جزیره کیش یا جزیره گنج؟

به گزارش حلقه وصل، در حالی که نزدیک به بیست روز از مکاتبه فعلاً بی‌پاسخ سید محمد مجتبی حسینی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با ستاد ملی مقابله با کرونا برای قرار گرفتن «موسیقی» در گروه دو مشاغل و امکان از سرگیری دوباره برگزاری کنسرت‌ها در پایتخت و دیگر شهرهای در وضعیت نارنجی و زرد می‌گذرد، هنوز تکلیف برگزاری کنسرت‌ها در تهران مشخص نیست.

طی ماه‌های گذشته و با فراز و نشیب‌هایی که در پی شیوع کرونا برای فعالیت‌های فرهنگی هنری پدید آمد، ماجرای برگزاری کنسرت‌های موسیقی هم به سمت و سویی هدایت شد که هنوز نمی‌توان دورنمای روشنی برای آن در نظر گرفت.

معمای یکی سکوت معنادار

آنچه ماجرای برگزاری کنسرت‌ها را کمی پیچیده کرده، سکوت معنادار برخی تهیه‌کنندگان و برگزارکنندگان کنسرت‌های موسیقی است که معلوم نیست در این روزها آیا در مدار موافق برگزاری کنسرت هستند یا مخالف؟ برخی از این تهیه‌کنندگان هم ترجیح می‌دهند در مواجهه با روزهای کرونایی فعلاً عطای برگزاری کنسرت (حتی در صورت موافقت ستاد ملی مقابله با کرونا) را به لقایش ببخشند، زیرا آن طور که از شواهد امر پیداست، منفعت‌های مالی و سوددهی کنسرت‌ها در روزهای کرونایی با توجه ظرفیت ۵۰ درصدی سالن‌های بزرگ برگزاری کنسرت به دلیل رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی در حد و اندازه‌هایی نیست که برگزارکنندگان کنسرت‌ها به ویژه در حوزه موسیقی پاپ انگیزه چندانی برای برپایی آنها در پایتخت و شهرهای دیگر داشته باشند.

این شرایط اگرچه نوسانات مرتبط با فرآیند تولید، بازاریابی، فروش و عرضه محصولات موسیقایی را به شدت وابسته به ماجرای شیوع کرونا در ایران کرده، اما هرچه هست چارچوبی را پیش روی صاحبان آثار موسیقایی قرار داده که ترجیح می‌دهند با خانه نشینی و فعالیت موسیقایی در قالب‌هایی دیگر، کارهای خود را دنبال کنند.

آنچه ماجرای برگزاری کنسرت‌ها را کمی پیچیده کرده، سکوت معنادار برخی تهیه‌کنندگان و برگزارکنندگان کنسرت‌های موسیقی است که معلوم نیست در این روزها آیا در مدار موافق برگزاری کنسرت هستند یا مخالف؟ نکته مهم دیگری که در این وضعیت بلاتکلیف گریبان موسیقی و فعالیت‌های مرتبط به آن را گرفته و به نظر می‌آید با عدم پاسخگویی ستاد ملی مقابله با کرونا به نامه معاون هنری وزیر ارشاد و البته نزدیک شدن به کوران رقابت‌های انتخاباتی نامزدهای احراز پست ریاست جمهوری نتیجه‌ای جز پیچیده‌تر شدن کلاف سردرگم اجراهای زنده موسیقی در روزهای کرونایی نداشته باشد، اتفاق دیگری در جزیره کیش افتاده و آن برگزاری کنسرت چند خواننده موفق و شناخته شده موسیقی پاپ است که به نظر می‌آید با استقبال کم و بیش خوبی هم از سوی مخاطبانشان مواجه شده است.

نکته‌ای که در نگاه اول می‌تواند دربرگیرنده امیدواری‌های خوبی برای روشن نگه داشته شدن چراغ کم سوی موسیقی به واسطه برگزاری کنسرت‌های پاپ باشد. شرایطی که اگر چه می‌توانست در دیگر گونه‌های موسیقی نیز به چشم آید اما به هر حال کورسوی امیدی برای موسیقی در روزهای سخت به حساب می‌آید.

اما در این میان یک نکته مهم به میان آمده و آن افزایش سرسام‌آور بلیت این کنسرت‌ها در روزهای کرونایی است که گویا به واسطه عنوان جزیره کیش به عنوان یک منطقه آزاد اقتصادی بهانه خوبی به دست برگزار کنندگان کنسرت این خوانندگان داده که اولاً به واسطه ظرفیت ۵۰ درصدی تالارهای اجرای کنسرت به دلیل رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی و دوماً به جهت قرار گرفتن جزیره کیش در یک منطقه آزاد اقتصادی قیمت بلیت کنسرت‌ها را از دی ماه گذشته به شکل خیره‌کننده‌ای افزایش دهند، به طوری که ارزان‌ترین بلیت با قیمت ۱۸۰ هزار تومان و گران‌ترین آن با رقمی معادل ۳۶۰ هزار تومان (که ۸ ردیف از صندلی‌های سالن برگزاری کنسرت را تشکیل می‌دهند) پیش روی کنسرت روندگان قرار داده است.

