تهران: کورش زارعی: «اروند خون» به دنبال تحقق شعار تئاتر برای همه است/ آقاخانی: خود آن شهدا خواستند که من این نمایشنامه را بنویسم

به گزارش حلقه وصل، نشست رسانه‌ای نمایش «اروند خون» به کارگردانی کوروش زارعی پیش از ظهر امروز، هفتم آذرماه با حضور کوروش زارعی کارگردان، حمید نیلی تهیه‌کننده، ایوب آقاخانی نویسنده و بازیگر و قاسم زارع یکی دیگر بازیگر این نمایش، برگزار شد.

در ابتدای این نشست حمید نیلی تهیه‌کننده این نمایش با تاکید بر نقش رزمندگان در دوران جنگ تحمیلی گفت: سعی کرده‌ام در تهیه و تولید آثاری حضور داشته باشم که جریان‌ساز باشند. تیرماه سال جاری اتفاقی مهم شکل گرفت و آن بازگشت شهدای غواص و تشییع پیکر آن‌ها بود. فکر کردم که ما در تکریم این عزیزان کم کاری کرده‌ایم و این اتفاق و انجام کاری با موضوع شهدای غواص می‌تواند ادای دینی به این بزرگ مردان باشد.

وی تصریح کرد: باید از سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و موسسه هنرهای معاصر به دلیل حمایت‌هایشان از نمایش تشکر کنم و همچنین مدیریت فرهنگسرای بهمن که همکاری خوبی را با گروه اجرایی داشته است، به هر حال ما به دنبال تحقق عدالت فرهنگی هستیم که تمام مردم از تئاتر بهره‌مند شوند و با توجه به سابقه خوب فرهنگسرای بهمن به دلیل اجرا‌های سال‌های دور که توسط بهروز غریب پور شکل گرفته بود، امیدواریم بتوانیم آن دوران را با «اروند خون» احیا کنیم.

در ادامه، کوروش زارعی کارگردان این نمایش نیز در رابطه ایده و چگونگی شکل‌گیری این اثر بیان کرد: سه روز بعد از خاک‌سپاری شهدای غواص در حوزه هنری، آقای نیلی طی تماسی با من، طرح نمایشی را در مورد شهدای غواص در میان گذاشت. طرحی که برایم بسیار قابل توجه و مهم بود، چراکه در طی آن روز‌ها به این می‌اندیشیدم که چگونه می‌توان در مورد این افراد کاری انجام داد. افرادی که بسیار بزرگ‌منشانه و شجاعانه از میان ما رفته‌اند.

او افزود: در نمایش "مثل ماه برای آسمان" تجربه خوبی همراه با آقای ایوب آقاخانی در حیطه بازیگری داشتم. از سوی دیگر با قلم توانمند او و آثار قابل توجهی که در حوزه نمایش‌های دفاع مقدس داشتند آشنا بودم. بنابراین با موافقت آقای نیلی، طرح اولیه را در اختیار او قرار دادیم. طرحی که از فیلتر ذهنی این نویسنده عبور کرد و تبدیل به اثر دیگری شد. این نمایش به عملیات کربلای ۴ و ۱۷۵ شهید غواص می‌پردازد. البته بخشی از این عملیات که بر اساس پژوهش‌ها و تحقیقات نویسنده آن شکل گرفته تا روایت‌گر بخشی از شجاعت‌ها و اقدامات این بزرگ مردان باشد.

زارعی در بخش دیگری از سخنانش در رابطه با اجرای این نمایش در فرهنگسرای بهمن و شعار تئا‌تر برای مردم توضیح داد: چندین سال است که شعار "تئا‌تر برای مردم" را مطرح می‌کنیم. ما هنوز هم بیشتر نمایش‌ها و هنرمندان ما در سالن‌های اصلی تئا‌تر در مرکز شهر نمایش‌هایشان را به صحنه می‌برند. این انتخاب کاملا آگاهانه از سوی ما بود، نه از سر اجبار. حتی ما پیشنهاد اجرای این اثر در تالار وحدت را نیز داشتیم اما تصمیم به اجرای آن در این منطقه و سالن گرفتیم. البته کمک‌هایی از سوی شهرداری داشتیم اما در انتخاب محل اجرا کاملا آزادانه عمل کردیم. ما قصد داشتیم در مسیر تحقق این شعار حرکت کنیم. سالن‌های زیادی در سطح شهر تهران هستند که می‌توانند نمایش‌ها در آن‌ها اجرا شوند. امیدوارم این نمایش هم با استقبال خوبی از سوی مخاطبان روبه‌رو شود. تئا‌تر تنها متعلق به قشر خاصی نیست. بر اساس تجربه حضورم در کشورهای دیگر، شاهد تحقق این مسئله بودم. تئا‌تر باید جایگاه خود را میان مردم باز کند و به عنوان یک ضرورت فرهنگی در زندگی مردم حضور داشته باشد.

