حمایت بایدن و شی از بیانیه اپک پیش از اجلاس آمریکا-چین

به گزارش حلقه وصل به نقل از اوراسیا ریویو، جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا و شی جین پینگ رئیس جمهوری چین و رهبران کشورهای همکاری اقتصادی آسیا- پاسیفیک (اپک) APEC در اجلاس روز جمعه در خصوص یک رشته از تعهدات در ارتباط با پاندمی ویروس کرونا، احیای اقتصادی و کاهش تغییرات آبی و هوایی به توافق رسیدند.

در پی این نشست که به ریاست جسیندا آردرن نخست وزیر نیوزیلند برگزار شد، رهبران این کشورها بیانیه‌ای با مضمون کار و رشد با هم تصویب کردند که اقدامات در زمینه پاسخ به کووید-۱۹ را مورد تاکید قرار می‌دهد.

در ادامه این گزارش آمده است: به گفته سازمان‌دهندگان این نشست، این بیانیه تعهداتی را در زمینه تسریع احیای اقتصادی و دستیابی به رشد پایدار و فراگیر از جمله اقدامات در برخورد با تغییرات آب و هوایی حمایت از کارآفرینان منطقه و همچنین پرداختن به مساله شکاف دیجیتالی را مطرح می‌کند.

۲۱ اقتصاد عضو اپک از حوزه اقیانوس آرام تا شیلی و روسیه و تایلند و استرالیا در حدود ۳ میلیارد جمعیت دارند و حدود ۶۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را به خود اختصاص می‌دهند.

اجلاس اپک در پی بیانیه غیرمنتظره روز چهارشنبه آمریکا و چین در کنفرانس آب و هوایی سازمان ملل در گلاسکو COP۲۶ برگزار شد. آمریکا و چین به عنوان انتشار دهندگان بزرگ گاز دی اکسید کربن در بیانیه مزبور اعلام کردند که برای دستیابی به هدف مشخص شده در توافق آب و هوایی ۲۰۱۵ پاریس با هم کار خواهند کرد. تحلیلگران این موارد را نشانه‌های کوچک و مثبتی پیش از اجلاس مجازی بایدن – شی در روز دوشنبه می‌دانند.

بنا بر اعلام کاخ سفید، بایدن در سخنرانی خود در این نشست مجازی بر تعهد خود برای تقویت رابطه با اقتصادهای اپک و تضمین یک منطقه آزاد و باز ایندو – پاسیفیک تاکید کرد. شی نیز در سخنرانی خود تعهد مشابهی مطرح و تاکید کرد که چین گشودگی خود به سوی جهان خارج را گسترش خواهد داد.

با این حال اعضای اپک نتوانستند درباره پیشنهاد آمریکا مبنی بر میزبانی از گردهمایی‌های اپک در سال ۲۰۲۳ به اجماع برسند. روسیه به علت تحریم دیپلمات‌های این کشور از سوی آمریکا در ماه آوریل، این پیشنهاد را رد کرد. هیچ پیشنهاد دهنده دیگری برای میزبانی نشست‌های سال ۲۰۲۳ وجود ندارد و این درحالی است که اپک بر اساس اجماع و موافقت همه اعضا کار می‌کند.

در همین حال تسای اینگ-ون رئیس جمهوری تایوان از نشست‌های اپک برای جلب حمایت از درخواست او برای پیوستن به توافق فراگیر و پیشرو برای مشاکرت ترانس‌پاسیفیک CPTPP استفاده کرد. اما انتظار می‌رود که اعضای این توافق تجاری ابتدا با پکن مذاکره نمایند و موضوع عضویت چین را مشخص کنند و سپس با تایوان مذاکره کنند و این فرایند سال ها زمان می‌برد.

دولت بایدن علاقه‌ای به عضویت در توافق مزبور نشان نداده است؛ توافق تجاری که ۱۱ کشور در آن عضویت دارند و در سال ۲۰۱۸ پس از خروج ترامپ از مشارکت ترانس‌پاسیفیک TPP تشکیل شد.

اجلاس مجازی بایدن-شی : انتظار پیشرفت نداشته باشید

در همین ارتباط روزنامه استریتس تایمز سنگاپور نیز گزارش داد: دیدار روز دوشنبه (۱۵ نوامبر) بین بایدن و شی روسای جمهوری آمریکا و چین فرصتی برای مدیریت تنش‌ها بین این دو ابرقدرت است تا تنش ها از کنترل خارج نشوند اما انتظار نمی‌رود که مطلب خیلی مهم از این نشست اعلام شود.

این اجلاس فرصتی است تا دو رهبر مواضع خود را در مورد مسائل مورد اختلاف بیان کنند. نیل توماس تحلیلگر امور چین در گروه اوراسیا گفت: انتظارات از دیدار بایدن –شی باید پایین باشد. این نشست برای آن است که نشان دهد رهبران دو کشور به گفت وگوی سطح بالا و پیشبرد سطحی از همکاری در مسائل بین‌المللی متعهد هستند.

اجلاس مجازی روز دوشنبه اولین دیدار تصویری دو رهبر از زمان ورود بایدن به کاخ سفید در ماه ژانویه است البته بایدن و شی تا کنون دو بار تلفنی گفت وگو کرده بودند.

پروفسور دیوید لمپتون مدیر مطالعات چین در دانشگاه جانز هاپکینز گفت که انتظار دارد روسای جمهوری دو کشور در نشست روز دوشنبه لحن بهتری داشته باشند. برای اولین بار سران دو کشور یک گام مثبت برای همگاری دارند که همان توافق گلاسکو برای همکاری در زمینه تغییرات آب و هوایی است.

توماس از گروه اوراسیا نیز خاطرنشان کرد: حفظ گفت وگوی سطح بالا بین واشنگتن و پکن حائز اهمیت است. چنین ارتباطی به دو طرف کمک می‌کند که درک روشن‌تری از فرصت های همکاری دوجانبه داشته باشند.

کاخ سفید گفته است که خواستار تنظیم گاردریل‌ها و پارامترهایی برای جلوگیری از تبدیل رقابت با چین به یک مناقشه است.

انتظار می‌رود که بایدن مخالفت آمریکا با مواضع چین در خصوص تایوان، نقض حقوق بشر در هنگ کنگ و سین‌کیانگ و رویه‌های ناعادلانه تجاری را بیان کند. چین نیز به نوبه خود خواستار آن است که تعرفه‌های آمریکا بر کالاهای چینی و محدودیت‌ها علیه شرکت‌ها و شهروندان چینی برداشته شوند.