به گزارش حلقه وصل، عدم پرداخت حق و حقوق بیمه کارگران شاغل در برخی مطب ها و دفاتر از مشکلاتی است که بسیاری از کارگران با آن مواجه هستند.همین موضوع باعث می شود که این دسته از کارگران پس از سال ها کار و تلاش، هرگز طعم بیمه و بازنشستگی و آتیه ای مطمئن را نمی چشند.
کارگران زن بیشتر در معرض قرار گرفتن در کارگاه های بدون بیمه هستند که کافرمایان آنها بعضاٌ به بهانه اینکه کارگران زن رضایت داده اند تا بدون بیمه کار کنند از مسئولیت خودسرباز می کنند.
این دسته از کارگران از سازمان بیمه گری همچون تأمین اجتماعی گله مندند و اینکه این سازمان هیچ برای بازرسی از دفاتر و کارگاه ها کمتر از 10 نفرندارد و هیچ اقدامی نمی کند و همین موضوع باعث سوء استفاده برخی کارفرمایان از کارگران شده است.
بر اساس آمار اعلامی از سوی موسسه های مالی سازمان پژوهشی تامین اجتماعی، زنان 80 درصد شاغلان بدون بیمه در سال 96 را به خود اختصاص داده اند که شامل مشاغل خانگی و کارگاه ها می شود.
زنان کارگر نخستین قربانیان بحران‌های اقتصادی محسوب می شوند و هرگاه برنامه اخراج یا تعدیل نیرو پیاده سازی می شود، زنان در صف اول قرار دارند و بسیاری از کارفرمایان معتقدند که زنان در صورت ازدواج و بارداری بهره وری کمتری دارند و با وجود تجربه و مهارت لازم، کنار گذاشته می شوند.
بررسی جمعیت 10 ساله و بیشتر سال 97 نشان می دهد، 40.5درصد جمعیت در سن کار و از نظر اقتصادی فعال بوده اند؛ یعنی در گروه شاغلان و بیکاران قرار گرفته اند. همچنین نتایج مزبور بیانگر این است که نرخ مشارکت اقتصادی در این دوره زمانی بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی کمتر بوده است.
سال گذشته 38.6 درصد زنان 15 تا 29 ساله بیکار بودند و این رقم نسبت به سال پیش از آن1.8 درصد کاهش یافته، در حالی که در سال 96 حدو د21.2 درصد مردان 15 تا 29 ساله بیکار بودند. سهم جمعیت بیکار زنان 10 ساله و بیشتر و نیز فارغ التحصیلان آموزش عالی از کل بیکاران 65.9درصد و در مردان 26.1درصد ثبت شد.
سال گذشته اشتغال زنان در بخش خدمات با رقم 53.4 درصد نسبت به بخش کشاورزی و صنعت بیشترین رقم را داشت و نسبت به سال پیش از آن 96رشد یک درصدی نشان می دهد، اشتغال زنان در بخش های صنعت و کشاورزی در سال 97 به ترتیب 26.9 و 19.7 درصد است.
نرخ بالای بیکاری زنان یک روی سکه و روی دیگر آن مشکلات و معضلاتی است که زنان کارگر با آن روبرو می شوند. به گفته کارشناسان و کارگران زن، دستمزد به مراتب ناچیز آنها نسبت به همتایان مرد با وجود کار یکسان حتی بیشتر، رده های پایین شغلی با وجود داشتن شایستگی، دانش و تخصص های لازم و نبود امنیت شغلی مهمترین معضلات زنان کارگر است. یکی از مطب های پزشکی در شهر که تنها 5 نیرو دارد از جمله واحدهایی است که کارگرانش بدون بیمه با وجود شرایط سخت مجبور به فعالیت هستند.
خانم مومنی یکی از کارگران قراردادشفاهی در این مطب است . او از نبود تعهد برخی کارفرمایان برای پرداخت بیمه کارگران گله مند است بیان می کند که حدود 10سال است که در این مطب مشغول فعالیت است اما خبری از بیمه و مزایای قانون کار نیست.
وی که بسیار از این وضعیت نگران است، اضافه می کند: خانواده های ما نیز انتظاراتی از ما دارند اما به دلیل نداشتن امنیت شغلی و اینکه هیچکس به فکر بیمه و امنیت شغلی ما نیست، همیشه با چالش های اقتصادی مواجه هستیم.
