به گزارش حلقه وصل، تعداد ۲۰ تاجر و تولیدکننده ایرانی از ۴ تا ۲۴ اردیبهشت در قالب پروژه‌ای با عنوان «پروژه مشترک سازمان توسعه تجارت با مرکز بین المللی تجارت- ITC» به آلمان سفر کردند و ضمن بازدید از نمایشگاه‌های بین المللی و شرکت ها و کارخانه های مرتبط آلمانی، گفتگوها و رایزنی های مستقیم با ۷۵ شرکت به عنوان همتایان آلمانی خود داشتند.
این سفر با همت سازمان توسعه تجارت و با هدف کمک به ارتقای ظرفیت شرکت‌ها و تولیدکنندگان ایرانی در بازارهای جهانی، تلاش برای حضور مجدد در بازارهای اروپایی و استفاده از پتانسیل بازار اروپا در توسعه صادرات، تدارک دیده شد و ۲۰ تاجر و تولیدکننده ایرانی بدون پرداخت هزینه، توسط یکی از مطرح ترین شرکت های آلمانی شیوه نفوذ در بازارهای جهانی را آموزش دیدند.
این مطالب خلاصه ای از مباحثی بود که میرهادی سیدی مشاور امور بین الملل سازمان توسعه تجارت مطرح کرد. مواردی که نشان می دهد سازمان توسعه تجارت در دولت سیزدهم بنا دارد تجارت کشور با سایر دول را از ریشه اصلاح کند و استراتژی ملی صادرات که با کمک مرکز بین المللی تجارت تدوین شده است، اجرایی شود.
در ادامه متن گفتگوی با میر هادی سیدی مشاور امور بین الملل سازمان توسعه تجارت را می خوانید.
*سازمان توسعه تجارت در قالب پروژه مشترک سازمان توسعه تجارت با ITC اقدام به اعزام ۲۰ تولید کننده و تاجر به آلمان، بزرگترین اقتصاد اتحادیه اروپا کرد. این پروژه چه هدفی را دنبال می کند؟
- سازمان توسعه تجارت ایران با همکاری یکی از نهادهای وابسته به سازمان ملل به نام مرکز بین‌المللی تجارت و در راستای حمایت از شرکت های صادراتی کوچک و متوسط و با هدف ورود به بازار اروپا نسبت به انتخاب و اعزام مدیران ۲۰ شرکت تولیدی- صادراتی بخش خصوصی به کشورآلمان اقدام کرد.
بر اساس این برنامه مدیران ۲۰ شرکت ایرانی در نهایت توانستند در چارچوب برنامه ظرفیت سازی صادراتی سازمان توسعه تجارت از ۴ الی ۲۴ اردیبهشت ماه سال جاری در آلمان حضور پیدا کنند. مدیران این شرکت ها در طول حضور در آلمان از خدمات حرفه ای شرکت آلمانی کارل دویزبرگ برای ورود به بازار آلمان بهره مند شدند.
شرکت کارل دویزبرگ شرکتی آلمانی و فعال در حوزه تجارت بین الملل بوده و تخصص این شرکت در بازاریابی بین المللی و کمک به شرکت ها در ورود و نفوذ به بازارهای جهانی است. *نحوه انتخاب شرکت های اعزامی چگونه بود؟
-آبان سال گذشته سازمان توسعه تجارت فراخوانی با عنوان برنامه ظرفیت سازی و کمک به شرکت های صادراتی ایران جهت ورود به بازار آلمان راصادر کرد و در سایت سازمان توسعه تجارت اطلاع رسانی لازم در این زمینه انجام شد. طبق این فراخوان از شرکت های فعال در شش حوزه خاص که تحت پوشش استراتژی ملی صادرات ایران (که در مشارکت بین سازمان توسعه تجارت و مرکز بین المللی تجارت تدوین شده) قرار گرفته است و همینطور شرکت های دانش بنیان دعوت شد تا در صورت تمایل حضور پیدا کنند و درخواست خود را ارائه کنند. این شش حوزه، حوزه های گیاهان دارویی، میوه و سبزیجات، قطعات خودرو، محصولات پتروشیمی، ارتباطات و فن آوری اطلاعات وگردشگری بود که حدود ۱۰۰ شرکت فعال در این حوزه ها علاقه خود را اعلام و در این برنامه ثبت نام کردند.
