بنی‌اردلان: چرا در سینما مشکلات جامعه را تلخ‌تر بیان می‌کنیم؟!

عضو هیات انتخاب چهلمین جشنواره فیلم فجر با تأکید بر لزوم اهمیت دادن به داستان‌پردازی در فیلم‌های ایرانی، گفت: «نمی‌توانیم برای دل خودمان فیلم بسازیم و باید بدانیم که ذائقه مخاطب اهمیت دارد.»

به گزارش حلقه وصل، دکتر اسماعیل بنی‌اردلان، با اشاره به لزوم تقویت داستان‌پردازی در ایران گفت: «سنت داستان‌سرایی و قصه‌گویی در تاریخ و تمدن ما بی‌نظیر است؛ این نکته از پیش از اسلام رواج داشته و بعد از اسلام این سنت و توانایی قدرتمندتر شد که این خود این موضوع از حیث ساختار و محتوا قابل بررسی است.»

او ادامه داد: «در تمام ادوار تاریخ ما نویسنده‌های مشهور ایرانی در داستان‌سرایی سرآمد بودند و می‌دانستند چگونه داستان را ملموس و عینی تعریف و به اصطلاح زبان امروزه، سینمایی بیان کنند. این نویسندگان در قرن سوم و چهارم بلد بودند چگونه قصه بگویند؛ ساختار قصه را خوب بلد بودند و آن را ملموس، محسوس، مادی و عینی تعریف می‌کردند. یعنی حقایق معنوی یا مشاهداتشان را به واسطه هنر به امری عینی تبدیل می‌کردند. امروزه در این مبحث ضعیف عمل می‌کنیم. مهم‌ترین مشکل ادبیات داستانی و سینمای ما در همین ناتوانایی در داستان‌سرایی است. باید ساختار قصه را بلد باشیم؛ اینکه ساختارشکنی کرده‌ایم و قصه‌های مدرن را روایت کرده‌ایم، متوجه نمی‌شوم؛ قصه مدرن هم از محتوای خاصی پیروی می‌کند که مناسب همان نوع قصه است.»

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه سینما انعکاس‌دهنده مسائل اجتماعی است، توضیح داد: «این موضوع بخشی از وظایف سینماست و تمام سینما را دربر نمی‌گیرد؛ اینکه چرا در فیلم‌هایمان مسائل و مشکلاتی که در جامعه است، شدیدتر و تلخ‌تر بیان می‌کنیم خودش جای بحث دارد. این نوع روایت باعث می‌شود تا مخاطب را به سمت یأس و ناامیدی بکشانیم و این در سینما جایی ندارد. تلخ‌ترین فیلم‌های قرن هم در انتها روزنه‌ای به‌سوی روشنایی و امید دارند؛ این دومین نکته‌ای است که باید در چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر بررسی شود. درحالی که رکن اصلی سنت دینی ما امید است و همه اندیشمندان مردم را به امیدبخشی هدایت می‌کنند؛ هیچ مکتبی را نمی‌بینید که جامعه را به سمت ناامیدی رواج دهد. چطور می‌شود فیلم‌هایی پر از سیاهی و تلخی ببینیم که حتی در انتهای کار خود فیلمساز هم نمی‌داند به سمت ناامیدی می‌رود؛ نسل جوانی که فیلم‌ها را ببینند دعوت به چه چیزی می‌شوند؟»

عضو هیات انتخاب چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر در پایان با اشاره به اینکه اصولا هنر (به خصوص سینما و تئاتر) برای مخاطب است، عنوان کرد: «نمی‌توانیم صرفا برای دل خودمان فیلم بسازیم و باید بدانیم که ذائقه مخاطب اهمیت دارد. چطور فیلمی می‌سازیم که مخاطب فیلم را تا انتها نمی‌بییند؟ اگر در ابتدای فیلم نتوان مخاطب را پای اثر نشناند، درست عمل نکرده‌ایم. مگر سینما بدون مخاطب می‌شود؟ حتی اگر بگوییم مخاطب این نوع سینما خاص است، باز هم عده‌ای را مورد خطاب قرار داده‌ایم. باید در این دوره از جشنواره، به این مسائل عمیق‌تر نگاه کنیم.» چهلمین جشنواره فیلم فجر در دو بخش فرهنگی و رقابتی به دبیری مسعود نقاش‌زاده از ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۴۰۰ برگزار خواهد شد.

منبع: مرکز اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی جشنواره فیلم فجر