به گزارش حلقه وصل، امسال آنفلوآنزا در کشور بر خلاف سه سال اخیر که خبری از شیوع پردامنه این بیماری نبود به صورت قوی‌تر و گسترده شایع شد به گونه‌ای که بر اساس آخرین آمار بیش از ۸ هزار نفر مبتلا و ۸۱ نفر تاکنون قربانی این بیماری شده‌اند؛ این شرایط حتی سبب شد تا مدارس برخی از شهرها تعطیل شوند.
اما آنچه در مدت دو هفته اخیر سر و صدای زیادی به پا کرده است، کمیاب و حتی نایاب شدن واکسن و داروی آنفلوآنزا بوده است، مسئله‌ای که سبب افزایش قیمت واکسن و داروی این بیماری شد و به همین دلیل موجی از نارضایتی از عملکرد وزارت بهداشت به عنوان متولی اصلی حوزه بهداشت و درمان کشور در مواجهه با شیوع آنفلوآنزا ایجاد شده است. برخی معتقدند وزارت بهداشت آمادگی لازم برای کنترل این بیماری را نداشته و برخی دیگر بر این باورند که اطلاع‌رسانی‌ها و نحوه آگاهی بخشی دقیق و کافی نبوده است.
افزایش تقاضا واکسن را بی‌اثر کرد!
علاوه‌بر این موارد، برخی از اظهار نظرهای متناقض از سوی مدیران وزارت بهداشت سبب شده تا افکار عمومی بیش از پیش نسبت به بیماری آنفلوآنزا دچار سردرگمی‌شوند. تا پیش از شیوع گسترده این بیماری آنچه که به عنوان خبرهای پیرامون این بیماری در رسانه‌ها منتشر می‌شد حول محور تزریق واکسن و راه‌های پیشگیری بود اما طی یک هفته اخیر و گسترده‌تر شدن آنفلوآنزا و افزایش تقاضای واکسن، علیرضا رئیسی معاونت بهداشت وزارت بهداشت گفته است میزان اثرگذاری واکسن حدود ۴۷ درصد است، سعید نمکی وزیر بهداشت نیز در اظهار نظری اثرگذاری این واکسن را حدود ۳۰ درصد دانسته است، علاوه‌بر این برخی اظهارنظرها حتی حاکی از این است که تزریق واکسن در روزهای پیش رو که موج بیماری در حال خروج از کشور است ثمربخش نیست و در واقع این واکسن باید از حدود دو هفته تا یک ماه قبل تزریق می‌شده است. این در حالی است که طی مدت اخیر موجی از تقاضا برای دریافت دارو و واکسن ایجاد شده که نهایتا منجر به کمبود واکسن در برخی مناطق کشور و افزایش قیمت دارو شد.
انحصار تولید وزارت بهداشت را ناچار به واردات دارو کرد
البته که وزارت بهداشت با اقدام‌های فوری واکسن و داروی مورد نیاز بازار را تامین کرد که یکی از نکات جالب توجه وارد کردن داروی خارجی با توجه به وجود داروی داخلی بود! مسئله‌ای که کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو اینچنین عنوان کرد: «۷۰۰ هزار عدد کپسول «اسلتامیویر» تولید داخل به زنجیره توزیع داروی کشور وارد شد، البته شرکت تولیدکننده با وقفه دو ماهه تولید خود را آغاز کرد و نتوانست به موقع این تعهد خود را انجام دهد. پیش از این نیز بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار کپسول اسلتامیویر خارجی به صورت فوریتی وارد شده بود که ظرف هفته‌های گذشته در شبکه بهداشتی کشور و داروخانه‌های منتخب توزیع شده بود و با ورود محصول تولیدی شرکت ایرانی و برنامه تولیدی این شرکت، عملا دپوی استراتژیک اسلتامیویر تا ماه‌های ابتدایی سال ۹۹ نیز فراهم شده است.»
وزارت بهداشت پاسخ دهد!
با این شرایط چند ابهام پیرامون اقدام‌های اخیر وزارت بهداشت در مواجهه با شیوع آنفلوآنزا وجود دارد.
نخست، باتوجه به اینکه کانون ویروس کشورهای همسایه بوده چرا وزارت بهداشت با رصد دقیق و کمک از سازمان جهانی بهداشت آمادگی لازم برای مقابله با این ویروس را ایجاد نکرد؟
دوم، چرا پس از ایجاد موج اول شیوع ویروس بازهم تدابیر کافی برای جلوگیری از ابتلای بیش از ۸ هزار نفر و فوت ۸۱ نفر اندیشیده نشد و وزارت بهداشتی که در ایجاد کمپین‌هایی همچون فشارخون مسبوق به سابقه است، به کمک رسانه‌ها کمپینی برای آگاهی بیشتر جامعه به راه نینداخت؟
سوم، اظهارات متناقض مدیران وزارت بهداشت درباره اثرگذاری واکسن آنفلوآنزا در حالی مطرح شده است که کشور با کمبود واکسن مواجه شده، با این شرایط این سؤال مطرح است که چرا تا پیش از شیوع گسترده و غافلگیر شدن وزارت بهداشت و افزایش تقاضای مردم چنین اظهاراتی بیان نشده بود؟ آیا این عذر بدتر از گناه نیست؟!
و چهارم، وزارت بهداشت نه تنها در زمینه تامین واکسن بلکه در زمینه تامین دارو نیز غافلگیر شد و به دلیل تولید انحصاری دارو توسط یک شرکت داخلی و بدعهدی این شرکت ناچار به واردات داروی خارجی شد، با این شرایط سؤالی که وزارت بهداشت باید پاسخگو باشد این است که آیا نظارتی بر رویه تولید و تامین زنجیره دارو وجود ندارد؟ و اگر دارد چرا با افزایش تقاضا داروی مورد نیاز نایاب شد؟
در پایان لازم به یادآوری است، تیرماه سال جاری سعید نمکی وعده آغاز فاز دوم طرح تحول سلامت با اولویت بهداشت بر درمان را داد، اما با وقوع شیوع آنفلوآنزا و ابتلای بیش از ۸ هزار نفر مشخص است وزارت بهداشت و درمان باید عزمی جدی‌تر برای ترویج اصول بهداشتی و پیشگیری‌کننده در جامعه از خود نشان دهد چرا که یکی از اثرهای سوء طرح تحول عادت دادن جامعه به مسئله درمان بوده است!