفتکش، چه شناورهای باری بزرگ کاملاً قابل ساخت است البته ما در وزارت دفاع خیلی در این حوزه ورود نمی‌کنیم.
امروز دانش کشتی‌سازی در کشور کاملاً بومی است و بهره‌برداران بزرگ مثل کشتیرانی جمهوری اسلامی، شرکت ملی نفتکش، سازمان بنادر می‌توانند تمامی سفارشات را بدهند و الحمدلله سازمان بنادر و دریانوردی در دو سال اخیر تمامی نیازها را در داخل تأمین کرده و در غالب طرح تحول طی یک بازه سه ساله تولید و تحویل خواهند شد.
یکی از تأکیدات رهبر معظم انقلاب استفاده از ظرفیت‌های دریا است؛ وضعیت و توان دریایی کشور برای ورود به گام دوم انقلاب و استفاده بیشتر از دریا چگونه است؟
با توجه به اشاره مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم که ما در چهل سال دوم به دو نکته باید توجه کنیم؛ باید از دستاوردهای چهل سال اول برای موفقیت در چهل سال دوم استفاده شود. کشور ما یک کشور دریایی است و در حساس‌ترین آبراه جهان با ساحل طولانی در جنوب، در مرکز انرژی جهان، مرکز کریدور شرق به غرب و شمال به جنوب قرار دارد ولی متأسفانه حوزه دریا مغفول قرار گرفته است، ما معتقدیم عرصه دریا در دهه دوم انقلاب بسیار جای کار دارد.
سواحل جنوب شرق، سواحل مکران سواحلی بکر و دست نخورده است و ظرفیت بسیار خوبی دارد. الحمدلله سازمان بنادر در بندر چابهار بحث همکاری با کشور هند را در دستور کار قرار داده و نقل و انتقالات به کشورهای آسیای میانه، افغانستان، ترکمنستان در دستورکار است. حوزه دریا یک حوزه ثروت ساز است ما اگر از ظرفیت کشور استفاده کنیم می‌توانیم از مدیترانه بار بگیریم و با راه آهن به چابهار منتقل کنیم حداقل این فاصله پانزده تا بیست روز کاهش پیدا می‌کند. کشور ظرفیت ترانزیتی بسیار خوبی را داراست، ظرفیت ترانزیتی به صورت ریلی دریایی جاده‌ای یکی از مولفه‌هایی است که باید بر روی آن کار کنیم.
توجه به ظرفیت‌های کشور می‌تواند ما را از اقتصاد نفت و تک محصولی جدا کند
کشور مصر سالانه حدود دوازده میلیارد دلار از کانال سوئز درآمد ترانزیتی کسب می‌کند و اگر ما نقش ترانزیتی ایران را به درستی بتوانیم ایجاد کنیم می‌توانیم رقم بسیار خوبی از ترانزیت کالا نصیب کشور کنیم.
بنادر ما باید قابلیت باری را ایجاد کنند الان متأسفانه هاب در بنادر جنوبی کشورهای حاشیه خلیج فارس ایجاد شده در حالی که ایران این ظرفیت را دارد. ما باید پتانسیل را بالا ببریم بنادر نسل چهارم ایجاد کنیم که صنایع تبدیلی در آنجا مستقر شوند و کمترین جابجایی را داشته باشیم. در ایران ظرفیت‌های بزرگی داریم اگر از این ظرفیت‌ها استفاده شود و به فعل در بیاید کاملاً می‌تواند ما را از اقتصاد نفت و تک محصولی جدا کند و مولد ثروت و اشتغال خواهد بود.
پروژه «نگین» در چه مرحله‌ای است؟
ناوشکن نگین، ناوشکن سنگین حدود شش هزار تن است، قابلیت ویژه و منحصر بفردی در جهت ایفای نقش نیروی دریایی راهبردی خواهد داد که بتواند انبوهی از سامانه‌ها، تسلیحات و تجهیزات را با خود حمل کند و شناوری است که می‌تواند تا فورس هشت عملیات انجام دهد و تا فورس ده می‌تواند در طوفان‌های اقیانوسی ماندگار باشد و دست بلند نیروی دریایی در آینده باشد در سال آینده امیدوار هستیم که ساخت بدنه‌اش آغاز شود.
ساخت ناو هواپیمابر در دکترین دفاعی دریایی جمهوری اسلامی ایران قرار ندارد
در حوزه ساخت ناو هواپیمابر هم پروژه‌ای در دست دارید؟ یا از پروژه نگین استفاده می‌شود؟
خیر پروژه نگین ناو هواپیمابر نخواهد بود. دکترین دفاعی ما رفتن به سوی ساخت ناو هواپیمابر نیست ما در خلیج فارس ده‌ها جزیره داریم که هر کدام برای ما یک ناو هواپیمابر است. سیاست‌های استعماری هم نداریم که بخواهیم در کشوری عملیات انجام دهیم چون ناو هواپیمابر یک قدرت تهاجمی محسوب می‌شود ولی قابلیت طراحی و ساخت را داریم و هیچ چیز پیچیده‌ای ندارد و فقط جثه و حجم بزرگی دارد به طول حدود سیصد متر ساخته می‌شود تا بتواند باند پرواز هواپیما باشد اما ساخت ناو هواپیمابر در دکترین دفاعی دریایی جمهوری اسلامی ایران قرار ندارد.
ایران با اتکا به توان داخلی توانسته به قدرت باز دارنگی بسیار خوبی دست پیدا کند، امروز ابهت نظامی جمهوری اسلامی ایران به مراتب از قدرت نظامی نیروهای مسلح بالاتر است و به همین دلیل است که دشمن فکر حمله نظامی را به خود نخواهد داد.
شهادت امام صادق(ع) هیأت کجا برویم؟
شینا؛ دختر ۲ ساله‌ای که در عملیات هوانیروز شرکت کرد!
سبک زندگی غربی باعث افزایش خودکشی می‌شود
رئیس صداوسیما: «سلمان فارسی» یک پروژه جریان‌ساز است
