شرح فرازهای دعای روز چهاردهم ماه مبارک رمضان

حلقه وصل - دعای روز چهاردهم ماه مبارک رمضان: اللَّهُمَّ لاَ تُؤَاخِذْنِی فِیهِ بِالْعَثَرَاتِ وَ أَقِلْنِی فِیهِ مِنَ الْخَطَایَا وَ الْهَفَوَاتِ‏ وَ لاَ تَجْعَلْنِی فِیهِ غَرَضاً لِلْبَلاَیَا وَ الْآفَاتِ بِعِزَّتِکَ یَا عِزَّ الْمُسْلِمِین ‏ ای خدا در این روز مرا به لغزشهایم مؤاخذه مفرما و عذر خطاهایم را بپذیر و مرا هدف تیر بلاها و آفتها قرار مده به حق عزت و جلالت ای عزت بخش اهل اسلام . چیزی که قلب را فاسد می‌کند اللَّهُمَّ لاَ تُؤَاخِذْنِی فِیهِ بِالْعَثَرَاتِ

خدایا من را به لغزشهایم مواخذه مکن ؛ این فقره از دعا اشاره به این مطلب دارد که انسان مبتلا به انواع معاصی است ؛ عالم طبیعت جذبه دارد و انسان را بسوی خودش جذب می کند. حجاب در این جا، آثار طبیعت و مشغولیّات این دنیای پست است، زیرا قلوب و ارواح بشری به حب اصل فطرت شایسته پذیرش نور حکمت و ایمانند، به شرط این که ظلمتی مانند کفر یا حجاب دیگر بر آنها عارض نشود که فاسد شان کند و مانع پذیرش آنها بشود: «وَ طُبِعَ عَلی‏ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا یَفْقَهُونَ؛ توبه/ 87». گاهی ممکن است حب دنیا آن قلوب را فاسد نکند، ولی پرده‏ای روی آنها بیندازد که این پرده، به واسطه معصیت روی قلب می‏افتد: «بَلْ رانَ عَلی‏ قُلُوبِهِمْ ما کانُوا یَکْسِبُونَ؛ سوره المطففین، آیه 14». وقتی روح انسانی از خواسته‏های طبیعت اعراض کرد، از شهوات و غصب در قسمت تحرکات و از حسّ و تخیّل در قسمت ادراکات آزاد شد، ادراک و عملش عقلانی شد و متوجه به جانب حق و عالم ملکوت شد آن گاه حتما به سعادت قصوی خواهد رسید، و سرّ ملکوت برایش ظاهر می‏شود. آن گاه عجایب آیات کبرای حق را می‏بیند .پس روح انسان هر چه از عالم طبیعت بالاتر رود، به همان اندازه نور معرفت برای او حاصل می‏شود. عالم طبیعت عالم ماده است و خاصیّت عالم ماده، غیبت، عدم حضور و غفلت است. معنای اقاله وَ أَقِلْنِی فِیهِ مِنَ الْخَطَایَا وَ الْهَفَوَاتِ

اگر جنسی را از جایی خریده اید ، و بدون جهت می خواهید آن را پس بدهید، و جنس خریداری شده عیب و مشکلی هم ندارد که بخاطر آن بخواهید معامله را بر هم بزنید، در این موارد مستحب است که کاسب و فروشنده آن را پس بگیرد . و این پس گرفتن را «اقاله» گویند. در این دعا از خدا درخواست «اقاله» می‌کنیم و می‌گوییم ؛ خدایا تو خود دستور به اقاله داده ای ، و به فروشنده گفته ای ؛ جنسی را که فروخته ای و مشتری بدون دلیل باز گردانده است را قبول کن حال من هم از تو تقاضای اقاله دارم و از تو می خواهم که گناهانم را رایگان ببخشی. ‏یک درخواست از خداوند وَ لاَ تَجْعَلْنِی فِیهِ غَرَضاً لِلْبَلاَیَا وَ الْآفَاتِ

خدایا؛ من را در معرض تیر بلاء قرار مده ؛ هر چه در عالم است ممکن الوجود هستند و همه به خدا منتهی می شوند خدایا زندگی مرا طوری قرار ده که در معرض این بلایا و آفات قرار نگیرم چرا که همه کاره تو هستی . همه عزت ویژه خداست بِعِزَّتِکَ یَا عِزَّ الْمُسْلِمِین‏

متوسل می شوم به مقام عزتت؛ چرا که بلاها و آفات؛ انسان را دچار خفت می کند، اگر خدا ما را به لغزش ها مواخذه کند و بگیرد و نسبت به گناهان ما اقاله نکند خلاف عزت است ؛ « مَنْ کانَ یُریدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمیعاً إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ وَ الَّذینَ یَمْکُرُونَ السَّیِّئاتِ لَهُمْ عَذابٌ شَدیدٌ وَ مَکْرُ أُولئِکَ هُوَ یَبُورُ ؛ فاطر آیه 10 » کسی که عزت می‏خواهد ، [ باید آن را از خدا بخواهد ، زیرا ] همه عزت ویژه خداست . حقایق پاک [ چون عقاید و اندیشه‏های صحیح ] به سوی او بالا می‏رود و عمل شایسته آن را بالا می‏برد . و کسانی که حیله‏های زشت به کار می‏گیرند ، برای آنان عذابی سخت خواهد بود ، و بی‏تردید حیله آنان نابود می‏شود شعر : به هر ناچیز چیزی او دهد او عزیزان را عزیزی او دهد او مبادا آن که او کس را کند خوار که خوار او شدن کاریست دشوار اگر عزت دهد رو ناز می کن وگرنه چشم حسرت باز می کن