به گزارش حلقه وصل، در آذرماه سال ۹۸ زمانی که نوع جدیدی از ویروس کرونا در ووهان چین شناسایی شد و قربانیان آن از مرز ۱۰۰۰ نفر گذشت، سازمان جهانی بهداشت برای آن یک نام رسمی انتخاب کرد؛ کووید ۱۹.
کووید ۱۹ که به کلمات «ویروس»، «بیماری»، «کرونا» و «سال ۲۰۱۹» اشاره دارد، به سرعت توانست هزاران نفر را در چین آلوده کند و علیرغم بهبودی بیش از ۷۰ هزار نفر از مبتلایان، باعث مرگ بیش از ۳ هزار نفر شود. با این حال روزی که خبر شیوع این بیماری در دنیا مخابره شد و موجی از نگرانی و اظهارنظرهای گوناگون را در پی داشت، کمتر کسی فکرش را می‌کرد که روزی این بیماری مهمان ناخوانده شهرهای کشورمان شود.
اول اسفند خبر فوت دو بیمار مسن در قم به دلیل ابتلا به کرونا سرنوشت روزهای پایانی سال ۹۸ مردم را به شکل دیگری رقم زد و افزایش شمار مبتلایان این ویروس زندگی مردم را تحت‌الشعاع قرار داد، کار به تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها رسید و بسیاری از شاغلان "دور کار" شدند. از ابتدا سعی بر این بود که به نگرانی مردم دامن زده نشود.
با گذشت زمان تمام تلاش مسئولان مربوطه در دولت و دیگر بخش‌ها در کنترل و پیشگیری از شیوع این بیماری متمرکز شد اما با جهانی شدن شیوع این بیماری و افزایش مرگ‌ومیر ناشی از آن، توصیه‌ها برای رعایت نکات توصیه شده از جمله ماندن در خانه و خودداری از سفرهای غیر ضروریِ درون و برون شهری، جدی‌تر و در روزهای پایانی اسفند به صورت ویژه روی آن تاکید شد چرا که طبق نظرات پزشکان حدود ۸۵ درصد از افراد ممکن است به این ویروس مبتلا شده باشند و علائمی بروز ندهد اما می‌توانند به راحتی این ویروس را به دیگران منتقل کنند و در دیگر افراد بیماری خود را به شکل شدید و کشنده نشان دهد؛ بنابراین عقل سلیم می‌گوید بهتر است هر فرد یک درصد هم که شده علیرغم اینکه هیچ‌گونه علائم ظاهری و بالینی ندارد، خود را ناقل بداند و در خانه بماند تا افراد دیگر به ویژه سالمندان و بیماران قلبی، عروقی، دیابتی و غیره به این ویروس مبتلا نشوند.
در این مدت همواره بر شستوشوی مرتب و ضدعفونی کردن دست‌ها و حتی استفاده از ماسک و دستکش تأکید شد تا با جدی گرفتن این توصیههای بهداشتی هرچه زودتر پرونده جولان این ویروس در کشورمان بسته شود اما با وجود اینکه همه افراد جامعه حتی کودکان به توصیههای بهداشتی مسئولان و پزشکان به خوبی آگاهند و می‌دانند علاوه بر رعایت نکات بهداشتی، بهترین راه در خواندن خانه ماندن است بازهم شاهد سفر بسیاری از شهروندان هستیم؛ برخی این اقدام را خلاف عقل و برخی دیگر حقالناس قلمداد می‌کنند.
ریحانه بانوی جوانی که با دو فرزند چهار و ده ساله خود حدود یک ماه است در خانه مانده تا به توصیههای بیان شده عمل کند و همه مایحتاج و خریدهای ضروری توسط همسرش انجام می‌شود، می‌گوید: هرچه مردم توصیه‌ها را جدی‌تر بگیرند و مدتی را سخت بگذرانند بساط این بیماری زودتر برچیده می‌شود و همه یک نفس راحت می‌کشند.
وی ادامه می‌دهد: اما نمی‌دانم چرا برخی افراد تا این حد نسبت به اجتماع و حتی خانواده خودشان بی‌تفاوت هستند و تدارک سفر می‌بینند. من و دو فرزندم یک ماه هست در خانه مانده‌ایم و این سختی را به جان خریدهایم تا با همکاری با خواسته مسئولان کمک کنیم شر این ویروس زودتر کنده شود ولی با بی‌تدبیری عده‌ای از مردم، این روند طولانی‌تر می‌شود. به عقیده من بی‌ملاحظگی مردم چیزی جز حقالناس نیست.
