به گزارش حلقه وصل: مسابقات و برنامه های ورزشی در میان گونههای مختلف برنامهسازی تلویزیونی در سراسر دنیا، مخاطبان زیادی دارند و از سرگرم کنندهترین برنامههای رسانههای عمومی به شمار میروند. صحبت از برنامههای رقابتی که میشود، ذهن مخاطب به سمت برنامههای استعدادیابی میرود اما برنامههای مسابقهمحور به واسطه هیجان و نشاطی که ایجاد میکنند، میتوانند جذابیتی برای مخاطبان تلویزیون خلق کند. مردان آهنین و قویترین مردان ایران از جمله شناخته شدن ترین برنامههای مسابقهمحور تلویزیون در سالهای گذشته بودند.
مسابقهها میتوانند روحیه جنگندگی و تلاش در فضایی مثبت و رقابت سالم را در جامعه منتشر کنند. زندگی در جامعهای که جوانانش به فکر بهتر شدن و در تلاش برای رسیدن به موفقیت هستند، آرزوی هر ملتی است. جوانی که میتواند ساعتی از روز را صرف کاری بی نتیجه کند، با دیدن یک مسابقه جذاب و مهیج تصمیم میگیرد که یکی از شرکت کنندگان باشد. اتفاقی که پس از برنامه «عصر جدید» رخ داد و عده زیادی از والدین، فرزندان خود را به سمت یادگیری مهارتهای نفرات برتر این مسابقه (نقاشی، ژیمناستیک، هنرهای رزمی، خوانندگی و آواز و از همه مهمتر ورزش زورخانه ای) سوق دادند. یک مسابقه پربیننده میتواند موجی از امید و حرکت و پویایی را در جامعه راه بیندازد.
*مسابقه؛ بخش جدانشدنی از شبکه جوان و ورزش
بینندگان شبکه سوم سیما از ابتدا تاکنون عادت کردهاند که همواره شاهد یک مسابقه بزرگ از شبکه ورزش و جوان باشند. چندین سال، سری مسابقات «قویترین مردان ایران» به روی آنتن میرفت که به دلیل خاص بودن رشته ورزشی شرکت کنندگان، آنها تافته جدابافته ای نسبت به مردم قلمداد شده و این نگاه، آسیبهای زیادی در سطح جامعه داشت.
علاوه بر این، رفتار نادرست و بزهکارانه بعضی از شرکت کنندگان، که قبلا از قهرمانان این مسابقه بودند نیز، نگرانیهای زیادی ایجاد کرد و بالاخره ادامه ساخت این برنامه متوقف شد.
پس از چندین سال وقفه، مسابقه ستاره ساز (با تمرکز بر استعدادیابی بین نوجوانان در حوزه فوتبال) و برنامه عصر جدید ساخته شد که با اقبال فراوانی هم روبه رو شد.حالا نوبت به پخش مسابقه قهرمان رسیده که از یکسال پیش مراحل پیش تولید آن آغاز شده بود.
«قهرمان» مسابقهای تلویزیونی به تهیه کنندگی محمدحسین سعادتی و کارگردانی محمد پیوندی است. این برنامه با محوریت مهارتی به دستور گروه اجتماعی شبکه سوم سیما تهیه و تولید شده است و رقابت بین نیرو، سرعت عمل و استقامت شرکتکنندگان از نکات اصلی و مهم آن محسوب میشود و در واقع رقابتکنندگان با چنین شاخصههایی باید برای حضور در مسابقه آماده شوند و با یکدیگر به رقابت بپردازند. مهمترین چالش این مسابقه در ابتدای پخش قیاس آن با «عصر جدید» بود.
محمد پیوندی، کارگردان برنامه «قهرمان» در خصوص محتوای این برنامه گفته است: محتوا و ایده کار بر مبنای تلاش افرادی است که توانمندی ورزشی دارند. در اصل یک جریان نو از نظر ورزشی در کشور ماست و برای خیلیها چالش جذابی است. این مسابقه برای بسیاری از قهرمانان کشور و آنهایی که در رشتههای مختلف عضو تیم ملی هستند، چالشی است که در این رده ورزش حضور پیدا کنند. چنین برنامهای در دنیا هم شناختهشده و با این فرمت در کشورهای مختلف اجرا شدهاست. خیلیها دوست داشتند برایشان این چالش فراهم شود. کاری که ما کردیم این است که وقتی شرکتکنندگان وارد چالش میشوند، خانوادههایشان کنارشان باشند. همین باعث شده یک فضای جذاب ورزشی در کنار یک فضای پرنشاط و هیجان انگیز قرار گیرد.
