46 درصد مردم تهران التزام عملی به احکام شرعی دارند

به گزارش حلقه وصل، معاون تربیت و آموزش سپاه تهران بزرگ در نشستی که با عنوان« آشنایی با کارکرد های حلقه تربیتی و نقش آفرینی آن در صالحین» در مرکز مطالعات راهبردی تربیت اسلامی بر گزار شد گفت: هدف اصلی صالحین را تغییر در رفتار افراد است و باید برای آموزش ها یک رفتار تربیتی تعریف کنیم  زیرا رفتار در عرصه فعالیت و عمل ایجاد می شود.

وی افزود: ما یک سفارش به علم و یک سفارش به عمل در دین اسلام داریم و علم و عمل را تو امان با هم می خواهیم (عالم بی عمل مثل زنبور بی عسل است) و عمده کار هایی که ما در حلقه های صالحین انجام می دهیم آموزش است. در واقع از طریق آموزش، معرفت افراد بالا می رود، بصیرت را افزایش می دهیم، علوم اخلاق و تربیت را انتقال می دهیم و تمام این سیر در عرصه آموزش تحقق پیدا می کند و زمانی این آموزش تبدیل به عمل و رفتار و سپس تبدیل به ملکه می شود که  افراد به فعالیت بپردازند و آموزش باعث می شود معرفت در افراد افزایش یابد.

وی آماری از شهر تهران ارائه داد و اضافه کرد: طی آماری که در شهر تهران گرفته شده است از یک جمعیت 5000 نفره  88 درصد از مردم به مسائل دینی معتقد هستند و حدود 12 درصد هیچ اعتقادی ندارند ولی از این مقدار 88 در صد حدود 46 درصد التزام به احکام شرعی دارند و به  آن عمل می کنند. پایین ترین موضوعی که التزام به آن وجود دارد نماز صبح است و از این مقدار تنها 36 درصد نماز صبح را می خوانند و حلقه های صالحین می خواهد این التزام به عمل را حل کند.

حجت الاسلام اخوان علت پایین بودن التزام به عمل را  تنبلی و عدم اراده در افراد دانست و اظهار کرد: مردم ما می دانند که اگر خمس و زکات را ندهند مال شان شبهه ناک می شود اما التزام به آن ندارند که علت آن یا تنبلی است یا تصور برای آنها وجود ندارد تا  تصدیق در علم ایجاد شود و این شوقی ایجاد کند باعث اراده در در افراد شود. همه ما می دانیم که نماز شب یک عمل مستحب موکد است و علامه طباطبایی در این باره گفته اند:« خیر دنیا و آخرت می خواهیم  در نماز شب است» اما چرا نمی خوانیم؛ به خاطر این که التزام به عمل نداریم. کار حلقه های صالحین باید این باشد که بصیرت، تربیت، اخلاق را در افراد بالا ببرد و در عرصه فعالیت تبدیل به عمل بشود.

 این کار شناس مذهبی به تبیین فعالیت پرداخت و در رابطه با این موضوع که عمل در بستر فعالیت و نظارت بر آن انجام می شود گفت:  منظور از فعالیت مسئولیت دادن به افراد نیست و گاهی ورزش نیز خود یک فعالیت است به طور مثال اگر فردی کتاب شهید مطهری را   بخواند و سپس آن  راخلاصه کند این عرصه فعالیت این شخص می شود و کار آموزش وفعالیت نیاز به نظارت دارد که سرگروه مطابق با آموزش و مطابق با فعالیت هایی که برای او تعریف می شود به نظارت می پردازد و فرد را رشد می دهد و همه فعالیت هایی که در صالحین اتفاق می افتد این است که آموزش می دهیم و برای آنها فعالیت تعیین می کنیم و در این دو موضوع نظارت می کنیم و سر گروه، آموزشی که می دهد باید در فعالیت پیاده کند.