علی بهرامی جوان دیگری که چند هفته پیش از پایان سال دورکاری را آغاز کرده است نیز می‌گوید: من به خاطر پدر و مادرم مسن خود مدت طولانی است که در خانه مانده‌ام، چراکه نگران آنها هستم و با خود می‌گویم ممکن است علائمی نداشته باشم ولی در ترددهای بیش از حد و مراقبت نشده، ویروس را به خانه ببرم و سلامت آنها و حتی سلامت دیگران را به خطر بیندازم.
وی در ادامه می‌گوید: بنابراین عقل سلیم می‌گوید جز برای موارد ضروری مانند خرید مایحتاج ضروری از خانه بیرون نروم. در واقع این سختی را به جان میخرم تا شیوع این بیماری زودتر کنترل شود اما از بی‌تفاوتی برخی شهروندان که در این شرایط راهی سفر شده‌اند، گِله دارم و بسیار متاسف هستم؛ به اعتقاده بنده دولت باید با آنها سختگیرانه برخورد کند.
طاهر محمدی که هفت نوه دارد می‌گوید: یک ماه است که فرزندان و نوه‌هایم را ندیده‌ام و بسیار دلتنگ آنها هستم ولی همه ما تصمیم گرفتیم در خانه بمانیم و مدتی این سختی را تحمل کنیم تا هم دوره این بیماری سپری شود و هم به حفظ سلامت هم کمک کنیم. این شرایط برای نوه‌ها و فرزندان من نیز سخت است ولی سخت‌تر آن است که در این وضعیت عده‌ای بدون در نظر گرفتن اینکه ممکن است دارای این ویروس باشند راهی سفر می‌شوند و علاوه بر افزایش شیوع بیماری، تمام شدن این وضعیت را طولانی‌تر می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: همه ما دلمان می‌خواست در این ایام در کنار اعضای خانواده و اقواممان باشیم اما دید و بازدیدها را تعطیل کردیم و در خانه ماندیم، چطور عده‌ای دیگر می‌توانند تا این حد خودخواهانه رفتار کنند؟ چرا با این افراد برخورد نمی‌شود؟
این گلایه‌های به حق بسیاری دیگر از شهروندانی است که سعی کرده‌اند در این مدت، توصیه‌ها را جدی بگیرند و به کاهش روند شیوع بیماری کمک کنند اما عده‌ای از شهروندان که بار سفر خود را بسته‌اند باعث می‌شوند افراد دیگر، فکر در خانه ماندن را از سر خود بیرون کنند و به جمع آنها بپیوندند. این در حالی است که هنگام بازگشت نیز موج دیگری از بیماری را به شهر خود بازمی‌گردانند.
علیرضا زالی فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلان‌شهر تهران نیز با بیان اینکه برای کاهش سرایت‌پذیری از طریق به حداقل رساندن ارتباطات بین‌فردی و قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا اطلاع‌رسانی و اقدامات زیادی انجام شده است، افزود: متأسفانه عده‌ای از هموطنان علیرغم همه توصیه‌ها، مبادرت به انجام سفرهای نوروزی کرده‌اند که این موضوع می‌تواند نگرانی‌های جدیدی در زمینه کنترل بیماری کرونا فراهم کند.
وی توضیح داد: گزارشات دریافتی از بعضی استان‌ها، حاکی از بستری شدن تعدادی از مسافرین نوروزی به‌دلیل بروز علائم بالینی کرونا در مراکز درمانی شهرستانها و مراکز استان‌ها دارد که این موضوع باعث افزایش بار اضافی به بخش‌های بهداشتی درمانی نیز شده است.
زالی با ابراز پیچیدگی استان تهران به‌لحاظ ترددها و تراکم جمعیت خواستار تعطیلی ادارات در بین‌التعطیلین تا ۱۵ فروردین ۹۹ شد و اظهار کرد: لازم است در مورد استمرار بیماری، در روزهای آتی نیز تصمیماتی متناسب با شرایط اتخاذ شود.
افزایش موقت عوارض بزرگراهی به‌میزان حداقل ۳ تا ۵ برابر برای خودروهایی که به مقاصد غیربومی مسافرت کرده‌اند پیشنهاد دوم فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا به دکتر نمکی بود.
وی اضافه کرد: لازم است منابع حاصله از عوارض بزرگراهی برای کمک به پیشگیری و کنترل بیماری کرونا شهرستانها اختصاص یابد. اخذ عوارض روزانه از خودروهای غیربومی که به دیگر شهرستانها مسافرت کرده‌اند و تخصیص منابع حاصله از آن به شهرستان‌های مقصد راهبرد مهمی برای کنترل بیماری است.