در ذهن مخاطبان ناخودآگاه «قهرمان» جایگزین «عصر جدید» شد و انتظار از آن بالا رفت، در حالیکه «قهرمان» برنامه استعدادیابی نیست بلکه مهارت محور است. محمد پیوندی- تهیهکننده قهرمان که سابقه طولانی و درخشان در عرصه برنامهسازی دارد و برای مخاطب نامش با برنامه «ماه عسل» و «شوتبال» گره خورده است، درخصوص تفاوت این برنامه با برنامههای استعدادیابی عنوان میکند: ««قهرمان» یک مسابقه ورزشی است و تفاوت آن با برنامههای استعدادیابی همین ورزشی بودن است که مخاطبان از نام برنامه هم میتوانند آن را دریابند. این برنامه مهارتمحور است و به گمان من نمیتوان آن را استعدادیابی دانست. ورزشکاران شرکتکننده در این مسابقه باید پیش از شروع برنامه مهارت داشته باشند تا بتوانند یکسری موانع را رد کنند و به مراحل بعدی رقابت برسند.»
*نکات مثبت برنامه
در «قهرمان» شرکت کنندگان، آن ورزشکاران بدنساز با هیکلهای خاص نیستند؛ بلکه مردم عادی، آتشنشانان، سنگنوردان، و ورزشکاران در رشتههای مختلف ورزشی در این مسابقه شرکت میکنند. حضور ورزشکاران در کنار خانوادههایشان، فضایی انسانی و مهربانانه به کار بخشیده است؛ نکتهای که قویترین مردان ایران از آن بی بهره بود.
محمدحسین سعادتی، تهیهکننده برنامه قهرمان درباره وجود رگههایی از طنز در برنامه معتقد است: ما این مسابقه را ایرانیزه کردیم و طراحی مسابقات را بر این اساس تغییر دادیم. چون نوروز است نخواستم فضای برنامه صرف مسابقه باشد؛ قرار نیست شرکتکنندگان فقط مسابقه دهند و بروند چون مجریانمان ایمان قیاسی و یوسف تیموری هستند رگههایی از طنز هم در مسابقه داریم که در موقعیتهای مختلف و از دل شوخیهای متفاوت بروز پیدا میکند. فقط بحث مسابقه، آمادگی جسمانی و هیجان نیست، بلکه سعی کردیم کلیت برنامه به نحوی باشد که مخاطبان علاوهبراینکه برنامهای با ضرب اهنگ بالا میبینند لبخندی هم روی لبشان بیاید.
در واقع وقتی شرکتکنندگان وارد چالش میشوند، خانوادههایشان کنارشان هستند و همین امر باعث شده یک فضای جذاب ورزشی در کنار یک فضای پرنشاط و هیجان انگیز خانوادگی قرار گیرد و شرکت کنندگان بطور همزمان با تشویقها و دعای خیر اعضای خانوادهشان انرژی و توان مضاعفی بدست آورند. از دیگر نکات مثبت این مسابقه، تنوع شرکت کنندگان از نظر سنی و شغلی و ورزشی و جغرافیای زندگی است، چقدر خوب است که برنامههای رسانه ملی به محفلی برای عرض اندام جوانان توانایی تبدیل شود که بدلیل زندگی در شهرها و حتی روستاهای کوچک امکان دیده شدن ندارند.
یکی از عناصر مهم موفقیت یک برنامه انتخاب مناسب مجری آن است، امری که سازندگان «قهرمان» بهخوبی به آن واقف بودهاند و دو مجری با دو سبک متفاوت برای اجرای «قهرمان» انتخاب کردهاند؛که یکی جدی و دیگری با اجرایی آمیخته با کمدی که دل مخاطبان را بهدست میآورد. از سویی ارتباط صمیمانه مجریان به خصوص یوسف تیموری با شرکت کنندگان و حضور تماشاگران، رنگی از نشاط به مسابقه داده است و از سوی دیگر حضور ایمان قیاسی به عنوان مجری در «قهرمان» نشان دهنده این است که شبکه سه بهدنبال بهرهگیری از تجربیات و استعدادهای جوان و کاربلد است.
*کلام آخر
«قهرمان» هماکنون به مرحله نیمه نهایی رسیده و در هر مرحله سعی شده که اشکالات مرحله قبلی حذف و روند مسابقه حرفه ایتر و عادلانهتر شود. در نتیجه «قهرمان» پس از سه فصل، توانسته به یکی از پرمخاطبترین برنامههای تلویزیون تبدیل شود و خیلیها به تماشای آن بنشینند.
آن هم در روزهایی که مخاطبان رسانه، گزینههای متعددی برای انتخاب دارند و دستشان باز است، «قهرمان» توانسته مخاطبان زیادی را با خود همراه کند که آن را دنبال کنند و پیگیر ساعت پخشش باشند و برای یک رسانه، چه از این بهتر؟!
این امر انتظارات بالایی را از ادامه موفقیت این برنامه در فصلهای بعدی به دنبال دارد، با این حال، باید دید که آیا سازندگان«قهرمان» با رعایت اصل نوآوری و جذابیت میتوانند به انتظارات مخاطبان پاسخ دهند یا خیر؟ و آیا نام مسابقه «قهرمان» همچون مسابقه «قویترین مردان ایران» و حتی «شوتبال» میتواند به یک برند در عرصه برنامهسازی تبدیل شود؟