تهران: فلسفه غرب گولتان نزند/ ماجرای تأسف رهبری از حذف تدریس شرح منظومه

به گزارش حلقه وصل، همایش ملی فلسفه مضاف به مناسبت روز جهانی فلسفه صبح امروز (چهارشنبه 17 آذر ماه) با حضور آیت‌الله سیدحسن سعادت مصطفوی، استاد فلسفه دانشگاه امام صادق(ع)، آیت‌الله علی‌اکبر رشاد رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مدیر حوزه علمیه امام رضا(ع)، حجت‌الاسلام سعید بهشتی، استاد فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه علامه طباطبایی(ره)، حجت‌الاسلام علیرضا قائمی‌نیا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت‌الاسلام مسعود آذربایجانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و جمعی دیگر از علمای حوزه‌های علمیه و طلاب در حوزه علمیه امام رضا(ع) برگزار شد.

* بسیاری حرف‌های فلاسفه غرب چرت و پرت است

آیت‌الله مصطفوی در این همایش با اشاره به اینکه علم مطلق است و دلیلی ندارد که ما بر علومی مثل فیزیک و شیمی و سایر علوم عنوان اسلامی بگذاریم، توضیح داد: حال باید بررسی کنیم که چرا می‌گوییم فلسفه اسلامی؟ به اعتقاد من در فلسفه ما با سه مسئله مهم و اساسی مواجه هستیم: نخست علم خدا، دوم فاعلیت خدا و سوم قدرت حق. بنابراین در فلسفه باید به این سه امر پرداخته شود.

وی در ادامه با اشاره به تفاوت بین فلسفه ما و فلسفه ارسطو گفت: به نظر من اصلا فلسفه ارسطو داخل فلسفه‌های ما نیست چرا که فقط به خود می‌اندیشد و فاعل و خالق و قدرت در آن نیست اما ما در اسلام انصافا فلسفه بزرگی داریم. مرحوم ملاصدرا و سایر فلاسفه به این سه مسئله اساسی که مطرح کردم می‌پرداختند.

مدیرگروه فلسفه دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه خداوندی که عبادت می‌کنیم فاعل و عالم بر همه چیز است، توضیح داد: یعنی آنچه از نظام عالم ساختیم از اول خلقت در ذات خدا بوده پس فاعلیت، عاملیت و قدرت بی‌پایان حق ریشه‌دار در دین اسلام است. همه ادراکات تسبیح گوی خدا هستند اما شاید ما متوجه برخی از آنها مثل تسبیح موجودات دیگر نشویم با اینحال هر موجودی به اندازه خودش ادراک دارد.

آیت‌الله مصطفوی افزود: بسیاری حرف‌های فلاسفه غرب چرت و پرت است، فلسفه اسلامی هم خراب می‌کند و هم می‌سازد، فرد را در جهل مرکب می‌گذارد بنابراین انسان را رو به بالا می‌برد، از این جهت نتیجه می‌گیریم که این فلسفه اسلامی است.

* فلسفه غرب گولتان نزند!

وی یادآور شد: به جوان‌ترها سفارش می‌کنم که فلسفه‌های غربی گولشان نزند، چیزی در آنها نیست اگر می‌خواهید به جایی برسید فلسفه اسلامی را بخوانید البته من با فلسفه حوزه هم امروز تدریس می‌شود مخالفم، من می‌ترسم از روزی که ناچار شویم برای تدریس فلسفه اسلامی مستشرق خارجی بیاوریم دکتر فروزانفر هم گفته بود که ازاین نکته در دانشگاه‌ها می‌ترسند.

این استاد فلسفه با بیان اینکه طبیعیات یکی از نکات مهم فلسفه اسلامی است که این روزها به فراموشی سپرده شده، توضیح داد: ما خودمان آن را کنار گذاشتیم و می‌گوییم که بیخود است درحالیکه الهیات بار بر طبیعیات است اگر طبیعیات را نخوانیم الهیات را هم نمی‌فهمیم.

* تأسف رهبری از حذف درس شرح منظومه

وی با اشاره به جلساتی که به رهبری داشتند، گفت: من یک وقت خدمت آقا بودم اصولا جلسات عمومی نمی‌روم، خصوصی خدمتشان می‌رسم، ایشان به من گفتند که شنیدند شرح منظومه از درس حوزه حذف شده و واقعا تأسف خوردند و گفتند این کتاب ساده‌ای نیست، حاجی سبزواری به مباحث حکمت متعالیه را دور هم جمع کرده، نباید از درس رسمی حوزه حذف شود! من به ایشان گفتم که شما دستور بدهید دوباره تدریس کنند اما ایشان گفتند که من نمی‌خواهم دخالت کنم، اما تأسف می‌خورم.

آیت‌الله مصطفوی همچنین گفت: ان‌شاءالله که حوزه علمیه تهران که روالش امروز به افول می‌رود، توسط جناب آقای رشاد و دوستان پررنگ تر شود مدارس علمیه تهران باید احیاء شوند از قدیم بسیار پربار بودند ما هم زنده باشیم یا مرده بالاخره دیگران باید از آن استفاده کنند.

* امام(ره)‌ در رؤیا به من گفت برو قم!

در پایان صحبت‌های آیت‌الله مصطفوی، گفت‌وگویی میان او با آیت‌الله رشاد درباره پیشرفت حوزه علمیه تهران درگرفت و وی از رئیس شورای حوزه‌های علمیه تهران درخواست کرد که حوزه تهران را احیاء کنند، رشاد نیز به مصطفوی گفت که شما به جای قم رفتن، کمی هم به حوزه تهران بیاید! آیت‌الله مصطفوی در پاسخ مطرح کرد که یک شبی خواب امام خمینی(ره) را دیده و امام به او گفته که به قم برو! او هم می‌پرسد که چرا؟ و امام باز می‌گویند که به قم برو!

وی ادامه داد: من تصور کردم توصیه امام به این دلیل بود که در قم تلاش داشتند فلسفه را از دور خارج کنند، به همین دلیل تصمیم به رفتن گرفتم. البته از تهران غافل نشدم و در شمیران بنیاد فلسفه‌ای با نام ابن سینا تأسیس کردم.

رشاد در پایان تأکید کرد تمام تلاش خود را می‌کند تا مدارس علمیه تهران احیاء شود.