دوچرخه‌های نارنجی به تهران باز می‌گردند؟

به گزارش حلقه وصل، «دوچرخه‌های نارنجی تا 16 آذر به سطح شهر بازمی‌گردد یا اینکه شرکت موظف است ودیعه شهروندان را پرداخت کند و نمی‌گذاریم خسارتی به مردم وارد شود.» این جمله را معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تهران هفته گذشته اعلام کرد. از وعده محسن پورسید آقایی چند روز می‌گذرد ولی هنوز خبری از بازگشت دوچرخه‌های نارنجی به پایتخت نیست. 

حدود 25 روز از رفتن دوچرخه‌های اشتراکی پایتخت می‌گذرد. دوچرخه‌هایی که دو سال پیش فعالیت خود را در تهران آغاز  کردند و پایتخت‌نشینان با آن رکاب زدند.  

شرکت «پاک چرخ ایرانیان»، در سال ۱۳۹۶ به عنوان مجری انحصاری دوچرخه های اشتراکی هوشمند با نام تجاری «بیدود»،  فعالیت خود را در زمینه حمل و نقل پاک با هدف کاهش آلودگی هوا، کمک به محیط زیست، افزایش سلامت شهروندی و کاهش ترافیک آغاز کرد و شهرداری تهران هم با ارائه مکان در نقاط مختلف شهر و تبلیغ دوچرخه‌های اشتراکی همکاری خود با این شرکت را انجام داد.

فعالیت این دوچرخه‌ها ادامه داشت تا آنجا که دولت 24 آبان اعلام کرد بنزین گران شد. اغتشاشگران به بانک‌ها، پمپ بنزین‌ها و اموال مردم رحم نکرده و در آتش کشیدن آن هراسی نداشتند. از جمله موضوعاتی که ممکن بود اغتشاشگران به آن آسیب وارد کنند هم همین دوچرخه‌های نارنجی بود. بر همین اساس شرکت «بیدود» یک شبه همه دوچرخه‌هایش را به پارکینگ برد و از سطح شهر جمع آوری کرد. اغتشاش و آشوب به اتمام رسید ولی علیرغم اینکه امنیت به سطح شهر برگشت ولی دوچرخه‌های اشتراکی برنگشتند.

 شرکت بیدود هرچند علت حذف ناگهانی دوچرخه های نارنجی را دقیقاً اعلام نکرده است ولی حسین قاسمی‌، نائب رئیس هیأت مدیره بیدود هفته پیش گفت: پایان فعالیت بیدود حقیقت ندارد و ما در حال انجام بعضی کارهای زیرساختی هستیم و بزودی دوباره فعالیتمان را ازسرخواهیم گرفت البته ما به برخی حمایت‌ها از سمت شهرداری نیاز داریم.

آغاز مذاکرات شرکت «بیدود» با شهرداری 

هرچندپورسید آقایی، معاون شهردار اخیرا اعلام کرد؛ بر اساس بررسی‌های اولیه اختلافات داخلی در شرکت  بیدود و عدم تفاهم میان شرکای آن، مشکل اصلی حذف دوچرخه‌ها بوده است ولی اظهانظرات مختف توسط برخی مدیران در شهرداری حکایت اظ مشکلات دیگر هم دارد از جمله اینکه بیدود اصرار به خرید سهام توسط شهرداری و حتی افزایش نرخ کرایه این دوچرخه‌ها دارد.

یعقوب آزاده‌دل مدیر سیستم حمل و نقل پاک شهرداری تهران درباره این موضوع اظهار داشت: بیدود یک شرکت خصوصی است و زمانی که اغتشاشات به دلیل حواشی گرانی بنزین ایجاد شد، این شرکت نیز نگران بود دوچرخه‌ها دچار آسیب شوند، لذا همه دوچرخه‌ها را از سطح شهر جمع‌آوری کرد. پس از آن قطعی اینترنت شکل گرفت و امکان استفاده از دوچرخه‌ها نبود.

وی افزود: در حال حاضر شرکت بیدود مشکلات اقتصادی را دلیل حذف دوچرخه‌ها و جمع‌آوری آن از سطح شهر اعلام کرده و این شرکت معتقد است هزینه و درآمد آن با هم همخوانی ندارد. مشکلات دیگری نیز به این موضوع دامن زده و به طور کلی بیدود به ما اعلام کرده زمانی را برای بررسی بازگشت مجدد دوچرخه‌ها نیاز دارد. مذاکراتی نیز برای تغییر مدل اقتصادی این دوچرخه‌ها انجام گرفته است.