در نهایت با بررسی های صورت گرفته و مصاحبه های تخصصی که در سه نوبت انجام شد، در مرحله اول ۳۵ شرکت برای گذراندن دوره مقدماتی انتخاب شدند. در بهمن سال گذشته مدرسان شرکت کارل دویزبرگ در تهران حاضر شدند و به مدت ۳ روز نسبت به آموزش نحوه کار برای ورود به بازار آلمان، چگونگی انتخاب شرکت های مناسب برای همکاری و نحوه بازاریابی و نفوذ در بازارهای اروپا به تجار ایرانی اقدام کردند. بعد از این دوره از شرکت های حاضر مصاحبه دیگری به عمل آمد و آماده ترین شرکت ها در فهرست نهایی اعزام قرار گرفتند.
شرکت‌های اعزام شده مبتنی بر مصاحبه حرفه ای و در فضای رقابتی انتخاب شدند و علاوه بر شرکت های فعال در استان تهران، نمایندگانی از استانهای دیگر از جمله اصفهان، کرمانشاه، کردستان، مازندران، گلستان و خراسان رضوی نیز دراین برنامه مشارکت کردند. *هزینه شرکت در این دوره ها چقدر بود و تجار چقدر هزینه کردند؟
-نکته مهم در برگزاری این دوره این است که تجار و تولیدکنندگان داخلی هزینه ای برای شرکت در دوره ۳ روزه و سفر ۲۰ روزه به آلمان پرداخت نکردند و هزینه های حضور در آلمان از طریق پروژه مشترک سازمان توسعه تجارت با ITC و کمک اتحادیه اروپا تامین شد. در واقع سازمان توسعه تجارت با همراهی مرکز بین المللی تجارت متولی برگزاری این دوره بودند.
*ارزش خدمات ارایه شده به ازای هر شرکت کننده چقدر بود؟
خدماتی که شرکت کنندگان دریافت کردند خدمات بازاریابی حرفه ای بود و دسترسی به چنین خدماتی فی نفسه دارای ارزش است. تقلیل چنین خدمات ارزشمندی به عدد و رقم صحیح نیست. به هر حال حضور ۲۰ روزه در آلمان و برخورداری از خدمات حرفه ای بین المللی هزینه دارد ولی ارزش این کار و آثار مثبت آن در شکل گیری ارتباطات و زمینه سازی برای همکاری های اقتصادی و کمکی که به حضور شرکت های ایرانی در بازار اروپا می کند بسیار بالاتر است. *دستاورد این دوره برای کشور چیست؟
- در حقیقت هدف اصلی و مهمی که ما دنبال می کنیم، کمک به شرکت های ایرانی و ارتقای توانایی آنها در کار با بازارهای خارجی است. ایجاد زمینه برای همکاری های بین المللی بین شرکت های ایرانی و شرکت های خارجی می تواند به ارتقای شرکت های داخلی منتهی شود و به آنها کمک لازم را برای انعقاد قرارداد با شرکت های خارجی بدهد. چنین ارتباطی قطعاً سبب ساز منافع مختلفی می شود. در مواردی آموزشهایی که شرکت ایرانی دریافت کرده است به آن برای ارتقای توانایی های خود کمک می کند. در مواردی در نتیجه این ارتباطات انتقال تکنولوژی محقق می شود. در مواردی به شکل گیری ارتباطات بلندمدت بین شرکت ایرانی و شرکت خارجی منتهی شده و خود این ارتباطات سبب ساز یک سلسله منافع اقتصادی، صادرات و انتقال دانش و نظایر آن می شود.
