بایدن دیگر نمی‌تواند روابط رو به رشد ایران و چین را نادیده بگیرد

به گزارش حلقه وصل: حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران امروز جمعه برای تعمیق سند مشارکت راهبردی جامع بین ایران و چین که سال گذشته به امضا رسید، وارد چین شد. وزیر خارجه کشورمان در بدو ورود به فرودگاه ووشی، هدف از سفر خود به چین را گفتگو با مقامات چین در خصوص روابط دو جانبه و همچنین نحوه اجرایی شدن توافق‌های جمهوری اسلامی ایران و چین در خصوص همکاری‌های اقتصادی اعلام کرد. امیرعبداللهیان قرار است عصر امروز به وقت محلی با وانگ یی همتای چینی خود، موضوعات دوجانبه و بین المللی از جمله سند جامع همکاری‌های ۲۵ ساله دو کشور و اقدامات حوزه صنعت نفت و گاز را مورد بررسی قرار دهد.

مجله فارن پالیسی با اشاره به سفر امیرعبداللهیان به چین نسبت به افزایش همکاری امنیتی چین و ایران هشدار داد و آن را تهدیدی جدی برای منافع امنیتی آمریکا، رژیم صهیونیستی و کشور‌های عرب خلیج فارس دانست و دولت بایدن را به اقدام در برابر آن موظف کرد.

وانگ ونبین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین روز سه‌شنبه سفر امیرعبداللهیان به چین را تایید و اعلام کرد: چین آماده همکاری با ایران برای تعمیق بیشتر مشارکت راهبردی همه جانبه پکن و تهران است.

«سند جامع همکاری‌های ۲۵ ساله» که پکن و تهران در مارس ۲۰۲۱ (۷ فروردین ۱۴۰۰) امضا کردند، مزایای بزرگی را برای آن‌ها که در مخالفت با آمریکا متحد شده اند، ارائه می‌دهد. چین با ایجاد روابط با ایران، جای پای خود را در خاورمیانه تقویت می‌کند؛ آمریکا را تضعیف می‌کند و دسترسی به نفت و سایر کالا‌های مهم ایران را تضمین می‌کند. به نوبه خود، ایران میلیارد‌ها دلار سرمایه گذاری چین در انرژی و زیرساخت‌ها را دریافت خواهد کرد که اثربخشی تحریم‌های واشنگتن علیه تهران را کاهش می‌دهد.

بیشتر همکاری پکن و تهران بر روابط اقتصادی و دیپلماتیک متمرکز است. در واقع، سازمان همکاری شانگ‌های به ریاست چین و روسیه در سپتامبر گذشته به اتفاق آرا تصمیم گرفت ایران را به عضویت کامل برساند.

سند همکاری ایران و چین، شکست سیاست های تحریمی آمریکا

فارن پالیسی در بخش دیگری از گزارش خود نادیده گرفتن پیامد‌های امنیتی روابط چین و ایران از سوی آمریکا را اشتباه قلمداد می‌کند. این مجله در گزارش خود دلیل این اشتباه را اینگونه توجیه می‌کند که چین با خرید انرژی از ایران و تمایل به سرمایه گذاری در این کشور اثرات منفی امنیتی برای آمریکا بر جا می‌گذارد. سرمایه گذاری چین محرک اقتصادی و درآمدی برای ایران خواهد بود ولی فارن  پالیسی مدعی است تهران بخش قابل توجهی از این درآمد را برای ارتقای زرادخانه موشکی و پهپاد‌های خود استفاده خواهد کرد.

به طور گسترده تر، سرمایه گذاری اضافی چین به طور فزاینده‌ای اثربخشی تحریم‌های آمریکا علیه ایران را کاهش می‌دهد. فارن پالیسی در این گزارش ادعا می‌کند این امر باعث تشدید مخالفت‌های ایران در هر گونه مذاکره در مورد برنامه هسته‌ای این کشور خواهد شد و حمایت چین شکست اقدام نظامی احتمالی آمریکا و یا رژیم صهیونیستی علیه ایران را افزایش می‌دهد.

علاوه بر این، در حالی که مفاد نهایی «سند جامع همکاری‌های ۲۵ ساله» محرمانه باقی مانده است، ادعا شده یک نسخه فاش شده از توافق همکاری چین و ایران را در زمینه آموزش نظامی، تمرینات، توسعه تسلیحات و به اشتراک گذاری اطلاعات ترکیبی برجسته می‌کند. فارن پالیسی معتقد است این امر باید هشداری برای آمریکا، رژیم صهیونیستی، عربستان سعودی و امارات متحده عربی باشد.

افزایش همکاری نظامی چین و ایران می‌تواند در طول زمان به طور قابل توجهی توانایی نظامی ایران را ارتقا بخشد. ایران، چین و روسیه در دسامبر ۲۰۱۹ مانور‌های نظامی ترکیبی را در اقیانوس هند و در سپتامبر ۲۰۲۰ در روسیه انجام دادند. بنا بر گزارش ها، رزمایش نظامی ترکیبی دیگری با حضور نیرو‌های ایرانی و چینی در خلیج فارس برنامه ریزی شده است.

شایان ذکر است، کمیسیون بازنگری اقتصادی و امنیتی آمریکا و چین ادعا می‌کند حداقل یکی از موشک‌های بالستیک ایران که در حمله سال ۲۰۲۰ به نیرو‌های آمریکایی در پایگاه هوایی عین الاسد در عراق استفاده کرده، «به احتمال زیاد با فناوری موشک‌های بالستیک چینی توسعه یافته اند.

«سند جامع همکاری‌های ۲۵ ساله» چین و ایران، الحاق ایران به سازمان همکاری شانگ‌های و سفر وزیر امور خارجه ایران به چین سه چیز را نشان می‌دهد: همسویی رو به رشد بین پکن و تهران، نفوذ رو به رشد پکن در خاورمیانه، و ... واقعیت این است که رقابت واشنگتن و پکن تنها در اقیانوس هند و آرام رخ نخواهد داد. واشنگتن ممکن است از خاورمیانه خسته شده باشد، اما پکن تازه شروع کرده است.