احتمال گران شدن دوچرخه‌های اشتراکی

مدیر سیستم حمل و نقل پاک شهرداری تهران با اشاره به اینکه «بیدود» جوانب مختلفی را برای رفع مشکلات اقتصادیش در نظر گرفته بود، اظهار داشت: شرکت بیدود حتی معتقد است افزایش قیمت‌ها بر روی دوچرخه‌های اشتراکی هم اثر داشته و نرخ‌ دوچرخه‌های نارنجی نیاز به تغییر دارد.

ماجرای خرید سهام شرکت بیدود توسط شهرداری

آزاده‌دل در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود یکی از سهامداران شرکت بیدود تمایل دارد که سهام خود را به شهرداری واگذار کند و آیا این موضوع صحت دارد، گفت: شرکت بیدود در حال رایزنی با شهرداری است و اگر این شرکت به نتیجه‌ای نرسد، باید ودیعه مردم را بازگرداند.

وی  اعلام کرد: شهرداری هنوز تصمیم نهایی نگرفته و معلوم نیست که سهام شرکت بیدود را خریداری کند. چندین جلسه طی هفته جاری میان شرکت بیدود و شهرداری برگزار شده و باید منتظر نتیجه این جلسات ماند.

فرصت 20 روزه برای بازگرداندن ودیعه شهروندان

مدیر سیستم حمل و نقل پاک شهرداری تهران خاطرنشان کرد: طبق قوانینی که بر روی سایت شرکت بیدود درج شده، شرکت بیدود در صورت انصراف از همکاری با مردم موظف است حداکثر تا 20 روز پس از آن ودیعه یا حق اشتراک شهروندان را پرداخت کند که البته اگر از موضوع اغتشاشات و قطعی اینترنت صرفه‌نظر کنیم، هنوز موعد 20 روز برای شرکت بیدود به پایان نرسیده است که البته امیدواریم هر چه سریع‌تر این مشکل برطرف شود.

اما نظر شورای شهری‌ها به ویژه کمیسیون حمل و نقل کاملاً متفاوت است و برخی اعضاء شورا معتقدند ورود شهرداری به حوزه دوچرخه از اصل و پایه اشتباه و حناچی هم وقت خود را با صرف به این موضوع تلف کرده است.

محمد علیخانی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران از جمله این افراد است. وی در مورد فعالیت شرکت بیدود و اقدام آنها جهت حذف دوچرخه‌های نارنجی گفت: بخش خصوصی در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده و اگر این شرکت ودیعه مردم را پرداخت نکند، شهروندان می‌توانند شکایتشان را به دستگاه قضا اعلام کنند. البته من نمی‌گویم که بیدود کلاهبرداری کرده و پول مردم را خورده است.

وی بیان داشت: تاکنون کسی در این زمینه به شورای شهر شکایتی نداشته است و شهرداری نیز اخیرا اعلام کرده قرار است شرکت بیدود به فعالیت خود مجددا ادامه دهد و اگر این موضوع محقق نشد و بیدود به تعهدات خود عمل نکرد، مردم می‌توانند حقوق‌شان را پیگیری کنند.

مخالف خرید سهام بیدود توسط شهرداری هستیم

علیخانی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه گفته می‌شود اختلاف بین شرکای شرکت بیدود و درخواست از شهرداری برای خرید سهام دلیل حذف دوچرخه‌های نارنجی است، گفت:‌اطلاع دقیق از این موضوع ندارم، ولی مخالف این مسئله هستیم که شهرداری مستقیم وارد موضوع دوچرخه شود؛ چراکه این مسئله در تهران جواب نمی‌دهد و هرچه تاکنون از دهه 70 سرمایه‌گذاری شده، به شکست خورده است.

 شکست همه طرح‌های دوچرخه در تهران

وی یادآور شد: شهرداری در زمان آقای الویری از مسیر کوی دانشگاه به دانشگاه تهران استفاده از دوچرخه را برای دانشجویان مدنظر قرار داد، ولی تنها دانشجویان چند روز از این دوچرخه‌ها استفاده کردند و از مسیر سربالایی به پایین آمده و برعکس آن محقق نشد و به عبارتی طرح با شکست همراه بود. از آن زمان هم هرچه طرح دوچرخه گذاشته‌اند هزینه‌های بی‌خود بوده است و به نتیجه نرسید.