این زن کارگر می گوید: از ترس بیکاری مجبور به کار کردن با شرایط دشوار هستم. کارفرما به بهانه های مختلف از مسئولیت خود سرباز می کند و ماهیانه مبلغی اندک به عنوان حق بیمه به ما می دهد تا دیگر اعتراضی نکنم. انتظارمان از مسئولان تأمین اجتماعی این است که بازرسی کنند چرا کارگاه های کمتر از 10 نفر هیچ گاه بازرسی نمی شود.
* کارفرمایان از کارگران بیگاری می کشند
یکی دیگر از کارگران که خود را رضایی معرفی می کند می گوید: دولت و مجلس به عنوان متولیان اصلی مملکت هیچ فکری به حال کارگران نمی کنند و همین موضوع موجب شده است که کارفرمایان با پرداخت نکردن حق بیمه آنان، بزرگترین مشکل را برایشان ایجاد کنند.
وی ادامه می دهد: هیچکس مشکلی از کارگران حل نمی کند و دولت نسبت به کارگران، بی عاطفه و مجلس نیز بی خیال است اما همیشه کارگران در تمام صحنه ها حضور داشته و دارند.
رضایی می گوید: بسیاری از کارگران به خاطر عدم بازرسی از کارگاه ها از سوی کارفرما به بیگاری گرفته شده اند و در برخی کارگاه ها نیز حق بیمه کارگران پرداخت نمی شود و حتی حقوق آنان با تاخیر چندماهه داده می شود.حدود 15سال است که مشغول کار هستم با کارفرمایان مختلفی همکاری داشته ام اما هیچ کدام بیمه نکرده اند و من همواره با مشکلات متعددی در هزینه درمان،مرخصی زایمان،سنوات روبرو بوده ام.
وی تصریح می کند: از آنجا که بازرسی از کارگاه های کمتر از10 صورت نمی گیرد، بسیاری از کارفرمایان کارگران بالای 30 سال را استخدام نمی کنند چون می دانند اکثر افراد زیر 30 سال، مجرد هستند و بالطبع به دلیل عدم تشکیل خانواده، هیچ تعهدی به خانواده ندارند و از این طریق می توانند از این افراد سواستفاده کنند.
رضایی ادامه می دهد: چرا باید تامین اجتماعی بازدید از کارگاه های کمتر از 10 کارگر را نداشته باشد و کارفرمایان از این طریق هرکاری دوست داشته باشند انجام دهند و یا کارگر را به بیگاری بکشند یا حق بیمه شان را پرداخت نکنند.
مطابق اظهارات قائم مقام سازمان تأمین اجتماعی کارفرما حتی در صورت رضایت کارگر نمی‌تواند او را بیمه نکند.
قائم‌مقام سازمان تامین اجتماعی با بیان اینکه رد و بدل کردن برگه قرارداد سفید، نافی مسئولیت بیمه‌ای کارفرما در قبال کارگران خود نیست حتی اگر کارفرما برگه‌ای گرفته باشد و هر نوع قراردادی با کارگر خود داشته باشد اگر رابطه دستمزدبگیری برقرار باشد باید کارگران خود را بیمه کند تا مشمول جریمه نشود.
محمدحسن‌زدا درباره قراردادهای سفیدامضایی که در ابتدای کار توسط برخی کارفرمایان از کارگران مبنی‌بر نداشتن هیچ حقی گرفته می‌شود گفت: برخی کارگران ناچار می‌شوند وقتی شروع به‌کار می‌کنند برگه سفیدی به کارفرما بدهند مبنی‌بر آنکه هیچ حقی ندارند و همه حق و حقوق خود را گرفته‌اند. این کار به‌لحاظ روابط کار صحیح نیست و اگر کارگری به ادارات کار مراجعه کند قابل پیگیری و حل است.
قائم‌مقام سازمان تامین اجتماعی با بیان اینکه رد و بدل کردن این برگه سفید، نافی مسئولیت بیمه‌ای کارفرما در قبال کارگران خود نیست گفت: حتی اگر کارفرما برگه‌ای گرفته باشد و هر نوع قراردادی با کارگر خود داشته باشد اگر رابطه دستمزدبگیری برقرار باشد باید کارگران خود را بیمه کند تا مشمول جریمه نشود.
او ادامه داد: برخی کارفرمایان تصور می‌کنند که در صورت رضایت کارگر می‌توانند وی را بیمه نکرده و مسئولیتی هم متوجه‌شان نخواهد بود اما اینطور نیست و بر اساس قانون، بیمه امری اجباری بوده و مسئولیت آن بر عهده کارفرماست.