به گزارش حلقه وصل، مولدسازی دارایی‌ها؛ کلیدواژه‌ای که این روزها کادر جدید مدیریتی پایتخت، بر آن تأکید دارد و از ظرفیت قابل توجه اموال و دارایی‌های بلا استفاده شهر تهران سخن می‌گویند البته از مهم‌ترین گونه این اموال در شهرداری تهران، می‌توان به املاک و مستغلات اشاره داشت املاکی که شهردار تهران آن را برای شهرداری به مثابه چاه نفت برای دولت می‌داند و «سقوط و فساد» یا «ترقی و توسعه» را دو روی سکه مواجهه با این دارایی‌ها، تعبیر می‌کند.
بر اساس اظهارات مدیران شهرداری تهران، موتور ساخت و تملک اموال غیرمنقول در شهرداری تهران، خیال خاموشی ندارد و می‌توان با توازن میان جریان واگذاری و تملک این اموال، یک منبع درآمدی پایدار جدید در شهرداری تهران تعریف کرد.
ضرورت بهره‌برداری از املاک بلااستفاده
کادر جدید مدیریتی شهرداری بر عرضه املاک در بورس کالا به عنوان یکی از محورهای ساماندهی مایملک شهرداری اصرار دارد. شفافیت در نحوه واگذاری، جلوگیری از حیف‌ومیل بخش قابل توجهی از ارزش املاک شهرداری در واگذاری‌های سنتی و غیرشفاف و نیز تسریع در فرآیند واگذاری به منظور تسویه با پیمانکاران از مهم‌ترین دلایل مدیران ارشد شهرداری تهران برای تأکید بر این روش محسوب می‌شود.
کارشناسان معتقدند، مولدسازی دارایی‌ها به جهت تأمین منابع بودجه و درآمدزایی، بدون بروز و ظهور تبعات و اثرات تورمی، حائز اهمیت است. سیاستی که علاوه بر افزایش بهره‌وری و گشایش مالی برای دستگاه و نهاد مجری، بازار هدف مولدسازی را نیز به تحرک وا می‌دارد.
شهرداری در بازار املاک پایتخت، نقش‌آفرین خواهد بود
در همین زمینه، شهردار تهران با انتقاد از کاهش شدید تعداد پروانه‌های ساختمانی از حدود ۳۲ هزار به کمتر از چهار هزار و ۲۰۰ پروانه در تهران، تعبیر «قفل شدن شهر» را به ویژه به واسطه سیاست‌های اعمالی از سال ۹۸ به کار برده و سه سیاست «عرضه املاک شهرداری در بورس کالا»، «برنامه‌ریزی ساخت ۱۸۰ هزار واحد مسکونی» و «افزایش صدور پروانه‌های ساختمانی» را گواه ادعای نقش‌آفرینی در بازار مسکن قلمداد می‌کند.
محک استدلال‌های مخالف با عرضه املاک شهرداری در بورس!
هرچند عرضه املاک و مستغلات شهرداری در بورس کالا به عنوان یکی از روش‌های مولدسازی دارایی‌ها، از سوی برخی مورد انتقاد قرار گرفته، اما ریشه اظهارات مخالف چندان مستحکم نیست؛ چرا که عمده مخالفت‌ها به اسناد شائبه‌دار و غیرقابل انتقال شهرداری بر می‌گردد. این در حالی است که استانداردهای بورس کالا، امکان پذیرش و عرضه چنین املاکی در بستر بورس را ناممکن می‌کند و همین مسئله، عامل مبارک تکاپو برای ساماندهی و یکپارچه‌سازی اسناد املاک شهرداری شده است!
در همین زمینه، مدیرعامل سازمان املاک و مستغلات شهرداری تهران به خبرنگار ایرنا درباره وضعیت ساماندهی املاک شهرداری تهران می گوید: از زمان آغاز دوره مدیریتی جدید در شهرداری تهران، سازوکاری برای شناسایی موثر و یکپارچه‌سازی اسناد و اطلاعات املاک و مستغلات شهرداری طراحی شد که تمرکز بیشتری بر اجرای مصوبه سال ۹۵ شورای شهر مبنی بر ساماندهی املاک و مستغلات شهرداری و سازمان‌های تابعه دارد، در این راستا شهردار تهران به همه زیرمجموعه‌ها، برنامه‌های ساماندهی و صیانتی املاک شهرداری تهران را ابلاغ کرد.
