حلقه وصل: صبح جمعه سیزدهم دیماه ناگهان خبر شهادت سردار رشید اسلام حاج قاسم سلیمانی و همچنین برادر مجاهد ابومهدی المهندس فرمانده دلاور بسیج مردمی عراق (الحشدالشعبی) بهسرعت در فضای رسانهای پیچید و همگان را در بُهت و حیرت این جنایت فرو برد.
خبر بسیار تأسفآوری بود، اما از آن طرف ارواح طیبه شهیدان والا مقام در نیمههای شب جمعه در انتظار ملاقات روح مطهر مجاهد عظیمالشأن سردار حاج قاسم سلیمانی و همراهانش بودند.
شرح دلاوریهای حاج قاسم سلیمانی در سالهای دفاع مقدس و فرماندهی لشکر کرمانیها و همچنین مبارزات بیامان وی با گروههای تروریستی مانند داعش و النصره در سوریه و عراق فصل بسیار مهمی از مجاهدتهای وی را تشکیل میدهد که مجموعه آنها کتابهای قطوری خواهد شد.
او از خوشنامترین چهرههای محبوبی بود که در دل ملت بزرگ ایران و همچنین در نزد ملتهای مظلوم منطقه مخصوصاً سوریه، لبنان، عراق و یمن و عموم مجاهدان و رزمندگان مقاومت فلسطین بسیار امیدبخش و اثرگذار بود و همواره موجب قوت قلب آنها میشد.
«جام جم» در گزارشی به بررسی كتابهایی که حاج قاسم كه خواند، برایشان یادداشت نوشت و توصیهشان كرد پرداخته است که در ادامه آمده است:
برای ارتقای تحلیلهای امنیتیاش درباره عملیاتها حتی كتابهای ادبیات داستانی جهان را هم میخواند مثلا «گزارش یك آدمربایی» گابریل گارسیا ماركز حالا همه آنها كه در این سالها به ستایشش قلم به دست گرفته بودند، عزادارند. همه آنهایی كه كلماتشان را ظرفِ توصیف شرافت و جرأتش كردند و دربارهاش نوشتهاند. كتابهایی كه دربارهاش نوشته شدهاند، كتابهایی كه روایتهای شفاهیاش را مكتوب كردهاند و كتابهایی كه اندیشههایش را تحلیل كردهاند آنقدر زیادند كه نمیشود در یك صفحه فهرستشان كرد.
* درباره حاجقاسم
به چه میاندیشید؟
درباره حاجقاسم سلیمانی كتابهای متعددی منتشر شده است؛ اغلب این كتابها، خاطرات این سردار شهید را مد نظر بررسی قرار داده و برخی نیز، اندیشههای او را تحلیل كردهاند.
«حاج قاسم: جستاری در خاطرات حاج قاسم سلیمانی»
«حاج قاسم» با عنوان فرعی جستاری در خاطرات حاج قاسم سلیمانی، كتابی است از علی اكبری مزدآبادی در ۱۶۷ صفحه كه برخی خاطرات و سخنرانیهای سردار سلیمانی در دوران دفاع مقدس را مد نظر قرار داده است. كتاب سعی كرده از دل سخنرانیها و خاطرات سردار و همرزمانش، شخصیت او را به مخاطبش معرفی كند. همچنین یكی دیگر از ویژگیهای شاخص این اثر، ترجمه و ارائه یكی از مقالات خارجی منتشر شده در ارتباط با سردار سلیمانی است كه توسط یكی از پژوهشكدههای سیاسی آمریكا منتشر شده و نشاندهنده نگاه پر از هراس و البته احترام غربیها، به شخصیت این سردار مبارز ایرانی است. كتاب حاج قاسم هفدهمین اثر از مجموعه كتابهای «یاران ناب» است كه انتشارات «یا زهرا(س)» آن را با قیمت ۷۵۰۰ تومان منتشر كرده است.
«برادر قاسم»
«برادر قاسم» كتابی است نوشته ابوذر مهروانفر كه سردار شهید را اندیشهشناسی كرده است. این كتاب، جستاری است در اندیشههای راهبردی حاج قاسم سلیمانی در حوزه ولایت، انقلاب، دفاع مقدس، شهادت، مدافعان حرم و فرهنگ و هنر. كتاب، 284 صفحه است و انتشارات مهرالمومنین سال گذشته آن را به بازار كتاب فرستاده.
