تعجب سایت حامی برجام از انفعال دولت در گام سوم

به گزارش حلقه وصل، روزنامه «کیهان» در ویژه‌های خود نوشت:

«دیپلماسی ایرانی» که به صادق خرازی تعلق دارد، نوشت: دقایق پایانی روز چهارشنبه حسن روحانی، گام سوم در کاهش تعهدات برجامی را اعلام و رسما ابلاغ کرد؛ گامی کم رمق که ظاهرا نشان از احتیاط دولت برای به پیش بردن مذاکرات دارد.

اگر چه رئیس‌جمهور رسما از قطعی بودن آغاز گام سوم در کاهش تعهدات برجامی سخن گفت، اما به نظر می‌رسید که روحانی تا دقایق آخر قبل از برداشتن این گام چشم انتظار خبری خوش از کاخ سفید بود که رسما در سایه مخالف واشنگتن با اعطای خط اعتباری ۱۵ میلیارد یورویی یا دلاری، آب پاکی بر دست دولت ریخته شد تا رئیس‌جمهور دستور اجرای گام سوم را ابلاغ کند. این در حالی است که به نظر می‌رسد گام سوم دولت در کاهش تعهدات برجامی در مقام قیاس با دو گام پیشین یک عقب‌گرد در مواضع دولت محسوب می‌شود.

زمانی که تهران ۱۸ اردیبهشت ماه سال جاری در گام اول کاهش تعهدات برجامی، توقف فروش آب سنگین و اورانیوم غنی شده و نیز عدم تعهد به تولید و نگهداری اورانیوم غنی شده ۳/۶۷ درصد تا سقف ۳۰۰ کیلوگرم و آب سنگین تا سقف ۱۳۰ تن را در دستور کار قرار می‌دهد و ۶۰ روز پس از آن در گام دوم به سراغ توقف رعایت محدودیت‌های مربوط به سطح غنی‌سازی اورانیوم بیش از ۳/۶۷ درصد و مدرن‌سازی رآکتور آب سنگین اراک به منظور بازگشت به حالت رآکتور پیشین این مرکز می‌رود ، این ظن و تحلیل در ناظران شکل گرفت که ایران در گام سوم یک جهش جدی را در کاهش تعهدات برجامی برخواهد داشت که ظاهرا چنین نبود.

انجام تحقیق و توسعه در حوزه هسته‌ای بدون هیچ‌گونه محدودیت، گامی نبود که، هم افکار عموم داخلی و هم جامعه بین‌الملل، به‌خصوص غرب انتظار آن را داشته باشد. چرا که گسترش در زمینه تحقیق و توسعه انواع سانتریفیوژها و سانتریفیوژهای جدید و هر آنچه برای غنی‌سازی مورد نیاز فعالیت‌های هسته‌ای کشور هر چقدر هم که جدی باشد در واقع نمی‌تواند در حوزه عملیاتی صنعت هسته‌ای نگرانی پررنگی را برای غربی‌ها ایجاد کند.  

البته در این میان قاره سبز و مهم‌تر از آن ایالات متحده آمریکا از این گام رضایت بیشتری خواهند داشت. چون این باور را ایجاد می‌کند که تهران به واسطه ترس از تبعات گام‌هایش در کاهش تعهدات برجامی، احتمال کشیده شدن پرونده به شورای امنیت و فعال شدن مکانیسم ماشه، سعی کرده است ضمن عملی کردن راهبرد خود در تقابل با تحریم‌های آمریکا و بدعهدی اروپا، به‌گونه‌ای عمل کند که در عین حال حساسیت چندان جدی ایجاد نشود.

این مسئله نشان از این دارد که روحانی هنوز هم چشم امید به تلاش‌های اروپا با محوریت کاخ الیزه دارد تا در دو ماه پیش رو و قبل از برداشته شدن گام چهارم بتواند کاری صورت دهد. پیرو این نکته به واقع آنچه که دولت در قالب گام سوم در کاهش تعهدات برجامی اعلام و ابلاغ کرد، بیشتر بازی با راهبرد کاهش تعهدات برجامی بود تا استفاده از این اهرم؛ اتفاقا همین بلاتکلیفی دولت با خود بدترین ضربه ممکن را به مواضع تهران در مذاکره با طرف‌های مقابل خواهد زد.  

شاهد این مدعا سخنان رئیس‌جمهور در هیئت دولت مبنی بر نزدیک شدن به توافقات نهایی با اروپا است؛ به موازات آن مواضع سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه نیز در رابطه با آمادگی تهران برای مذاکره با ۱+۴ بعد از دریافت ۱۵ میلیارد دلار یا یورو نشان از این دارد که دولت سعی داشته در شرایط کنونی که مذاکرات می‌تواند نتایجی در پی داشته باشد، حتی‌المقدور از برداشتن گام‌هایی با حساسیت بالا پرهیز کند که یک پالس مثبت و فرصتی جدی به اروپا داده شود؛ غافل از این که اتفاقا آن چیزی که اکنون پاریس را به تکاپو در قبال تحرکات تهران در کاهش تعهدات برجامی واداشته بود، جدیت کشور در اقداماتش بود.

در این راستا به واقع گام سوم اعلامی دولت در کاهش تعهدات برجامی به‌واسطه محتاطانه بودنش، بیش از آن که تضمینی برای تداوم مذاکرات و در نهایت رسیدن ایران به منافعش در برجام باشد، یقینا اروپا و قبل‌تر از آن آمریکا را به این یقین می‌رساند که دولت ایران در سایه تشدید تحریم‌ها و فشارها، نه تنها از مواضع خود پا بیش نخواهد گذاشته است که حتی می‌تواند به عقب‌نشینی و عدول از اهدافش در توافق هسته‌ای بینجامد.