نورافشانی بر پرونده یک قتل سیاسی!

به گزارش حلقه وصل، قتل احمد دهقان نماینده و روزنامه‌نگار متمایل به پهلوی دوم، گمانه‌های فراوانی آفرید. در این باره آثار متنوعی به رشته تحریر درآمده که پژوهش مورد معرفی، در زمره آنهاست. «اسرار قتل احمد دهقان» توسط داود علی‌بابایی به رشته تحریر درآمده و انتشارات امید فردا، آن را منتشر کرده است.

مؤلف در دیباچه این اثر، در باب محتوای آن چنین آورده است: «می‌گویند گذشته چراغ راه آینده است؛ چگونه می‌توان به حوادث و اتفاقاتی که در گذشته روی داده است، پی‌برد؟ چگونه می‌توان از پیشرفت و توسعه گذشتگان که باعث رویدادهای دوران حال شده است، آگاه گردید؟ چگونه می‌توان از ظلم، جور و ستم فرمانروایان و حاکمان و پادشاهان تاریخ گذشته جامعه مطلع گردید؟

گفته‌های شفاهی و مکتوبات بهترین مأخذ و منبع برای آگاه شدن است و مطبوعات را با اینکه بیش از ۲۰۰ سال در ایران قدمت ندارند، می‌توان برترین و مؤثرترین منبع فهم و آگاهی از نسل‌های گذشته قلمداد کرد. مطبوعات آیینه تمام‌نمای اتفاقات و رخدادهایی است که در یک جامعه اتفاق می‌افتد و منعکس‌کننده آن‌ها برای زمان حال و حتی آینده می‌باشد.

می‌گویند جامعه‌ای که مطبوعات ندارد یا مطبوعات آن در حال سکون، سکوت و خفقان قرار دارد، مانند ساختمانی می‌ماند که فاقد چراغ و وسایل روشنایی می‌باشد و اینچنین جامعه‌ای نمی‌تواند باعث آگاهی و درک مسائل فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، سیاسی و اقتصادی و... مردم آن خطه گردد. نباید فراموش کرد که این مطبوعات هستند که افشاکننده فسادها، ظلم‌ها و تباهی‌ها در یک جامعه می‌باشند و دست کارگزاران خطاکار و ستمگر و اجحاف‌کننده به حقوق مردم را رو می‌کنند».

مؤلف در ادامه مقدمه خویش، در باب جایگاه سیاسی و مطبوعاتی دهقان می‌نویسد: «مجله تهران مصور به صاحب امتیازی ع. نعمت در تهران تأسیس و در سال ۱۳۰۸ شمسی منتشر شده است. تهران مصور معمولاً در ۱۶ صفحه به قطع وزیری بزرگ، هفته‌ای یک‌بار، روزهای شنبه طبع و شماره دوم سال اول آن در تاریخ شنبه ۲۳ آذر ۱۳۰۸ شمسی منتشر شده است. محل اداره مجله تهران‌- کوچه حاجی‌باقر صراف. قیمت اشتراک آن داخله سالانه ۲۵ قِران، شش ماهه ۱۳ قِران و خارجه ۳ دلار و ۲ دلار. تک‌شماره ده‌شاهی. قیمت اعلانات به غیر از صفحه اول سطری سه قِران است. شعار مجله که روی جلد آن چاپ شده تصویر خرابه‌های طاق کسری و در بالای آن اسم روزنامه (تهران مصور) و در طرف راست کلمه تأسیس و در طرف چپ سال تأسیس ۱۳۰۸ طبع گردیده است. مندرجات مجله عبارت است از: مقالات مختلف اجتماعی و تاریخی و فکاهی و اخبار داخله و پاورقی مجله رمان (اسرار لاله‌زار) است. در شماره دوم سال اول مقاله به قلم آقای سعید نفیسی و نیز مقاله به قلم حبیب‌الله صحیحی به‌عنوان (هفته نسوان) درج است. مجله تهران مصور از حیث طبع و کاغذ زیبا و مرغوب نیست، ولی از حیث مندرجات، مجله مفید و سودمندی است. تهران مصور به وضع مذکور مدتی منتشر می‌شد و بعداً تعطیل گردیده و مجدداً پس از وقایع شهریور ۱۳۲۰ به مدیریت مرحوم احمد دهقان به وضع مطلوبی منتشر شده است. تهران مصور هنگامی که به مدیریت احمد دهقان منتشر می‌شد، یکی از بهترین مجلات هفتگی تهران بود و از لحاظ مبارزه‌های شدیدی که مدیر آن با توده‌ای‌ها می‌کرد آن را در صف اول روزنامه‌های مبارز قرار داده بود. مقالات و داستان‌های تاریخی و اخبار ذره‌بینی تهران مصور قابل استفاده برای عموم بود به قسمی که تیراژ مجله به چند هزار می‌رسید. این وضع تا موقعی که احمد دهقان به قتل رسید ادامه داشت و پس از آن هم به مدیریت مهندس والا که قبلاً مدیریت داخلی مجله را داشت بازنشر می‌شد».

منبع:جوان