زالی با اشاره به تأکید وزارت بهداشت مبنی پرهیز از سفر و ماندن در خانه‌ها خاطرنشان کرد: در صورتی که مسافرین به‌علت بروز علایم بالینی کرونا در شهرستان‌های مقصد بستری شوند، باید ملزم به پرداخت حداقل ۵۰ درصد مبلغ فرانشیز باشند.
افزایش مبلغ جریمه حداقل به‌میزان ۲ تا ۳ برابر در صورت تخلف از قوانین راهنمایی و رانندگی برای خودروهای غیربومی که به سایر شهرستانها مسافرت کرده‌اند و تخصیص منابع حاصل از آن به شهرستان مقصد و ارائه بنزین در جایگاه‌های سوخت به خودروهای غیربومی که به دیگر شهرستانها مسافرت کرده‌اند، صرفاً با دریافت هزینه آزاد از دیگر پیشنهادات زالی به وزیر بهداشت بود.
این در حالی است که کیانوش جهانپور رئیس مرکز اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، در صفحه شخصی خود در این زمینه نوشت: وضع جریمه مالی و افزایش عوارض بزرگراهی برای افرادی که محدودیت تردد و مسافرت را رعایت نمی‌کنند، عادلانه نیست، هیچ‌کس نباید بتواند صرفا با تمکن مالی و توانایی پرداخت جرایم و عوارض حتی سنگین، از محدودیت و ممنوعیت، احترام به حقوق دیگران و مسئولیت در قبال سلامت جامعه شانه خالی کند.
اگرچه در این اظهارات با بخشی از پیشنهادات فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا مخالفت شده است و حجت‌الاسلام حسن روحانی نیز در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا که به ریاست وی برگزار و اعلام شد مشاغلی که می شود به صورت گردشی در محیط کار حاضر شوند تا ۱۵ فروردین، یک سوم از کارمندان سرکار و دوسوم در مرخصی باشند اما تکلیف سایر پیشنهادات مطرح شده توسط زالی نامشخص است.
این در حالی است که انتظار شهروندانی که سختیِ در خانه ماندن را به جان خریده‌اند، این است که مسئولان مربوطه تدبیر مناسبی برای بی‌تدبیری افرادی که سر از شهرهای دیگر درآورده‌اند، بیندیشد و اقدامات سختگیرانه‌تری برای در خانه ماندن مردم به کار گیرند ولی شرایط فعلی با توصیههای اکید مسئولان در تضاد است.
این در حالی است که در حال حاضر جدای از توصیه‌ها و درخواست‌های مسئولان برای خودداری مردم از سفر، جدی‌ترین ابزار کنترلی، «تب‌سنجی» توسط نیروهای هلال‌احمر است؛ اقدامی که زالی فرمانده عملیات مدیریت کرونای تهران نیز آن را زیر سوال برده و گفته است: تب‌سنجی روشی قطعی برای شناسایی بیماران نیست؛ تب‌سنجی زمانی ارزشمند است که افراد را مورد معاینه بالینی قرار دهیم و طی پرسش‌ها و مشاهدات سایر علائمشان را نیز بررسی کنیم.
وی ادامه داد: هنگامی که این افراد قصد خروج از شهر را داشتند به وسیله تب‌سنج مورد بررسی قرار گرفتند، اما برخی افراد که بدون علامت هستند یا در دوره نهفتگی بیماری قرار دارند طبعاً در این روش به درستی شناسایی نشدند. ممکن است فردی که در دوره نهفتگی قرار دارد پس از رسیدن به شهر مقصد علائمش آشکار شود، به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم عزیزان ما در هلال احمر و وزارت بهداشت، پروتکل جامع‌تر و سخت‌تری را برای غربالگری مسافران هنگام بازگشت به شهرها انجام دهند که بخش زیادی تحت پوشش قرار گیرند.
از یک سو به اینکه مردم در خانه بمانند تأکید می‌شود و از سوی دیگر هزاران نفر راهی سفر می‌شوند و برخورد قاطع و سختگیرانه‌ای انجام نمی‌شود و آمار شیوع افزایش می‌یابد و این پرسش مطرح می‌شود که یک بام و دو هوای مسئولان و عدم همکاری عده‌ای از مردم، تا چه زمانی به شیوع این بیماری دامن می‌زند و برچیده شدن بساط این ویروس را با کندی مواجه می‌کند؟!