به گزارش حلقه وصل، رئیس‌جمهور دیروز در مراسم افتتاح قطعه یک آزادراه تهران- شمال با بیان اینکه به دشمن التماس نخواهیم کرد، اظهار داشت: افتتاح پروژه آزادراه تهران- شمال خبر خوشحال‌کننده‌ای برای ملت بزرگ ایران است. عملا ما این پروژه را در دوران تحریم ساختیم و افتخار می‌کنیم به اینکه مهندسان، کارگران و مدیران ما و همه بخش‌های مختلف مانند وزارت راه و بنیاد مستضعفان تلاش خود را کردند و تحریم نتوانست بر اراده آنها برای تکمیل این پروژه بسیار مهم تاثیر بگذارد؛ البته ممکن است تحریم ما را با تاخیر مواجه کند اما در پروژه‌های مهم تاثیر نگذاشته است.
وی تصریح کرد: سال سختی بود اما مردم ما در همه جا با شهامت به میدان آمدند، در برابر تحریم خم نشدند و التماس نکردند. ما به دشمن التماس نخواهیم کرد. ملت ما التماس نخواهد کرد و تسلیم هم نخواهد شد. سختی را تحمل می‌کند تا دشمن را پشیمان کند.
* رونوشت به روحانی
این اظهارات روحانی در حالی است که همین یک ماه پیش، مصاحبه ظریف با یک رسانه اروپایی درباره امکان مذاکره با آمریکا حتی پس از ترور حاج‌قاسم سلیمانی، بار دیگر انتقادات از دیپلماسی التماسی دولت را تشدید کرد. پنجم بهمن‌ماه گذشته ظریف در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا مذاکره با آمریکا پس از ترور سردار سلیمانی را غیرمحتمل می‌دانید؟ اظهار داشت: «خیر، من هرگز چنین امکانی را رد نمی‌کنم به شرط آنکه آنها رویکرد خود را تغییر دهند و واقعیات را به رسمیت بشناسند. از نظر ما مهم نیست که چه کسی در کاخ سفید می‌نشیند، چیزی که اهمیت دارد نحوه رفتار آنهاست. دولت ترامپ می‌تواند گذشته‌اش را جبران کند؛ تحریم‌ها را بردارد و به میز مذاکره بازگردد. ما کماکان بر سر میز مذاکره هستیم». پاسخ عجیب وزیر امور خارجه تنها 3 هفته پس از ترور شهید سلیمانی از سوی دولت آمریکا و زمانی که با پاسخ تحقیرآمیز ترامپ مواجه شد، دور تازه‌ای از انتقادات را برانگیخت. رئیس‌جمهور آمریکا در این باره در توئیتر نوشت: «وزیر امور خارجه ایران می‌گوید: ایران خواستار مذاکره با ایالات‌متحده است اما می‌خواهد تحریم‌ها برداشته شود. نه، مرسی!» این اقدام ظریف یعنی نشان دادن چراغ سبز برای مذاکره با دولتی که دست به ترور یکی از فرماندهان ارشد نظامی کشور زده است، فارغ از آنکه خلاف عرف معادلات جهانی شناخته می‌شود، تنها از سوی کشوری احتمال می‌رود که شکست خود را در یک شرایط جنگی مقابل دشمن متخاصم به رسمیت شناخته باشد.
علاوه بر این، نوع مواجهه دولت با رویکرد برجامی کشورهای اروپایی طی 22 ماه گذشته نیز هیچ تناسبی با دیپلماسی عزت‌مدارانه نداشته و بیشتر مصداق دیپلماسی التماسی است. از اردیبهشت‌ماه سال گذشته و پس از خروج آمریکا از برجام، تروئیکای اروپایی متعهد شد تبعات این خروج را جبران کرده و در زمینه‌های نفتی و بانکی در کنار ایران بایستد اما به‌رغم این وعده‌ها، تا 12 ماه بعد یعنی تا اردیبهشت امسال دولت هیچ واکنشی به وقت‌کشی اروپایی‌ها نشان نداد. در این فاصله اروپا ابتدا وعده سازوکار SPV را داد و بعد از آن هم به‌صورت کاغذی از یک شرکت ذی‌حسابی تحت عنوان اینستکس رونمایی کرد؛ سازوکاری که مخصوص کالاهای بشردوستانه چون غذا و دارو بود و با این حال تا امروز هم اجرایی نشده است. واکنش دولت و تیم سیاست خارجی آن به این رویکرد اروپایی‌ها تقریبا هیچ بود تا جایی که شورای عالی امنیت ملی از اردیبهشت امسال گام‌های کاهش تعهدات هسته‌ای را اجرایی کرد. طبق این تصمیم، تعهدات هسته‌ای ایران به فاصله هر 2 ماه یک‌بار کاهش یافت تا در نهایت به غنی‌سازی در تاسیسات هسته‌ای فردو منتهی شد.
نکته جالب اینکه مقامات دولتی به موازات گام‌های کاهش تعهدات به صورت متواتر اعلام می‌کردند گام‌های ایران برگشت‌پذیر بوده و به محض انجام تعهدات اروپا، ایران نیز به خانه اول بازخواهد گشت؛ موضعی که به گفته کارشناسان، پالس ضعف را به اروپایی‌ها مخابره کرده و ضرب اقدامات هسته‌ای ایران را گرفته است.
به این موارد البته می‌توان مصادیق دیگری را هم اضافه کرد؛ از جمله اینکه در نتیجه رویکرد دیپلماسی دولت روحانی، عزت پاسپورت ایرانی که در تابستان ۱۳۹۲ ایران در رتبه ۸۶ جهان بود، امروز از لحاظ رتبه ارزش‌گذاری پاسپورت‌ها، در میان ۹۵ رتبه جهانی در جایگاه ۸۹ قرار گرفته است و در نتیجه موجب شده از این جهت در کنار اریتره، سومالی و... قرار بگیریم. به روایت دیگر، حاصل ۶ سال دیپلماسی التماسی باعث شده ایران در میان 198 کشور جهان در جایگاه 191 از این نظر قرار گیرد.
گفتنی است در نتیجه نوع دیپلماسی دولت روحانی، کشورهای اروپایی و بویژه آلمان، انگلیس و فرانسه که به واسطه عدم انجام تعهدات‌شان در برجام باید در موضع بدهکار باشند، در ماه‌های اخیر طلبکار شده و همصدا با مقامات دولت ترامپ، محدودسازی توان موشکی و نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران را مطالبه می‌کنند. جالب‌تر از همه تهدید اروپا به فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه ایران بود که جدا از نمایش ضعف حقوقی در نگارش متن برجام، نشان داد سیاست خارجی منفعلانه دولت روحانی تا چه اندازه طرف‌های بدهکار غربی را طلبکار و جری کرده است.
منبع: وطن امروز