کیش چگونه جزیره گنج شد!

رقمی که شاید به بهانه قرار گرفتن کنسرت‌ها در یک منطقه گردشگری و تقریباً لاکچری چون جزیره کیش که اکنون تبدیل به جزیره گنج برخی در روزهای کرونایی شده، منطقی به نظر آید، اما به طور حتم زنگ خطری جدی برای آن دسته از مخاطبانی است که بعد از آزاد شدن برگزاری کنسرت‌ها در تهران و شهرهای دیگر باید منتظر افزایش چشمگیر و غیرمنطقی قیمت بلیت کنسرت‌ها به بهانه ظرفیت ۵۰ درصدی سالن‌ها باشند، مگر اینکه در این زمینه دفتر موسیقی وزارت ارشاد، مجمع صنفی تهیه کنندگان و تولیدکنندگان آثار شنیداری، خانه موسیقی، سازمان تعزیرات حکومتی و دیگر مجموعه‌های قانون گذار و ناظر تصمیمات تازه‌ای را برای استفاده حداکثری مردم از کنسرت‌ها اتخاذ کنند. کنسرت‌هایی که در این سال‌ها تقریباً به دلیل قیمت بسیار بالای بلیت کنسرت‌ها در نسبت با کیفیت متوسط برنامه‌ها به طور کامل از سبد فرهنگی خانوار ایرانی خارج و تبدیل به یک کالای لوکس فرهنگی شده است.

به هر حال چه بخواهیم و چه نخواهیم فعلاً سایه شوم ویروس کرونا بر سر دنیا و سرزمین ایران گسترده شده است، هیچ راهی هم جز رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی و انتظار برای دریافت واکسن در جهت کمرنگ شدن پاندمی وجود ندارد. در این شرایط هم بی‌توجهی به فقدان حضور فعالیت‌های فرهنگی هنری کشور نیز موضوعی انکارناپذیر است که فعلاً هنرمندان فعال عرصه‌های تئاتر، سینما و هنرهای تجسمی و البته تعدادی از هنرمندان موسیقی نیز با اجراهای زنده و اینترنتی و تولیدات مختلف پیش قراول حضور در یک جریان جدید فرهنگی مبتنی بر کرونا هستند. فضایی که اجراهای زنده در حوزه‌های تئاتر و اکران در سینما شکل جدی‌تری به خود گرفته و فعالان این عرصه‌ها تلاش می‌کنند، با تمام موانع و مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد، ماجرا را به سمتی ببرند که چراغ نیمه تاریک هنر در روزهای کرونایی به بقای خود ادامه دهد. چارچوبی که در موسیقی به اجراهای آنلاین، تولید تک آهنگ و آلبوم محدود شده و غیر از برگزاری چند کنسرت زنده آن هم به صورت بسیار محدود در جزیره کیش و تهران فعلاً در شرایط ناپایداری به سر می‌برد.

در این راه دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی سیاستگذاری‌های کلان حوزه موسیقی کشور دارای وظایف ستادی، هدایتی و حمایتی بوده که تدوین مقررات مشخص و شفاف برای اجرای آثار صحنه‌ای و تولیدات موسیقایی حمایت از تشکل‌های صنفی و فراهم ساختن سازوکار لازم برای رفع موانع فعالیت بخش خصوصی در عرصه‌های گوناگون فعالیت‌های مرتبط موسیقی از جمله آنهاست.

شرایطی که به دلیل استمرار روند افزایش بی منطق قیمت بلیت کنسرت‌های کم تعداد جزیره کیش که فعلاً نظارتی روی آن نیست و توجیه تهیه کنندگان و برگزار کنندگان کنسرت‌ها به بهانه‌های مختلف، این شائبه را ایجاد می‌کند، که استمرار افزایش قیمت بلیت کنسرت‌ها به تهران نیز برسد. فضایی که قطعاً چارچوب کلی برگزاری کنسرت‌ها به ویژه کنسرت‌های پاپ را تبدیل به کالایی لوکس که فقط و فقط متعلق به قشر مرفه جامعه است، تبدیل می‌کند و لازم است در سال تولید، پشتیبانی‌ها و مانع زدایی شرایط بهتری پیش روی اجراهای زنده موسیقی گذاشته شود.