تهران: «مدافعان حرم» برای کشورگشایی به سوریه نمی‌روند/ مستند‌های بحران اطلاعات دقیقی از سوریه نمی‌دهند

به گزارش حلقه وصل، محسن یزدی، در ارتباط با جشنواره «مدافعان حرم» گفت:‌ مراکزی وجود دارد که در ساخت مستندهایی از این دست همواره پیش‌قدم می‌شود مؤسسه هنری رسانه‌ای اوج، شبکه افق، حوزه هنری و مرکز مستند حقیقت نیز از این دست هستند. در همین راستا مستندهای زیادی با موضوع و محوریت سوریه ساخته شده است. اما قاعدتاً در بحث مدافعان حرم مبحث اصلی مربوط به اشخاص می‌شود، اما همواره اتفاقاتی که در سوریه می‌افتد و به تصویر کشیده می‌شود و معضلاتی که در کشورهای مشابه آن وجود دارد به عنوان مستند بحران شناخته شده است که مبحث مدافعان حرم نیز در درون آن قرار می‌گیرد.

وی در ادامه افزود: حوزه هنری طی این مدت تلاش کرده است که در مواردی که شاهد تولید اثر هستیم، ورود پیدا نکند به همین دلیل کمتر به بعضی از موضوعات پرداخته‌ایم اما در جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت و یا جشنواره فیلم فجر مستند «A157»، را داشتیم که به بحران سوریه اشاره داشته است. نمی‌دانم تا چه اندازه مربوط به بحث مدافعان حرم می‌شود اما به نظرم بی‌ارتباط هم نیست. بازخوردهای این فیلم مستند بسیار خوب بود. یکی از نتایج این اثر این است که متوجه می‌شویم چه اتفاقاتی برای مردم سوریه به سبب جنگ افتاده است.

او همچنین اظهار داشت:‌ در حال حاضر هم در بخش تلویزیون مشغول به ساخت آثاری هستیم که مرتبط با سوریه است. همچنین بنا داریم مستندی را در ارتباط با مادران شهدای مدافع حرم بسازیم که هنوز به مرحله تولید نرسیده است. اما واقعیتش این است که حوزه هنری خیلی ورود به این مبحث نکرده است چرا که دوستان دیگری بودند که دارند در این زمینه فیلم می‌سازند. منظورم این است که در این حوزه کار می‌‌شود و ما سعی کردیم به موارد دیگر بپردازیم.

محسن یزدی در ادامه در ارتباط با جشنواره مدافعان حرم، گفت:‌ جشنواره قاعدتاً خودش تولید فیلم ندارد، بلکه حاصل مجموعه‌های مختلف را در یک قالب به نمایش در می‌آورد. بحثی که در اینجا وجود دارد این است که فقط نباید شهدای مدافع حرم را لحاظ کرد بلکه خود مدافعین حرم هم که در حال حاضر این کار را انجام می‌دهند مورد نظر هستند. تعداد مستندهایی که در این حوزه ساخته شده است کم نیست، اما یک اشکال عمومی این مجموعه دارد که جزئی است، مثلاً‌ اینکه به این اشخاص نزدیک شویم و از خصوصیات اخلاقیش بدانیم اتفاق خوبی است اما اصلاً کافی نیست ما مشکل جدی درباره اطلاع‌رسانی در مورد سوریه داریم، یعنی اگر همه مستندهای ما را در کنار هم بگذارید 4 تا اطلاعات درست و حسابی در مورد سوریه به ما نمی‌دهد. این که چرا رزمندگان ما در آنجا می‌جنگند هنوز در این فیلم‌ها مشخص نشده است. مثلاً‌ اینکه چرا سوریه تا این اندازه برای ما اهمیت دارد، چرا وقتی که همه دنیا خواستند سوریه سقوط بکند ایران یک تنه ایستاد و مخالفت کرد و این همه هم شهید داد. مخاطبین ما که همه‌اشان دسترسی به اطلاعات تخصصی ندارند آنها در نهایت آنچه تلویزیون نشان می‌دهد می‌بینند و اخبار نگاه می‌کنند که فکر نمی‌کنم در آنجا اطلاعات لازم را پیدا کنند.