وی افزود: به طور مثال اگر سرگروه به موضوع ایثار می پردازد و در مورد چند و چون آن صحبت می کند  این ایثار باید بداند که در کجا نمو پیدا می کند که مقام معظم رهبری فرمودند « جنگ تحمیلی یک عرصه ای را برای بسیجی های ما ایجاد کرد که در آن جا می توانستیم اخلاص افراد را بالا ببریم، ایثار را تضمین کنیم، کبر را از آنها جدا کنیم» اما در جهاد اکبر باید عرصه برای آنها ایجاد کنیم تا ایثار در درون آنها ملکه شود تا ایثار تحقق پیدا کند.

وی به نحوه نظارت و به تأثیر کار تربیت با آن پرداخت و عنوان کرد: در نظارت یک سری امور باید به طورمستقیم انجام شود و یک سری نیز به طور غیر مستقیم برخی موارد را به افراد دبیرستانی، دانشجوها و یا طلبه ها نمی توانیم به طور مستقیم بگوییم مثلاً اگر دیدیم فردی ایثار انجام نداد و در فعالیت متوجه شدیم که ملکه از خود گذشتگی در وجود این فرد نیست آیا می توانیم به طور مستقیم به او بگویم که ایثار نیستی؟  کار تربیت بسیار سخت است این جا است که سرگروه از این جا به بعد را باید به خدا بسپارد زیرا هدایت کار پیامیر خدا هم نیست چه برسد به ما، تربیت نفوس و هدایت بشری کار خداست ما ها باید به عنوان سر گروه این کارها را انجام می دهیم تا یک زمینه سازی برای تربیت فرد ایجاد کنیم .

وی ادامه داد: یکی از زمینه هایی که در تربیت فرد تأثیر دارد و سر گروه باید با نظارت این کار را انجام دهد دوست خوب است و سرگروه باید ببیند که دوست خوب برای افراد پیدا کرده است یا خیر. زمانی تغیر در رفتار افراد صورت می گیرد که آموزش در فعالیت تبدیل به عمل شده و برای فرد نهادینه بشود. کسی که کتاب شهید مطهری را می خواند باید این کار برای او به  فعالیت تبدیل بشود که فرد برود در داخل حلقه آن را ارائه کند. پس درامر تربیت باید سه عرصه آموزش، فعالیت و نظارت وجود داشته باشد حال فرد می خواهد سر مربی، مربی، سر گروه  باشد یا متربی، و در همه این ها این سه عنصر باید وجود داشته باشد یعنی سرگروه باید برای رشد خود آموزش ببیند و عرصه آموزش را برای رشد خود و گروه تعریف کند و نظارت مربی را نیز بالای سر خود داشت باشد.

 معاون تربیت و آموزش سپاه بزرگ تهران در خصوص این که آموزش تا زمانی که به فعالیت  تبدیل نشود عرصه عمل در آن وجود نخواهد داشت بیان کرد: تعداد زیادی از بسیج های تهران تعریف شان از صالحین تنها کلا س است و نمی دانند مسائل تربیتی حلقه ها را چگونه  اجرا کنند و این باعث شده در که رشد 50 درصدی استفاده از ماهواره به 70 در صد رسیده است یعنی درصد زیادی از بسیجیان در خانه هایشان ماهواره است. این بسیجی که می داند نگاه کردن به شبکه های خارجی از نظر مقام معظم رهبری حرام است چرا التزام به عمل ندارد؟ چرا نمی توانند با خانواده برخورد کنند ؟ زیرا ما فقط داریم آموزش می دهیم و به داده ها اضافه می کنیم ولی تبدیل شدن این داده ها به عمل در فعالیت برای سرگروه ها تعریف نشده است و باید تعریف بشود.

حجت الاسلام اخوان یکی از مشکلات نظارت نا درست را ایجاد رفتار سوری دانست و عنوان کرد: هدف اصلی صالحین رفتار سازی است البته گاهی اوقات ما در صالحین با نظارت رفتار های سوری درست می کنیم  و فردی در جلوی  سر مربی رفتاری خلاف واقع از خود بروز می دهد و مجبور است تیپ خود را در مقابل دید سرمربی مذهبی نشان دهد اما فردا که می خواهد به مدرسه برود تیب خود را عوض می کند ونوعی رفتار دو وجهی در فرد ایجاد می شود.برای این که چطور رفتار های سوری تبدیل به ملکه رفتاری بشود باید بررسی کنیم.