ایوب آقاخانی نویسنده این نمایش با ارائه توضیحاتی در رابطه با نگارش نمایشنامه "اروند خون" عنوان کرد: این نمایش محصول تعامل منطقی و حرفه‌ای یک تکنسین با افراد صاحب دغدغه است. حرفه من نوشتن است. کنار این ادعای تکنیکی، این کار برای افراد صادق و راستگو است که آن‌ها را به صفا و صداقت می‌شناسم؛ آقای نیلی، فرد قابل اعتمادی است. این اتفاق آخرین تراژدی است که قلب مرا به رنج آورد. معتقدم این اتفاق باید رقم می‌خورد و خود آن شهدا می‌خواستند که من بنویسم. زیرا در شلوغ‌ترین مقطع کاریم به سراغ من آمدند و در کوتاه‌ترین زمان به نتایجی رسیدم که حداقل برای شکل‌گیری آن چهار ماه زمان نیاز داشت. در طی این مدت تصادفی با افرادی برخورد کردم که منابع مورد نیاز یا افرادی که در عملیات کربلا ۴ حضور داشتند را به من معرفی می‌کردند و باعث می‌شدند من این کار را با سرعت بیشتری انجام دهم.

او خاطرنشان کرد: فکر می‌کنم روح معزا و بلند این شهدا مرا وسط این ماجرا هل دادند، مخصوصا تصویر دست بسته آن‌ها، با یادآوری عناصر دردمند که از معادلات جنگ بالا‌تر بود. این بی‌قانونی در بازی جنگ، واقعه را به توحش نزدیک کرده است. قرار نیست در نمایش صرفا آه و اشک باشد. باید خروجی آن مخاطبان را به رشد اطلاعاتی و گسترش قضاوت حسی و منظری زیبایی‌شناسانه سوق دهد. برای همین از زاویه‌ای متفاوت به آن نگریستم، اصلی‌ترین زاویه شجاعت این شهداست. همه آن‌ها عاشقانه بدون نگاه کردن به پشت سرشان به جلو رفتند. آن‌ها پا بر زمین و نگاه به آسمان دارند. ما در مورد آن‌ها حرف نمی‌زنیم، به مخاطب و قوه استدلال آن‌هااحترام می‌گذارم، بنابراین فرایند منطقی را در نمایشنامه ایجاد کردم.

او عنوان کرد: طی دو سال و نیم سه گانه‌ای را بر اساس مستندات جنگ ایجاد کردم. سه گانه احمد کشوری، مصطفی چمران و شهدای کربلای ۴؛ در هر سه اجرا موفق شدم تا دیگرگونه به آن‌ها نگاه کنم.

آقاخانی در رابطه با مخاطبان و نگاه آنان به آثار دفاع مقدس بیان کرد: خروجی کیفی آثاری که با چنین محتواهایی به صحنه می‌روند عموما آثاری‌اند که مخاطب را فراری داده‌اند. ما نگران مخاطبیم چون اعتماد آنان را از دست داده‌ایم. من یک جمله را از چند نفر آن‌ها شنیده‌ایم آن‌ها می‌گفتند: ما از سینما و تئا‌تر خیری ندیدیم. این را می‌گفتند چون آثاری که تولید شده به دل آن‌ها نشسته بود. حلقه مفقوده‌ای در ژانر دفاع مقدس داریم، چراکه از جهان واقعی آن‌ها دور شده‌ایم.

قاسم زارع یکی دیگر از حاضران در این نشست رسانه‌ای نیز که خود را فردی معترض و مستقل از تمام جریان‌ها معرفی کرد گفت: همیشه از من می‌پرسند چرا، در کارهای جنگی حضور دارم؟ چرا نباید داشته باشم؟ نباید بگوئیم چون بیست سال گذشته است و اکنون همه چیز خوب است، همه چیز را فراموش کنیم. باید به یاد داشته باشیم که اگر این جوان‌ها نبودند هیچ کدام ما اکنون حضور نداشتیم. آن‌ها مظلوم‌ترین افراد انقلاب‌اند که هشت سال جنگیدند. چرا نباید از آن‌ها یادی کنیم؟

زارع با اشاره شرایط سال‌های اول انقلاب اسلامی اظهار داشت: در آن دوران نیروهای مردمی بودند که رفتند و ایستادگی کردند. آیا در رابطه با این افراد پس از 20 سال نباید سخن بگوییم؟ باید فراموش کنیم چون به نون و نوایی رسیده‌ایم، گروه‌ها زیاد شده‌اند، برخی از شرایطی خاص سواستفاده کنیم. متاسفانه رسانه‌ها نیز وارد این مسائل شده‌اند و چقدر به کشور این جناح‌بندی‌ها ضربه می‌زند و در فرهنگ و هنر هم رخنه می‌کند. اما چه کسانی نمی‌خواهند ما در مورد بچه‌های جنگ صحبت کنیم؟ باید یادآوری کنیم اگر نبودند بچه‌های آن‌ سال‌ها الان مملکتی نبود و هیچ یک از ما هم نبودیم. امروز هم اگر در سوریه با داعش درگیر نباشیم باید با داعش در مرزهای خود درگیر می‌شدیم و این یعنی به خطر افتادن امنیت مردم کشورمان که البته این امنیت خدا را شکر تامین شده است ولی برخی قدرش را نمی‌دانند.

نمایش «اروند خون» نوشته ایوب آقاخانی و کارگردانی کوروش زارعی از هشتم آذر ماه هر روز ساعت ۳۰ : ۱۸ در سالن شهید آوینی فرهنگسرای بهمن روی صحنه می‌رود. علاقه‌مندان به رزرو اینترنتی بلیط این نمایش می‌توانند به سایت www. hoomanhonar.ir مراجعه کنند.