* به توصیه حاجقاسم
«الغارات» بخوانید
بسیاری از كتابخوانها، شیوه انتخاب كتابشان مبتنی است بر معرفی و توصیه دیگران. اگر شما هم جزو آن دسته هستید و علاقهمند كتابهایی در رابطه با شیعهشناسی، شهید سلیمانی كتابی برای معرفی به شما دارد:
«الغارات»
این كتاب «الغارات» را كه قدیمیترین كتاب شیعه است، حتما بخوانید. مقتل كامل است، اگر آن را بخوانید، امروز برای حكومتی كه در استمرار حكومت علی بن ابی طالب است، آگاهانهتر و بدون تعصبات فردی و حزبی نگاه میكنیم، نظر میدهیم و دفاع میكنیم».
خرداد سال گذشته بود كه سردار سلیمانی تاكید كرد الغارات كتابی به زبان عربی، اثر ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن سعید بن هلال ثقفی كوفی (متوفای ۲۸۳ق) را بخوانیم. الغارات حاوی مطالبی گزیده از زندگانی امیرالمؤمنین علی (ع)، حیات عملی، خطبهها، نامهها و سفارشهای حضرت و نیز جنگها و كشمكشها در زمان خلافت امام علی و پس از آن است. از آنجهت كه در این اثر به غارتهای معاویه در قلمرو امیرمؤمنان پرداخته شده، به الغارات شهرت یافته است.
* به قرائت حاجقاسم
مارکزخوانی در سفر
حاجقاسم آرام و قرار نداشت و بنا به اقتضائات كارش مدام در سفر بود. بدیهی است كه در طول مسیرها، مطالعه میكرد. اما او چه میخواند؟
«گزارش یك آدمربایی»
یكی دو سال پیش صفحهای در اینستاگرام، عكسی از حاج قاسم به اشتراك گذاشت كه او را در هواپیما و در حال خواندن و یادداشتنوشتن نشان میداد. در توضیح عكس نوشته شده بود: «در حال پرواز و مطالعه كتاب گابریل گارسیا ماركز». البته از تصویر بهسختی میشد فهمید كه سردار كدام كتاب ماركز را میخواند اما بعدها خبرنگار جهاننیوز مشخص كرد نام این كتاب «گزارش یك آدم ربایی» است.
گزارش یك آدم ربایی ماركز، ماجرای مستندی از عملیاتهای ربایش و رهاسازی تعدادی از چهرههای سرشناس كلمبیا در دهه 90 است و منبع خوبی برای آشنایی با فنون عملیات ربایش و رهایی گروگان به شمار میرود.
* به روایت حاجقاسم
16 جلد خاطرات دفاع
بیشترین كتابهای مرتبط با حاجقاسم، كتابهایی است از خاطرات او؛ البته خاطراتی كه او روایت كرده و دیگران نوشتهاند.
مجموعه «روزی روزگاری قاسم سلیمانی»
این، شاید كاملترین نسخه از خاطرات سردار باشد. قرار است نهایتا 16 جلد شود و فعلا دو جلد اولیه منتشر شده است. هر یك از این جلدها، قرار است فرماندهی سلیمانی را در دوره زمانی خاص از دفاع مقدس روایت كند. مجموعه كتابها چنان طراحی شدهاند كه هر كتاب به صورت مستقل قابل استفاده باشد و در مجموع نیز پیوندی منطقی بین دورههای مختلف ترسیم كند. كتاب اول «هجوم به تهاجم» و كتاب دوم «نبرد سیدجابر» نام دارد. نشر «یا زهرا(س)» این مجموعه را منتشر میكند.
* با یادداشت حاجقاسم
تحریر و بعدالتحریر شریف
در خبرها همواره عنوان تقریظ را همراه با پیام رهبر انقلاب دیدهایم اما یكی از كتابها شانس این را داشتهاست كه تقریظ حاجقاسم را نیز بر خود داشته باشند:
«وقتی مهتاب گم شد»
«وقتی مهتاب گم شد» را خیلیها خواندهاند؛ خاطرات جانباز سرافراز علی خوشلفظ. رهبر انقلاب نیز یادداشتی دربارهاش نوشتهاند. سردار سلیمانی نیز پس از مطالعه كتاب، یادداشتی را خطاب به علی خوشلفظ نوشت.
متن یادداشت شهید اینگونه آغاز میشد: «عزیز برادرم علی عزیز. همه شهدا و حقایق آن دوران را در چهره تو دیدم. یك بار همه خاطراتم را به رخم كشیدی. چه زیبا از كسانی حرف زدهای كه صدها نفر از آنها را همین گونه از دست دادم و هنوز هر ماه یكی از آنها را تشییع میكنم و رویم نمیشود در تشییع آنها شركت كنم». 19 روز پس از انتشار این یادداشت و پس از انتشار یادداشت رهبر انقلاب، سلیمانی بعدالتحریری به آن افزود و نوشت: «این نوشته در مقابل آن دستخط مخلص عارف حكیم، ولی و رهبرم و عشقم ارزشی ندارد».