وی عنوان داشت: وقتی به سرگروه آموزش می دهیم و حال می گوییم که در پایگاه خود نقش آفرینی کن مطمئناً در این مدت آموزش صورت گرفته است و تربیت سرگروه صورت نگرفته است ما باید در صالحین کار کادر سازی و تربیت انجام بدهیم و کادر صالحین تربیت نمی شوند مگر این که سر مربی خود عضو حلقه ها باشند.وقتی یک پایگاه بسیج می خواهد کار کادر سازی انجام بدهد منظور تنها درست کردن  یک حلقه نیست بلکه کار او بزرگ تر است یعنی  کادر سرگروه و مربی را می خواهیم از حلقه ها در بیاوریم  و باید عرصه فعالیت بیشتری برای آن تعریف کنیم.

 وی به نقش خانواده، مدرسه و مسجد در تربیت افراد پرداخت و خاطر نشان کرد: مسجد وپایگاه یک گوشه از تربیت است وقتی می خواهیم یک فرد را تربیت کنیم باید همه جوانب آن را ببینیم، امروزه خانواده ها به عنوان یکی از ارکان اساسی در تربیت نقش آفرین هستند و انسان ازهمان ابتدای  بدو تولد تا زمانی می خواهد ازدواج کند خانواده نقش اساسی ایفا می کند، آنها به مدرسه نیز اعتماد ویژه ای دارند یعنی خانواده ای نیست در ایران که اگر فرزندش به سن 6 سالگی رسید نخواهد او را به مدرسه ببرد و همه ما دغدغه این را داریم یعنی خانواده مدرسه را به عنوان یک رکن تربیتی پذیرفته است.

حجت الاسلام والمسلمین خاطرنشان کرد: یک فرهنگ اشتباه که در جامعه به وجود آمده این است که خانواده ها تربیت را در جامعه واسپاری می کنند یعنی تربیت به مدارس سپرده می شود و مدارس و آموزش و پرورش فقط جنبه آموزشی دارد نه پرورشی زیرا خانواده ها نقش خود را کم رنگ می کنند و فرزند خود را در مدرسه یا مهد کودک می گذارد و بعد ظهر فرزند را تحویل می گیرد که بیاورد در خانه یا خوابگاه فقط  او را بخواباند و برای بچه ای که از ساعت6 صبح از خانه بیرون بوده تا ساعت 8 به خانه باز می گردد دیگر برنامه ای وجود ندارد .

وی گفت: این باعث می شود که نهاد ها نقش تربیت را به هم دیگر واسپاری کنند و یکدیگر را در تربیت مقصر بدانند. ما به عنوان یک پازل سوم مسجد و پایگاه را می خواهیم برای آن نقش ایجاد کنیم اگر 50 سال پیش می گفتیم مدرسه همه به  مدرسه اعتماد نداشتند و یک درصد زیادی از مادر بزرگ ها و پدر بزرگ های ما بی سوادند و نهضت سواد آموزی آمد یک مقدارشان را با سواد  کرد یعنی خانواده ها مدرسه را به عنوان یک ضلع تربیت قبول نداشتند. امروز هم ما می توانیم کاری کنیم که مسجد هم در اضلاع تربیت نقش آفرینی کند و خانواده همان طور که به فکر مدرسه رفتن فرزند خود است باید به فکر مسجد رفتن فرزند خود نیز باشد که این نیاز به فرهنگ سازی دارد این ایجاد نمی شود مگر با رفتار سازی.

این کارشناس صالحین در ارتباط تربیتی بین خانواده و مسجد و اعتماد به آن افزود: خانواده باید این را حس کند که وقتی که فرزند خود را به مسجد تحویل می دهد یک چیزی یاد گرفته باشد و رفتار او تغییر کرده باشد و تغییر رفتار باعث شود این اعتماد جلب شود که یک پایه تربیت مسجد است و ما در تهران این کار را انجام می دهیم  و می خواهیم مسجد، مدرسه و خانواده را به یکدیگر وصل کنیم از برخی نهاد ها مانند دانشگاه و مسجد نیز باید کمک بگیریم زیرا این نهاد ها نیرو انسانی آماده در درون خود دارند و ادعای کار تربیتی را می کنند و باید  ظرفیت  این دو استفاده کنیم و شبکه مسجد، مدرسه و خانواده را را ه اندازی کنیم.

