سرویس جهان حلقه وصل- ویدئوهایی که نشان میدهد شبهنظامیانِ تحت حمایت ترکیه در حال کشتن اسرای کُرد به شیوه داعش هستند، خون بسیاری از سیاستمداران غربی را به جوش آورده که «چرا ترامپ شمال سوریه را برای جولاندادن ترکیه خالی کرده؟» و «چرا ارتش آمریکا در این معرکه ورود نمیکند؟» و مانند آن. اما واقعیت این است که بسیاری از این شبهِنظامیان را سازمان سیا و پنتاگون زیر بال و پر خود بزرگ کردند.
یک مقام آمریکایی در واشینگتنپست از این شبهنظامیان به «دیوانههای غیرقابل اعتماد» و دیگری از آنها به «راهزنانی که باید از روی زمین محو شوند» یاد میکند. هیلاری کلینتون هم این تصاویر را موجب «کابوس تهوعآور» میداند و ترامپ را تنها مقصر اوضاع معرفی میکند و اصلا به روی خودش نمیآورد که خودش مهمترین عامل پشتیبانی از این شبهنظامیان در دوران تصدی وزارت خارجه آمریکا بوده است.
سال ۲۰۱۲ بود که بعد از برگزاری همایشهای «دوستان سوریه» هیلاری کلینتون اظهار نظر کرد که «مردان سختکوشی که مسلح هستند، بسیار بیش از کسانی که اطراف ایستاده وفقط حرف میزنند احتمال دارد که بازیگرانِ هر گونه گذار سیاسی در آینده باشند. بنابر این باید ببینیم چگونه میتوانیم آنها را روی زمین حمایت کنیم و بیش از پیش تجهیزشان کنیم».
شبهنظامیانی که اکنون با نامهای مختلف تحت امر ترکیه قرار گرفتهاند، بیشترشان عضو «ارتش آزاد سوریه» بودهاند، کسانی که به نام «شورشیان میانهرو» از حمایت نظامی و مالی پنتاگون و سیا برخوردار بودند تا مثلاً «رژیم اسد» را براندازند. این را اندیشکده ترک SETA در گزارشی منتشر کرده است.
طبق این گزارش، «از ۲۸ گروهی که در ارتش مزدور ترکیه قرار دارند، ۲۱ مورد توسط ایالات متحده حمایت میشدند. سه گروه از آنها در برنامه پنتاگون برای مبارزه با داعش قرار داشتهاند و ۱۸ مورد دیگر توسط سازمان سیا و در چهارچوب اتاق عملیات MOM مورد حمایت قرار گرفتهاند؛ همان اتاق عملیات "دوستان سوریه" که برای حمایت از اپوزیسیون مسلح سوریه تشکیل شده بود. ۱۴ گروه از ۲۸ گروهی که در ارتش مزدور ترکیه قرار دارند، موشکهای هدایتشوندهِ ضدتانک تاو را از آمریکا دریافت کردهاند».
رسانههای آمریکایی نیز بازوی حمایتی دیگری بودند که برای پشتیبانی از شورشیان مسلح علیه بشار اسد به کار گرفته شدند. آنها جدا از تبلیغاتی که علیه اسد به راه انداخته بودند، گزارشهای تصویری مستمری از مناطق تحت سلطه گروههای متحد داعش پخش میکردند و ارتش آزاد سوریه به عنوان قهرمانان فداکار آزادی معرفی میکردند.
دَنی گلد یکی دیگر از گزارشگران غرب بود که مورد استقبال گرم ارتش آزاد سوریه قرار گرفته بود و با آنها از لزوم دخالت آمریکا در معرکه سوریه تا نقد و بررسی سریال «بازی تاج و تخت» گزارش میگرفت. جالب است که با شروع حمله ارتش مزدور ترکیه به شمال سوریه، گلد در یک توییت اذعان کرد از طریق شبکههای اجتماعی مطلع شده که یکی از دوستان سابقش در ارتش آزاد، اکنون تحت امر ترکیه به جنگ مشغول شده است.
در واقع امروز ترکیه موفق به بازسازی شبهنظامیانی شده است که چند سال پیش با هدف مبارزه با دولت سوریه تشکل یافته بودند. حالا عمده سربازان، همان جنگجویان شورشی هستند که در قالب جدید و برای هدف جدید سازمان یافتهاند. اولین بار مارس ۲۰۱۸ میلادی بود که گروههایی از شورشیان مسلح از سوی ترکیه برای حمله به عفرین در شمال سوریه به کار گرفته شدند. از آن زمان حجم این نیروهای تحت امر ترکیه روز به روز اضافه شده و حالا آنکارا میخواهد بدون نیاز به اینکه خونی از بینی سربازان ترک ریخته شود، سوریها را به جان سوریها بیاندازد.
ترکیه آنقدر در تصمیم خود مصمم است که حتی حاضر نیست لفظ «آتشبس» را بپذیرد. چاوشاوغلو وزیر خارجه آن کشور در مورد توافق طرفین بر توقف جنگ در شمال سوریه گفت:«این آتشبس نیست؛ فقط یک توقف کوتاه در عملیات نظامی ما است». همین توقف کوتاه نیز صرفاً با این وعده عملی شده که یک نوار مرزی در مرز سوریه و ترکیه بین رأس العین و تل ابیض از اکراد خالی شود و تسلیحات سنگینِ آنها نیز برجای بماند.
انگیزه این نیروها به غیر از پول و نفوذی که در منطقه شمال سوریه به دست میآورند، توجیهات مذهبی است. ویدئویی که یکی از نیروهای ارتش مزدور ترکیه منتشر کرده بود، کردها را در صورت «عدم بازگشت به خدا» که احتمالاً منظورش گرویدن به وهابیت است، به نسلکشی تهدید کرده بود. رفتارهای مشترک با داعش، مثل سربریدن از بدن، بیاحترامی به زنان، بیرون کشیدن مردم از خودرو و قتل عام آنها بیهوده شکل نگرفته است.
اینها همان متحدان داعش هستند که اکنون با نام جدید، دوباره به قلمرو سوریه چشم دارند.
منابع
https://thegrayzone.com/2019/10/16/us-backed-crazy-militias-turkeys-invasion-syria
https://nationalinterest.org/blog/middle-east-watch/cease-fire-chaos-kurds-turkey-and-trump-administration-are-touting-different
https://twitter.com/DGisSERIOUS/status/1183712027853889541