وی در ادامه افزود: مستندهای ما مستندهایی است که به مخاطب خود اطلاعات کافی نمی‌دهد. گاهی اوقات فرم یک مستند به شکل دیگری است که آن بحث دیگری است. مثلاً ممکن است فوب اجازه ندهد شما به مسئله پژوهشی نگاه بکنید. در این مستندها می‌بینید که به دنبال رزمنده‌ها وارد جنگ می‌شوند با آنها صحبت می‌کنند و ما هیچی نمی‌بینیم که مثلاً موقعیت‌های اطلاعاتی فیلم برای ما چیست. مثلاً چرا جنگ شده است و سؤال‌های دیگر که پاسخ دادن به آنها مهم است. به نظرم این نقطه ضعف این مستندها است. ابتدا باید مخاطب خود را مطلع کرد و بگوییم که اگر بچه‌های شما به این مناطق می‌روند و می‌جنگند به این دلیل است.

یزدی در ادامه اظهار داشت: بچه‌هایی که در آنجا به جنگ می‌روند برای کشورگشایی و یا شهوت جنگ نیست بلکه دلایل دیگری دارد که با آنها نشان داد. البته یک کار 6 قسمتی را برای تلویزیون در حال ساخت داریم که تهیه‌کنندگی آن بر عهده مرتضی شعبانی است و این مستندها در ارتباط با سوریه است. در این مستندها داریم می‌گوییم که اصل ماجرای سوریه چیست.

او در ادامه گفت:‌شما به خیابان بیایید و از 100 نفر بپرسید که در سوریه چه خبر است کسی چه می‌داند که در سوریه چه خبر است. همه یک چیز کلی می‌دانند.

وی درباره کیفیت مستندهایی که توسط مستندسازان ایرانی ساخته می‌شود به نسبت شبکه‌های بیگانه قوی‌تر است گفت:‌ ما از آنها جلوتریم، این که می‌گویند آنها از ما جلوترند اشتباه است. همان BBC را هم که نگاه می‌کنید به علت دیگری کارهایش دیده می‌شود وگرنه مستند خوبش خیلی کم است. یک قسمتی که باعث شده مخاطب پیدا کند قسمت مخالف‌خوان‌ آنها در آثار مثبتشان است و بخش دیگرش به دلیل مستندهای ژورنالیستی است که در ارتباط با مسائل روز صحبت می‌کند، این خیلی مهم است. توجه کنید که ما هم مستندهای هسته‌ای و موشکی‌مان خوب دیده شد علتش چیست،‌علتش این است که  در ارتباط با مسائل روز است و به نوعی ژورنالیستی است و جذابیت دارد.

رییس مرکز مستندسازی حوزه هنری گفت: آن مستندهایی که هم دیده می‌شود به همین علت است، اما در کشور ما و محافل تخصصی مستند، مستند تلویزیونی به عنوان یک چیز ضعیف و بی‌ارزش مطرح است و این غلط است اگر به مستند تلویزیونی ما بها بدهند ببینید چه اتفاقی می‌افتد. به هر حال می‌خواهم بگویم ایراد مستند ما در این حوزه‌ها این است که باید از زاویه دیگری نگاه کند وگرنه الی ماشاءالله سوژه وجود دارد که در بعضی از همین مستندها می‌بینید. من اگر بودم بیشتر دقت می‌کردم که مثلاً مستندهای بهتری هم ساخته شود. ما الان مستند پژوهشی خوب نداریم، ما ضعف پژوهش داریم. مستند سه‌هفته‌ای راجع به سوریه ساخته‌اند جواب نمی‌دهد. البته این بچه‌هایی که دارند به آنجا می‌روند جانشان را می‌گذارند و ما در جایی هم نیاز به تصویر ضبط شده داریم، اما به نظرم در بحث و پژوهش باید دقت بیشتری کنیم.

وی در پایان خاطر نشان کرد: جشنواره اگر ویژه جشنوارگی داشته باشد، مهم است اگر سیاست‌گذاری درستی شده باشد، می‌تواند مؤثر باشد قاعدتاً جشنواره مدافعان حرم اولین دوره‌اش است و نمی‌توان انتظارات زیادی از آن داشت تا جریان ایجاد کند. اما می‌تواند فیلم‌هایی که در این حوزه ساخته شده است گردآوری کند و مستندسازهای خوب که در این حوزه کار کرده‌اند را کمی بیشتر بشناساند و آنها و دیگران را به کار کردن در این زمینه تشویق کند.