ما در ایران شرکت هایی داریم که با برخی از شرکت های اروپایی همکاری نزدیکی دارند و این همکاری به نحوی بوده که حتی تولید تحت برند شرکت اروپایی و با نظارت و کمک او در ایران صورت گرفته و تحویل مشتریان شرکت اروپایی در اقصی نقاط جهان شده است. واقعیت امروز تولید و صادرات جهان به نحوی است که حضور در زنجیره های ارزش جهانی از الزامات آن است. مجموعه این اثرات می تواند منتهی به افزایش کیفیت محصولات شرکت ایرانی و بالا رفتن توان رقابت محصولات آن در مقایسه با محصولات سایر کشورها شده و در نهایت افزایش صادرات را در پی خواهد داشت. *مواردی هم بوده که در این سفر ۲۰ روزه به تفاهم و قرارداد ختم شده باشد؟
- بله چندین مورد از دیدارها به انعقاد توافق و قرارداد منجر شده است. برای مثال در زمینه بازی های رایانه ای توافقی مبنی بر فروش بازی رایانه ای ایرانی و استمرار همکاری دو طرف در زمینه طراحی بازی مبتنی بر شبیه سازی حاصل شد. در زمینه گیاهان دارویی ضمن رسیدن به قرارداد فروش، قرار و مدار لازم برای پایه گذاری روابط بلندمدت بین شرکت ایرانی و آلمانی گذاشته شد. فروش خشکبار و میوه های خشک ارگانیک از دیگر دستاوردهای شرکت های فعال در حوزه محصولات کشاورزی بود. در مورد گردشگری قرارداد تورگردانی و روابط بلندمدت همکاری پایه ریزی شد. در مورد محصولات صنعتی- معدنی زمینه فروش منظم ماهانه در تناژ بالا ازایران به آلمان ایجاد شد. به همین ترتیب شرکت ایرانی حاضر در این رویداد توانست بخشی از نهاده های وارداتی خود را از طریق شرکت آلمانی تامین کند. در مورد بسته بندی محصولات صادراتی از ایران به اروپا برخی از شرکت های اعزامی روابط مناسبی با شرکت های اروپایی ایجاد کردند و با مقررات بازار اروپا در زمینه بسته بندی آشنا شده و جهت استمرار این همکاری به منظور ارتقای سطح بسته بندی صادراتی کالاهای ایرانی پایه ریزی لازم را به عمل آوردند. برخی از شرکت های اعزامی از ایران که سابقه صادرات به بازار آلمان از طریق دیگر واسطه ها را داشتند در این برنامه توانستند ارتباط مستقیم با واردکننده آلمانی برقرار کرده و پس از این مستقیماً و بدون واسطه صادرات داشته باشند. در زمینه های دیگری هم شرکت های دو طرف نسبت به ارسال پیش فاکتور و نظایر آن اقدام کرده اند که نتایج دقیق مربوطه بعداً مشخص خواهد شد. *با اتمام این دوره آیا برای برگزاری دوره های مشابه برنامه ریزی شده است؟
-لازم است به این موضوع اشاره کنم که پروژه آلمان هنوز تمام نشده و شرکت کارل دویزبرگ متعهد شده است تا به مدت بیش از یک سال ۲۰ شرکت ایرانی حاضر در این برنامه را در زمینه بازاریابی پشتیبانی کند. در واقع کمک به شرکت ها تا حصول نتیجه ادامه پیدا خواهد کرد و ارتباطات فعلی شکل گرفته آنها تا بیش از یک سال پی گیری خواهد شد ودر خلال این مدت حمایت از آنها به اشکال مختلف ادامه خواهد داشت.
در مورد برنامه های مشابه نیز قرار است برنامه ای که در آلمان اجرا شد، مجددا در ماههای آتی برای شرکت های دانش بنیان تکرار شود. همچنین برنامه مشابهی را نیز برای حضور در بازار ایتالیا برنامه ریزی می کنیم که هم اکنون در حال انجام مقدمات آن هستیم.
با توجه به اینکه در سالهای اخیر سطح روابط تجاری جمهوری اسلامی ایران با کشورهای اروپایی بدلایل مختلف از جمله تحریم کاهش پیدا کرده است، به نظر می رسد با انجام این گونه پروژه ها در سازمان توسعه تجارت ضمن ایجاد فرصت برای شرکت های ایرانی، زمینه لازم برای احیای ظرفیت از دست رفته صادراتی کشورمان به بازار اروپا فراهم خواهد شد.