محمدحسن‌زاده افزود: بر اساس اولویت، واحدهای مسکونی، تجاری و اداری قابل بهره‌برداری و تحت تملک شهرداری، با قابلیت انتقال سند مالکیت را در بورس عرضه می‌کنیم، با توجه به ظرفیت بالای بورس کالا در مستندسازی کیفیت واگذاری و عرضه شفاف املاک، قصد داریم با تعامل و هماهنگی مسئولان بورس، از این ابزار برای واگذاری دارایی‌های غیرمنقول استفاده کنیم.
البته منتقدان عرضه املاک شهرداری در بورس البته از اجبار پیمانکاران شهرداری برای حضور در بورس کالا و خرید این املاک نیز سخن به میان می‌آورند.
این در حالی است که عرضه املاک شهرداری در بورس کالا یکی از کانال‌های جدید درآمدزایی برای تسریع در انجام امور زیربنایی شهر تهران و از قضا به منظور تسویه مطالبات پیمانکاران به شیوه نقدی است. شیوه‌ای که شهرداری برای عرضه تا چهار هزار میلیارد تومان آن در مقطع فعلی، اعلام آمادگی کرده و در بودجه ۱۴۰۱، حدود ۸۵۰۰ میلیارد تومان روی منابع حاصل از این اقدام حساب باز کرده است.
همچنین، به گفته مسئولان بورس کالا، اطلاعات املاک قابل عرضه در بورس، شفاف و قابل رصد است و امکان خرید این املاک برای عموم مردم همچون پیمانکاران فراهم است. آنچه تحت عنوان مشارکت پیمانکاران در بورس کالا یاد می‌شود، صرفاً امکان ارائه حواله از سوی پیمانکاران به عنوان آورده نقدی در بورس، بر اساس تفاهم شهرداری و بورس کالا است.
استفاده بهینه از دارایی‌ها، راهبرد مدیریت شهری است
در همین رابطه، معاون مالی و اقتصاد شهری شهردار پایتخت با اشاره به شفافیت، انضباط مالی و استفاده بهینه از دارایی‌های شهر، به عنوان راهبردهای خدمت رسانی در دوره جدید مدیریت شهری اظهار داشت: فروش بورسی املاک شروع شده و تعدادی از املاک، فرآیند عرضه در بورس کالا را پشت سر گذاشتند و ظرف روزهای آتی اولین عرضه‌های املاک انجام خواهد شد.
به گفته ابوالفضل فلاح در این بستر مطالبات و بدهی‌ها را مشخص کردیم که پیمانکاران می‌توانند از این طریق اقدام کنند به این ترتیب شفاف‌سازی در فروش املاک شهرداری و رونق بازار بورس املاک محقق می‌شود، لیست املاکی را که در سال ۱۴۰۱ بنا داریم بفروشیم یا از محل تهاتر در بورس عرضه کنیم، به بودجه پیوست کرده‌ایم و به شکل دقیق خود را مکلف به رعایت و اجرای این ضمیمه می‌دانیم.
وی همچنین درباره بخشنامه ابلاغی شهردار تهران مبنی بر ساماندهی اسناد و اطلاعات املاک شهر تهران، گفت: در حال حاضر آمار دقیقی از املاک شهرداری بصورت مدون و یکجا وجود ندارد، همه املاک متعلق به شهرداری باید ظرف مدت معین در سامانه املاک ثبت و ضبط شود، در این روند در مرحله نخست مستندسازی همه املاک شهرداری منتج به یک سند تک برگ خواهد شد.
بر اساس آنچه مطرح شد، عرضه املاک شهرداری در بورس کالا برای فروش نقدی و یا تهاتر با مطالبات پیمانکاران، علاوه بر خاصیت افزایش شفافیت و درآمدزایی از محل این دارایی‌های منجمد، امیدها برای تسریع در انجام امورزیربنایی معطل مانده شهر را زنده می‌کند و سناریوی مواجهه مجری پروژه‌های عمرانی با بی‌پولی کارفرما را پایان می‌بخشد.