به گزارش حلقه وصل، دختری خودش را سوزاند اما عدهای، هر طور میتوانند روی موج مرگش، میتازند و چنان گرد و خاک به پا کردهاند که دیدن و تشخیص سره از ناسره دشوار شده است. گرفتن ماهی از این آب تلخ و گلآلود یا دوختن کلاه از این نمد سیاه هم کم نبوده است. در چنین شرایطی تصور کنید که بخش ویژه یک سامانه نمایش فیلم و سریال، پر شود از فیلمهایی با موضوع اسیدپاشی و تجاوز و نقض حقوق زنان و مثلا آثار کارگردانی مانند تهمینه میلانی که فمینیسم شعاری، شاکله بیشتر و تقریبا همه فیلمهایش را شکل داده، در دسترس مخاطبان قرار بگیردیا مثلا فیلم «آخرین بار کی سحر را دیدی؟» به کارگردانی فرزاد موتمن. سخت میتوان باور کرد که این ماجرا اتفاقی است و فیلیمو روی موج مرگ دختر آبی سوار نشده، اما با این حال نگاهی دقیقتر کردهایم به بخش ویژه این سامانه نمایش فیلم و سریال .
در فیلیمو چه خبر است؟
در میان سامانههای نمایش فیلم و سریال، فقط فیلیمو بخشی به نام بخش ویژه دارد که به نظر میرسد کارش پیشنهاد دادن به تماشاگران باشد. در دستهبندی دیگر سامانههایی از این دست مثل نماوا، بخشی با چنین رویکردی وجود ندارد. اتفاقی که رخ داده این است که طی یک هفته اخیر در بخش ویژه این سامانه حجم عظیمی از فیلمهای سینمایی مرتبط با مسائل زنان دیده میشود؛ فیلمهایی درباره اسیدپاشی، تجاوز، بهرهکشی و امثال آن مثل هیس، دخترها فریاد نمیزنند، این زن حقش را میخواهد، لانتوری، آخرین بار کی سحر را دیدی؟، لاک قرمز، آرایش غلیظ، دو زن و بسیاری دیگر از فیلمهای اینچنینی و حتی پویانمایی مانند مولان که از ساختههای کمپانی دیزنی است و درباره دختری که با لباس مردانه وارد ارتش چین میشود!
حرف فیلیمو چیست؟ خیلی خوشبینانه خواهد بود اگر تصور کنیم هیچ قصد و نیتی در پس معرفی و در دسترس قرار گرفتن این فیلمها وجود ندارد، اما برای مطمئن شدن در این باره، خبرنگار ما با احسان عمرانی، مدیرعامل سامانه فیلیمو گفتوگو کرده و از او درباره انتخاب این فیلمها سؤال کرده است. مدیرعامل فیلیمو به جامجم میگوید: فقط فیلمها و سریالهای روز به صورت دستی (منوال) در ویترین سامانه قرار میگیرد. درباره محتوای آرشیوی این الگوریتم سامانه است که بر اساس میزان درخواست، بازدیدها و جستوجوی مخاطبان، فیلم یا سریالی را در بخش ویژه قرار میدهد. به عبارتی بر اساس اظهارات عمرانی، اگر فیلمی در بخش ویژه سامانه فیلیمو در دسترس و روی ویترین قرار گرفته، به این معناست که تعداد زیادی از مخاطبان این فیلم را جستوجو یا تماشا کردهاند. احسان عمرانی توضیح میدهد: شاید شرایط روز جامعه و اتفاقاتی که رخ داده و تغییری که در نوع نگاه جامعه ایجاد شده، باعث توجه بیشتر به فیلمهای مرتبط با حوزه زنان شده و مخاطب این فیلمها را بیشتر میپسندد. مدیرعامل فیلیمو از اشاره به دختر آبی طفره میرود و تلاش میکند در نگاهی کلیتر، شرایط روز جامعه را به سلیقه مردم و انتخاب فیلمهای مرتبط با حقوق زنان، مرتبط بداند.
اطلاعات سامانه چه میگوید؟
متاسفانه تاریخ بارگذاری فیلمها روی سامانه فیلیمو ثبت نشده و نمیتوان فهمید که یک فیلم اولین بار چه زمانی در دسترس مخاطبان قرار گرفته است، اما راهی وجود دارد که میتوان به تاریخ تقریبی آن پی برد. نظراتی که کاربران درباره فیلمها مینویسند، بر اساس تاریخ ثبت میشود و به عنوان مثال اگر فیلم دو زن خیلی وقت قبل روی سامانه فیلیمو بارگذاری شده باشد حتما یکی دو نفری باید این فیلم را قبلا دیده باشند و دربارهاش اظهار نظر کرده باشند، اما اولین نظری که کاربران درباره این فیلم نوشتهاند، در تاریخ 21شهریور همین امسال یعنی چند روز پیش به ثبت رسیده است. این همه ماجرا نیست؛ نظرات درج شده پای تمام فیلمهای بخش ویژه سامانه فیلیمو که به موضوع حقوق زنان اختصاص دارند، مربوط به همین روزهای اخیر است. یعنی کاربران طی همین روزهای اخیر فیلمها را دیدهاند و دربارهاش اظهارنظر کردهاند. شاید احتمال دیگری هم در این باره وجود داشته باشد؛ مثلا اینکه سامانه به صورت خودکار نظرات قدیمی را حذف میکند، اما به صورت اتفاقی چند فیلم آرشیوی را بررسی کردیم و در آنها نظراتی را یافتیم که مربوط به سال گذشته بودند. مثلا قدیمیترین نظری که برای فیلم «لوک خوشدست» در سامانه فیلیمو ثبت شده مربوط به تاریخ 3 بهمن است و قدیمیترین نظر درباره فیلم «گاندی» آذر سال گذشته ثبت شده. این در حالی است که قدیمیترین نظرات ثبت شده پای فیلمهای مرتبط با حقوق زنان در این سامانه، چهاردهم شهریور امسال است و نه حتی یک هفته یا یک ماه قبلتر و نه حتی یک روز قبل از 11شهریور که سحر خدایاری خودسوزی کرد. فقط در میان فیلمهای نامبرده، برخی از نظرات نوشته شده برای آخرین بار کی سحر را دیدی؟ به تاریخ خردادماه است که در این مورد خاص مضمون فیلم ارتباطی با حقوق زنان ندارد و به نظر میرسد صرفا نام سحر که در پوستر فیلم هم به رنگ قرمز نوشته شده، مورد استفاده تبلیغاتی قرار گرفته است.