روایت جوزف نای از بی‌اخلاقی و بی‌شعوری ترامپ

به گزارش حلقه وصل، روزنامه «کیهان» درویژه‌های خود نوشت:

جوزف نای در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌ان تصریح کرد: «پس از آنکه ما (آمریکا) سردار سلیمانی را در کشوری ثالث (عراق)، آن‌هم در شرایطی که در حال جنگ نبودیم، ترور کردیم، اکنون اگر کسی وزیر امور خارجه ما را در بغداد ترور کند، ما حق هیچ شکایتی نداریم، زیرا باب ترور شخصیت‌ها را خودمان گشوده‌ایم.»

فرید زکریا مجری سی‌ان‌ان درباره «نقش اخلاق در سیاست خارجی آمریکا» گفت: «وقتی ما به رئیس‌جمهوری آمریکا، نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که او خودش می‌گوید که واقعاً هیچ توجهی به اخلاقیات ندارد و اصولاً نگران این مسئله نیست.»

زکریا سپس از نای که اخیراً کتاب «آیا اخلاقیات اهمیت دارد؟ رؤسای جمهور و سیاست خارجی (آمریکا) از فرانکلین روزولت تا ترامپ» را منتشر کرده، پرسید: آیا دونالد ترامپ در این زمینه با تمام رؤسای‌جمهور پیشین آمریکا فرق دارد؟ جوزف نای پاسخ داد: او از هر کدام از رؤسای‌جمهور سابق آمریکا که در کتابم نامشان فهرست شده و من درباره‌شان تحقیق کرده‌ام، غیراخلاقی‌تر است و به اخلاقیات کمتر اهمیت می‌دهد. به‌عنوان مثال، وقتی ترامپ به ترور جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی، به‌دست سعودی‌ها در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول ترکیه واکنش نشان داد، او چیزی قریب به این مضمون گفت؛ شما باید این مسئله را پشت سر بگذارید.

زکریا در ادامه پرسید: وقتی شما به واقعه‌ای مانند ترور سلیمانی نگاه می‌کنید، آیا به‌نظر شما، آن اقدام آمریکا نشان می‌دهد که او بعضی از قوانین بازی را زیر پا گذشته است؟ آیا شما چنین عملیاتی را یک اقدام غیراخلاقی توصیف می‌کنید؟

نای پاسخ داد: به‌نظر من، او به این مسئله اصلاً توجه نکرد که برای احیای مجدد بازدارندگی علیه ایران - که یک هدف باارزش است - اگر او با غرق کردن یک کشتی ایرانی در خلیج (فارس) انجام می‌داد، عملیاتی مناسب به‌حساب می‌آمد که کم و بیش مورد پذیرش قرار می‌گرفت. با ترور یک مقام بلندپایه در یک کشور ثالث، آن‌هم در زمانی که شما در حال جنگ نیستید، در واقع، فرمان اجرایی جرالد فورد، رئیس‌جمهوری اسبق آمریکا، را ابطال کرده‌اید، زیرا جرالد فورد، پس از پایان جنگ ویتنام، یک فرمان اجرایی صادر کرد و در آن صراحتاً نوشت که ما وارد عملیات ترور دیگران نخواهیم شد. به نظر من، ما نباید این هنجار را کنار بگذاریم. مثلاً اگر مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، به بغداد برود و کسی به او تیراندازی کند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آنگاه ما هیچ حقی برای شکایت از آن کار نداریم، زیرا ما خودمان سلیمانی را هدف قرار داده‌ایم. اصلاً این سؤال مطرح نیست که آیا آنها افرادی خوب یا بد هستند؟ من مطمئن نیستم که ترامپ در این مسئله به‌خوبی غور کرده یا به آن عمیقاً اندیشیده باشد که وقتی شما آن اصل اخلاقی را کنار بگذارید، این برای آمریکا چه معنایی دارد؟

نای افزود: مشکل پرزیدنت ترامپ این است که همه چیز را مانند یک تبادل تجاری می‌بیند. مثلاً در نظر او همه چیز به مثابه معامله املاک است. وی همه چیز را صرفاً یک موضوع کوتاه‌مدت تصور می‌کند. این در حالی است که اگر شما بخواهید وارد یک بازی با شرکایی شوید که در طولانی‌مدت بارها باید با یکدیگر تبادل‌ها و تعاملات دوجانبه داشته باشید، این شما را وادار می‌کند که تصمیمات کوتاه‌مدت تبادلی نگیرید، بلکه تصمیم‌های بلندمدت بگیرید. جرج شولتس وزیر امور خارجه رونالد ریگان، می‌گفت: برخورد ما با سیاست خارجی باید مانند برخورد یک باغبان با باغش باشد، زیرا باغبان‌ها همواره با اهداف بلندمدت، کشت و کار و درختکاری می‌کنند. شما اصلاً چنین چیزی را در رئیس‌جمهور نمی‌بینید.