برق دزدی بیت‌کوین‌، بلای جان خانه و کارخانه‌های ایران

در لابه‌لای سیم‌های برق تهران، صدای زمزمه‌ ماینرها بلند است؛ دستگاه‌های بی‌وقفه‌ای که نه فقط گرما، که نوای نگرانی را نیز به خانه‌ها و کارخانه‌های ایران آورده‌اند.

به گزارش حلقه وصل: بیش از ۵ سال از زمانی می‌گذرد که برای اولین بار گزارش‌هایی از کشف ماینرهای مخفی در گلخانه‌های کاشان و زیرزمین‌های شمال تهران به دست آمد.

تنها طی این دوره، ۲۴۷ هزار دستگاه غیرمجاز ضبط شده‌اند؛ هر یک شمعی کوچک‌اند که به قیمت خاموشی یک شهر بزرگ روشن می‌شود.

کارشناس برق علی حسنی می‌گوید: «وقتی ۲۴۰۰ مگاوات را به‌صورت لحظه‌ای از شبکه خارج می‌کنید، ناچاراً باید گوشه‌ای از نیاز مردم را با خاموشی جبران کنید».

حالا خبر رسیده که ماینرها رتبه دوم بیشترین قاچاق بین همه کالاها را به خود اختصاص داده‌اند.

جست‌وجوی سایه‌ها
سازمان‌های دولتی و در راس آن‌ها نیروهای عملیاتی صنعت برق، تیم‌های گشت و کنترل خود را به عرصه‌های تازه‌ای برده‌اند؛ از شهرک‌های صنعتی در اطراف اصفهان تا مجتمع‌های لوکس مسکونی در سعادت‌آباد.

در یکی از گزارش‌های میدانی، مأموران حین گشت‌زنی در یک کارگاه گلخانه‌ای، بیش از ۴۰۰ دستگاه ماینر یافتند که شبانه‌روز در حال تبخیر برق بود.

صاحب گلخانه همان لحظه تکذیب می‌کرد؛ اما سیم‌های جدید، ترانس‌های تقلبی و صدای وزوز تجهیزات، همه گواه ماجرا بودند.

اقتصاد برق در تابلوی بورس
افزایش مصرف برق ناشی از ماینینگ غیرمجاز، نه‌تنها شبکه را به سمت بی‌تعادلی می‌برد، که بار مالی سنگینی بر دوش دولت می‌گذارد.

هر مگاوات برق تولیدشده، هزینه‌ای بیش از ۲۰۰ میلیون تومان در سال به همراه دارد؛ رقمی که در صورت قانونی بودن تولید رمزارز، می‌توانست به خزانه برگردد.

از گلخانه تا تراس آپارتمان
شاید تعجب‌آور باشد که استخراج بیت‌کوین تنها در انبارهای بزرگ یا مراکز نیمه‌رسمی جریان ندارد؛ در آپارتمان‌های لوکس شمال شهر نیز تراس‌ها و کمدهای کف‌پوش‌شده به ماینر اختصاص یافته‌اند.

یکی از ساکنان برج‌های نیاوران در مصاحبه‌ای گفته: «گاهی صدای ماینرها چنان زیاد است که فکر می‌کنی توربین بادی در تراس افتاده».

در مقابل، مأموران می‌گویند هر روز تماس‌های مردمی درباره‌ی وقفه‌های مکرر برق افزایش یافته و بسیاری از شهروندان، مصرف بی‌رویه را مقصر می‌دانند.

توانیر امیدوار است با شناسایی ۲۴۰۰ مگاوات مصرف غیرمجاز، بخشی از فشار را از شبکه بردارد. اما آیا تعطیلی یک‌شبه دستگاه‌ها کافی است؟

کارشناسان معتقدند علاوه بر برخوردهای قضایی، باید الگوی تعرفه‌گذاری برق برای صنعت ماینینگ شفاف و تشویقی شود.

در بسیاری از کشورهای پیشرفته، مزارع استخراج رمزارز در مناطق کم‌تقاضا و با تعرفه‌های ویژه مستقرند؛ راه‌حلی که هم منافع دولتی را تأمین می‌کند و هم جلوی رشد زیرزمینی این صنعت را می‌گیرد.