وی در خصوص نقش تربیتی در نظام آموزشی و حوزه علمیه گفت: اگر ما می توانستیم در سن دبستان، راهنمایی و دبیرستان   کار تربیت را به نحو احسن انجام دهیم آن وقت دانشگاه و حوزه علمیه ما با مشکل روبه رو نمی شدیم تا فرد وقتی به دانشگاه   می رود به یک سکولار و در حوزه علمیه یک عالم به یک فرد منزوی تبدیل شود. اینجا نقش مساجد و پایگاه های بسیج در کنار خانواده و مدرسه برای تربیت افراد باید تعریف بشود که نیاز به فرهنگ سازی دارد شاید الان باور آن سخت باشد مثل زمانی که پدر بزرگ های ما فکر نمی کردند که همه باید به مدرسه بروند ویک روزی می رسد که ارتباط مسجد و مدرسه یک ارتباط حقیقی، واقعی و باور کردنی می شود یعنی انتظاری که خانواده ها از مدرسه دارند را به یک روزی برسیم که  این انتظار را از مسجد نیز داشته باشند.

معاون تربیت و آموزش سپاه بزرگ تهران به  ارتباط سرگروه با خانواده پرداخت و عنوان کرد: در حلقه های تربیتی یکی از وظایف سرگروه روشن کردن خانواده ها است و نقش آفرینی خانواده ها در تربیت فرد است و باید خانواده ها را در این مقوله متوجه سازیم. سرگروه وظیفه اش این است که در تربیت فرزند حساسیت خانواده ها را بالا ببرد. اگر مساجد، خانواده و مدرسه دست به دست هم بدهند تربیت به خوبی ایجاد می شود و رفتار ها ساخته می شود ما در تهران هنوز در مراحل اولیه هستیم و خیلی باید کار شود. ما باید حوزه های علمیه، دانشگاه ها، تمام مراکز فرهنگی که می توانند زمینه  فرهنگی را ایجاد کنند را پای کار بیاوریم تا عملیات فرهنگی تربیتی نسل جوان و نوجوان ما ایجاد بشود و این انجام نمی شود مگر این که به خدا توکل کنیم و همت کنیم .

 وی به رفتار عملی پیامبر پرداخت و گفت:  ما در عرصه صالحین باید خود مان را با این مقوله درگیر کنیم تا هم خود را تربیت کنیم و هم دیگران را، به اندازه کافی کتاب ها و راه کار های تربیتی زیاد است اما التزام به آن وجود ندارد. بسیاری از افراد مشکل اعتقادی ندارد اما التزام به عمل در آنها پایین است. پیامبر تنها کار آموزشی انجام نمی داد و کار تربیتی وی بر مبنی نظارت بر فعالیت و آموزش هم زمان بود یعنی پیامبر می نشست و یک سری جوان دور ایشان حلقه می زدند و یک سری موضوعات را به آنان تعلیم می دادند و یک سری مسائل دیگر را هم در جنگ و در فعالیت به آنها آموزش می دادند پیامبر ایثار و از خود گذشتگی را زمانی  به افراد یاد داد که از انصار و مهاجرین می خواهد که وسایل خود را بین یکدیگر تقسیم کنند.

وی بیان داشت: ما آموزش می دهیم، فعالیت می کنیم و نظارت انجام می دهیم تا رفتار های اسلامی به وجود بیاید. مقام معظم رهبری به یک گروهی فرمودند که بروید برای افراد فعالیت تعریف کنید و خسته شان کنید و سپس با دادن یک خرما، شیرینی آن فعالیت  را خواهند چشید. ابتدا باید آموزش داد برای آن فعالیت تعریف شود تا بر عمل و رفتار افراد نظارت شود تا منجر به رشد انسان ها شود.