وی تصریح کرد: البته بخش خصوصی در صورتی که حمل و نقل عمومی کامل باشد می‌تواند در این راستا هدفمند اقدام کند. تهران وضعیت جغرافیایی خاصی با شیب‌های زیاد دارد و قابل دوچرخه‌سواری نیست و بحث ایمنی آن هم مطرح است؛ چراکه بعضی مواقع دوچرخه‌سواران باید از وسط بزرگراه عبور کنند و این موضوع امکانپذیر نیست و دوچرخه تنها برای مسیرهای کوتاه است.

علیخانی تصریح کرد: دوچرخه در تهران تنها برای ورزش کردن خوب است، آن هم در بوستان‌هایی مانند چیتگر و منطقه 22 و سایر فضاهای ایمن و به هیچ عنوان نمی‌توان آن را یک مد حمل و نقل در پایتخت در نظر گرفت.

وی در مورد اینکه شهردار تهران سه‌شنبه این کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو را راه‌اندازی کرد و هر هفته نیز به این موضوع توجه دارد، گفت: آیا به نظرتان شهردار در این زمینه موفق بوده؟! اگر شهردار یک روز از هفته را پیگیر خرید اتوبوس بود، بیشتر موفق می‌شد. همچنین اگر حناچی مصوبات شورا را عمل می‌کرد و اولویت‌های ما که تامین اتوبوس و مترو است را مورد توجه قرار می‌داد، موفقیت‌های زیادی برای شهر حاصل می‌شد.

حناچی به جای توجه به دوچرخه‌ مصوبات شورا را عمل کند

رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران خاطرنشان کرد: اگر آقای شهردار نظرات تخصصی کمیسیون را می‌گرفتند، به ایشان اعلام می‌کردیم که راهکار چیست، ولی افراد دیگری غیر تخصصی نظر دادند و ایشان اعتماد کردند و بیش از حد و اندازه به موضوع دوچرخه توجه داشت، در حالی که شهردار باید وقت خود را به اولویت‌های دیگر اختصاص می‌داد.

در حال حاضر حدود 70 ایستگاه دوچرخه «بیدود» در پایتخت راه‌اندازی شده و روزانه 5 هزار تردد از طریق این دوچرخه‌ها انجام می‌گیرد.

وی افزود: 20 هزار سفر در محدوده بیدود روزانه از طریق دوچرخه انجام می‌شود که 5 هزار مورد آن با استفاده از دوچرخه‌های اشتراکی بیدود و 15 هزار مورد آن توسط دوچرخه‌های شخصی است.

تهران مشابه وین شود

 اما پیروز حناچی شهردار تهران نظر برخی شورای شهری‌ها را قبول ندارد از طرفداران پر و پا قرص دوچرخه سورای محسوب می‌شود و استفاده از این وسیله حمل و نقل را راه‌کار رفع معضل ترافیک و آلودگی هوا می‌داند. وی در این باره گفت: سهم دوچرخه‌سواری در تهران هنوز کمتر از یک درصد است. با این وجود باید بدانیم که اضافه شدن هر دوچرخه‌سوار به شهر به معنای کم شدن یک خودروی شخصی از چرخه آلودگی پایتخت است.

وی بیان داشت: من در اجلاس وین با شهرداران وین و برلین دیدار داشتم و جالب است بدانید که 7 درصد حمل و نقل وین با دوچرخه انجام می‌شود که البته شرایط، حجم تردد و جمعیت آنها را ما متفاوت است ولی می‌توان این حرکت عمومی را که در شهر ما نیز آغاز شده دنبال کرد.

بیدود چه قدر در پایتخت عمر می‌کند؟

با گذشت 25 روز از حذف دوچرخه های بیدود هنوز سرنوشت این دوچرخه‌های نارنجی در پایتخت مشخص نیست و احتمال افزایش نرخ این دوچرخه‌ها قوت گرفته است. شرکت بیدود به دنبال جلب حمایت های شهرداری و شهرداری هم در این زمینه به دلیل مشکلات مالی دست به عصا حرکت کرده است. 

شورای شهری‌ها هم نه تنها برنامه‌ای برای این شرکت خصوصی ندارند بلکه آب پاکی را روی دست شهردار ریخته و معتقدند طرح دوچرخه در پایتخت، همیشه شکست خورده است و باید به جای دوچرخه به اتوبوس توجه شود. حالا باید دید برنامه شهرداری در این زمینه چیست و در صورت خداحافظی همیشگی دوچرخه های نارنجی پول شهروندان که در قالب حق اشتراک، پرداخت شده چه زمانی به جیب آنها بازگرداده می‌شود؟